Dạy con thời 4.0 có những lợi ích và rủi ro nào trong thời đại công nghệ số? Những bí quyết, phương pháp giúp phụ huynh dễ dàng hơn trong việc định hướng phát triển trẻ.
Ba mẹ phải hiểu về khái niệm thời đại 4.0 trước khi tìm hiểu về cách dạy con thời 4.0
Những năm gần đây, đâu đâu chúng ta đều nghe đến khái niệm nền công nghiệp 4.0, nhưng liệu có ai hiểu rõ thực chất đó là gì? Muốn dạy con thời 4.0, trước tiên phụ huynh phải hiểu về định nghĩa này.
Thời đại Công nghệ 4.0 tập trung vào sự phát triển của công nghệ. Công nghiệp 4.0 là xu hướng hiện tại của tự động hóa và trao đổi dữ liệu trong công nghệ sản xuất. Nó bao gồm các hệ thống mạng vật lý, mạng Internet kết nối vạn vật và điện toán đám mây.
Mặc dù không thể xác định chính xác thời điểm công nghệ 4.0 bắt đầu, nhưng không thể phủ nhận tốc độ phát triển vượt bậc của nó trong thời gian qua. Thời 4.0 ảnh hưởng đến cách con người vận hành thế giới, tương tác với nhau, theo hướng tích cực lẫn tiêu cực.
Và năm trong nhiều vấn đến liên quan thì việc dạy con thời 4.0 cũng là chủ đề được quan tâm và có khá nhiều tranh cãi.
Lợi ích và rủi ro với trẻ con thời 4.0
Theo số liệu trên trang Internet Worldstats (website chuyên thống kê lượng người dùng Internet của các quốc gia trên toàn thế giới), tính đến năm 2017, Việt Nam có 64 triệu người dùng Internet, chiếm 67% dân số. Lượng người dùng Internet ở nước ta cao thứ 12 thế giới và thứ 6 trong 35 quốc gia/vùng lãnh thổ khu vực châu á. Báo cáo Tình hình trẻ em thế giới hàng năm của UNICEF được công bố năm 2017 cho thấy, cứ 3 người sử dụng Internet trên toàn thế giới thì có 1 người là trẻ em.
Những lợi ích đối với trẻ khi dạy con thời 4.0
- Khả năng tiếp cận nguồn thông tin khổng lồ trên mạng internet
- Xóa nhòa khoảng cách không gian, thời gian, đem đến cơ hội học tập và giáo dục rộng mở cho trẻ
- Tạo tiền đề cho trẻ em phát triển khả năng, tư duy và sáng tạo hơn trong quá trình học tập
Rủi ro với trẻ và cả phụ huynh trong quá trình dạy con thời 4.0
- Với lượng thông tin khổng lồ, phụ huynh sẽ dễ “lạc lối” và khả năng mua/chọn nhầm các dịch vụ
- Việc tiếp thu của con nhanh hơn nhiều về công nghệ so với phụ huynh, điều này vô tình khiến ba mẹ lúng túng không biết phải làm như thế nào để kiểm soát, định hướng và dạy con thời 4.0
- Với nhiều thiết bị công nghệ vượt bậc, nếu không được hướng dẫn sử dụng hiệu quả, an toàn, các công nghệ này dần trở thành chất “gây nghiện” vô hình ở trẻ. Dẫn đến tăng tỷ lệ các trẻ bị trầm cảm, cô đơn và tự ti khi giao tiếp bên ngoài xã hội.
Bí quyết dạy con thời 4.0
Dạy con trở thành công dân thời 4.0 có trách nhiệm
Thay vì cấm đoán và hoang mang khi dạy con thời 4.0, cha mẹ hãy dạy trẻ có trách nhiệm với hành động của mình. Hướng dẫn con tìm hiểu, phân biệt và loại bỏ những thông tin chưa phù hợp với lứa tuổi.
Ngay cả khi ba mẹ không thể bắt kịp xu hướng và cập nhật các ứng dụng mới nhất, hãy cố gắng tác động tích cực đến con. Ví dụ: nhờ con trở thành “quân sư” và chỉ ba mẹ thêm về những điều mới về công nghệ mà con học được.
Làm gương cho trẻ
Ngày nay, việc đăng vô tội vạ thông tin tin tức và cá nhân lên mạng xã hội là vấn đế nhức nhối. Và việc này hiện chưa đưa vào chương trình giáo dục, vì thế hãy là tấm gương để con noi theo.
Hỏi ý kiến của con trước khi đăng ảnh của chúng cũng là một cách hay để truyền đạt và nuôi dưỡng “văn hóa xin phép” và dạy con thời 4.0 về phép lịch sự trong văn hoá “mạng internet”.
Ngoài ra, giải thích cho con về những tai hại, hậu quả ảnh hưởng đến gia đình, cộng đồng và xã hội khi đăng tin sai sự thật. Nhiều trường hợp sẽ bị xử lý theo pháp luật.
Quy định về thời gian sử dụng công nghệ
Đưa ra mốc thời gian và khoảng thời gian trong ngày con được sử dụng công nghệ cũng là một phương pháp dạy con thời 4.0. Và đôi khi, ba mẹ có thể đưa ra những hình phạt hay phần thưởng liên quan đến việc tăng/giảm số giờ dùng thiết bị công nghệ ở bé.
Khuyến khích con tham gia các hoạt động xã hội
Đừng để trẻ chỉ ở trong nhà và chơi với các thiết bị công nghệ và điện tử. Hãy khuyến khích, tạo điều kiện cho trẻ được ra ngoài vận động, giao tiếp với các bạn đồng trang lứa. Đây cũng là cơ hội để phụ huynh làm quen với những bậc cha mẹ khác và trao đổi thêm về các phương pháp dạy con.
Kết nối gia đình
Dành thời gian kết nối, trò chuyện với con sau mỗi bữa ăn, hay vào những ngày cuối tuần. Chúng ta rất dễ bắt gặp hình ảnh cả nhà mỗi người cầm điện thoại và không giao tiếp với nhau trong đời sống hàng ngày. Nhưng đừng để tình cảnh này xảy ra trong ngôi nhà của bạn.
Nếu có sự xuất hiện của công nghệ trong khoảng thời gian này, hãy đảm bảo mọi người vẫn trao đổi với nhau và cho mục đích gắn kết gia đình. Ví dụ: gọi điện video cho ông bà hay họ hàng ở xa để hỏi thăm sức khoẻ; con cái hướng dẫn/giải thích cho cha mẹ cách sử dụng một chức năng nào đó;…
Dù muốn hay không, chúng ta phải dạy con thời 4.0 đúng đắn và phù hợp nhất để chuẩn bị cho tương lai của trẻ. Chắc chắn sau này khi bé trưởng thành, hầu hết các công việc đều yêu cầu sử dụng công nghệ và đó có thể sẽ là một phần trong sự nghiệp của chúng.
Xem thêm:
Vào ngay Fanpage của the Asianparent Vietnam để cùng thảo luận và cập nhật thông tin cùng các cha mẹ khác!
Bạn có quan tâm tới việc nuôi dạy con không? Đọc các bài báo chuyên đề và nhận câu trả lời tức thì trên app. Tải app Cộng đồng theAsianparent trên IOS hay Android ngay!
