Các mốc khám thai quan trọng của bà bầu theo khuyến cáo của Bộ Y Tế gồm có 8 mốc (từ tuần thứ 3 đến tuần thứ 37) và 5 lần siêu âm, nhưng theo lịch của một số bệnh viện lớn thì mẹ bầu sẽ đi khám thai tổng cộng khoảng 14 lần. Tuy nhiên tùy vào sự phát triển của thai nhi, sức khỏe của mẹ bầu, mẹ chỉ cần đi theo lịch các mốc khám thai định kỳ hoặc theo yêu cầu trực tiếp của bác sĩ sản khoa.
Dưới đây là liệt kê những mốc khám thai quan trọng nhất mà mẹ bầu cần thực hiện:
- Tại sao mẹ bầu nên tuân thủ lịch khám thai định kỳ?
- Khám thai lần đầu sau khi chậm kinh 1 tuần
- Lịch khám tuần thứ 7 – 8
- Khám mốc 12 – 13 tuần
- Mốc khám ở tuần 14 – 17
- Các mốc khám sau mỗi 4 tuần
- Mốc khám thai ở tuần thứ 36
Tại sao mẹ bầu nên tuân thủ lịch khám thai định kỳ?
Khám thai định kỳ được xem là việc làm vô cùng cần thiết trong quá trình mang thai bởi những ý nghĩa này:
- Khám thai sẽ giúp thai phụ nắm rõ tình hình phát triển của thai nhi
- Bác sĩ sản khoa sẽ tư vấn cho mẹ về chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt hay những điều cần tránh khi mang thai để đảm bảo cho một thai kỳ khỏe mạnh
- Tính chính xác của kết quả xét nghiệm chỉ có trong 1 khoảng thời gian nhất định nên định kỳ mẹ phải khám thai để có những kết quả xét nghiệm mới nhất phản ánh chính xác tình trạng thai nhi
Kết quả của một số nghiên cứu đã chứng minh tầm quan trọng của việc đi khám thai định kỳ đúng lịch hẹn với sức khỏe thai phụ và thai nhi. Cụ thể: những bà mẹ tuân thủ lịch khám thai định kỳ có tỷ lệ thai nhi tử vong thấp hơn 5 lần, và cân nặng của trẻ đúng tiêu chuẩn nhiều hơn khi được sinh ra.
Các mốc khám thai quan trọng đối với mẹ bầu
Khám thai lần thứ 1 – sau trễ kinh 1 tuần
Sau khi trễ kinh khoảng 1 tuần và thử que lên 2 vạch, bạn nên đi khám thai để kiểm tra thai đã vào trong buồng tử cung chưa, thai được bao nhiêu tuần và đã có tim thai chưa.
Nếu chưa thấy tim thai lúc mới 5 – 6 tuần tuổi, bạn cũng đừng lo lắng. Đó là vì thai còn quá nhỏ và bác sĩ sẽ hẹn bạn tới kiểm tra lại sau 1-2 tuần.
Nên đi khám thai lần đầu khi nào và khám những gì?
Khám thai tuần 12 và những điều mẹ bầu phải đặc biệt lưu ý
Trong lần khám này, bác sĩ sẽ căn cứ vào ngày đầu của chu kỳ kinh để xác định tuổi của thai nhi. Tuy nhiên với một số phụ nữ kinh nguyệt không đều thì thường tuổi thai sẽ được dựa vào kết quả của siêu âm.
Đặc biệt là khi siêu âm ở thời điểm 11 – 12 tuần thì việc tính tuổi thai sẽ cực chính xác dựa vào các chỉ số của thai nhi. Dựa vào kết quả này, bác sĩ sẽ dự đoán ngày sinh giúp bạn.
Giai đoạn này, các bác sỹ sẽ kê đơn cho bạn các loại thuốc cần thiết cho sức khỏe của bạn và sự phát triển của thai nhi.
Khám thai lần 2 – tuần thứ 7 – 8
Có thể mẹ bầu sẽ cảm thấy tình trạng nghén tăng lên đáng kể ở tuần thứ 7 – 8. Đây là 1 trong những mốc siêu âm thai quan trọng do mẹ sẽ được siêu âm xác định tim thai, kích thước túi ối, chiều dài phôi để xác định thai có phát triển tương xứng với tuổi thai hay không.
Khám lâm sàng: cân nặng, đo huyết áp xem tình trạng nghén có ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe của bạn không. Bạn sẽ được tư vấn và điều chỉnh đơn thuốc cho phù hợp.
Khám thai lần 3 – tuần thứ 12 – 13
Lần khám thai thứ 3 ở tuần 12-13 là một trong các mốc quan trọng khám thai quan trọng và “bắt buộc” phải có trong thai kì. Đây là thời điểm sàng lọc dị tật bẩm sinh qua đo độ mờ da gáy kết hợp với tuổi mẹ để làm xét nghiệm Double test tính toán nguy cơ hội chứng Down của bé ở giai đoạn sớm của thai kỳ.
Lúc này, bạn cần tiến hành khám và siêu âm 4 chiều để khảo sát ban đầu về hình thái thai nhi: cấu trúc các chi, cột sống, các tạng trong cơ thể. Đo khoảng sáng sau gáy (độ mờ da gáy) nhằm dự đoán dị tật thai nhi do một số bất thường nhiễm sắc thể gây ra. Nếu qua 14 tuần, chỉ số này sẽ không còn giá trị (chính xác) nữa.
Theo thống kê với khoảng sáng sau gáy (độ mờ da gáy) dày 3,5 – 4,4mm có tỷ lệ bất thường nhiễm sắc thể là 21,1%; khoảng sáng sau gáy (độ mờ da gáy) ≥ 6,5mm thì thai nhi có bất thường nhiễm sắc thể lên tới 64,5%.
Khám lâm sàng: cân nặng, đo huyết áp xem tình trạng thai nghén có ảnh hưởng gì đến sức khỏe của bạn không. Có thể phải làm xét nghiệm về máu và nước tiểu nếu cần.
Bạn sẽ được tư vấn về thai nhi và chế độ ăn uống. Điều chỉnh đơn thuốc cho phù hợp, hẹn khám và làm xét nghiệm lần sau.
Khám thai lần 4 – tuần thứ 14 – 17
Khi ở giai đoạn thai từ 14-17 tuần, bạn sẽ tới lần khám quan trọng tiếp theo. Lúc này, mẹ bầu sẽ được thực hiện xét nghiệm sàng lọc Triple test để dự đoán nguy cơ bị Down và dị dạng nhiễm sắc thể của thai.
Triple là bộ 3 xét nghiệm tầm soát sử dụng máu của mẹ để tìm ra các nguy cơ rối loạn bẩm sinh ở thai nhi gồm chất là AFP (loại protein do thai sản xuất), hCG (loại nội tiết do nhau thai sản xuất) và Estriol (là loại nội tiết estrogen được nhau thai và thai nhi sản xuất).
Xét nghiệm này không phải là chẩn đoán tình trạng thai mà chỉ cho biết thai hiện tại có nguy cơ bị rối loạn di truyền nhiễm sắc thể và có cần phải làm thêm xét nghiệm khác nữa không.
Khám thai lần thứ 5
Lần khám thai thứ 5 này là 1 trong các mốc siêu âm thai quan trọng trong thai kỳ. Trong lần siêu âm này sẽ giúp bác sĩ phát hiện các bất thường về hình thái của nhai nhi như sứt môi, dị dạng ở cơ quan, đặc biệt là các bất thường về tim và hệ xương để từ đó có can thiệp kịp thời.
Ngoài ra, bạn phải đến khám, và làm các xét nghiệm: Xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu để kiểm tra HIV, viêm gan B, nhóm máu, yếu tố Rh, lượng đạm trong nước tiểu….
Về tiêm phòng uốn ván: Nếu thai phụ hoàn toàn chưa được tiêm phòng uốn ván thì phải tiêm 2 mũi uốn ván. Với cách thức: Tiêm 2 mũi cách nhau ít nhất 1 tháng và trước sinh ít nhất 15 ngày. Thời gian thích hợp để tiêm mũi đầu vào tháng thứ 5 hoặc 6 và mũi thứ hai sau đó 1 tháng, như thế mới có tác dụng tốt nhất.
Khám thai lần thứ 6
Sau lần khám thứ 5, bác sĩ sẽ hẹn bạn khám lại sau 4 tuần để theo dõi sự phát triển của thai nhi và giải đáp những vấn đề mẹ bầu có thể gặp phải.
Khám thai lần thứ 7 – tuần thứ 32
Khi ở tuần thai thứ 32, bạn cần được siêu âm màu 4 chiều để xác định lần cuối về dị tật của thai, theo dõi doppler động mạch rốn, động mạch não, động mạch tử cung, kết hợp với khám tổng quát cho mẹ, xem xét vị trí ngôi thai, để đánh giá, tiên lượng độ phát triển của thai…
Xét nghiệm các chỉ số cho mẹ để chuẩn bị lựa chọn nơi sinh, mốc khám thai 32 tuần rất quan trọng đối với cả mẹ và bé.
Khám thai lần thứ 8 – tuần thứ 35 – 36
Các tuần khám thai quan trọng nằm trong khoảng 35 – 36 tuần: Bạn cần được siêu âm kiểm tra trọng lượng thai, nước ối, dây rốn… Bác sĩ cũng sẽ dự báo cân nặng bé lúc sinh.
Một số nơi sẽ cho bạn làm Non-stress test nhằm kiểm tra sức khỏe của bé và tìm hiểu xem bé có nhận đủ oxy hay không bằng một máy Mornitor sản khoa sẽ ghi nhận sự thay đổi của tim thai tương ứng với chuyển động thai.
Từ giai đoạn này trở đi, bạn cần đến bệnh viện kiểm tra mỗi tuần hoặc bất cứ khi nào đau bụng, ra máu để theo dõi tim thai, cử động thai nhi và xem tình trạng cổ tử cung đã mở hay chưa.
Việc của bạn lúc này là giữ cho tinh thần thoải mái vui vẻ và nghỉ ngơi thật tốt, vì chẳng còn bao lâu nữa bạn sẽ đón con chào đời…
Kết
Khám thai và siêu âm thai là việc làm cần thiết các mẹ cần thực hiện trong suốt thai kỳ. Hoạt động này giúp bác sĩ và mẹ theo dõi sự phát triển và tình hình sức khỏe của thai nhi, phát hiện các bất thường xảy ra tại bất cứ thời điểm nào của quá trình mang thai để có hướng xử lý kịp thời. Trong 1 số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định thêm 1 số xét nghiệm và lần thăm khám thêm để kết luận chính xác hơn về tình trạng của thai nhi. Các mẹ nên tuân thủ các lần hẹn thăm khám của bác sĩ cũng như thực hiện đầy đủ các xét nghiệm được chỉ định, nhờ đó bảo đảm sức khỏe thai kỳ luôn được theo dõi tốt nhất.
Bên trên là lịch khám thai 8 lần khám thai quan trọng bắt buộc mẹ bầu phải đi trong suốt quá trình mang thai theo khuyến cáo của Bộ Y Tế.
Chúc các mẹ Bầu mạnh khỏe và nhớ tham gia đầy đủ các cột mốc khám thai quan trọng này.
Xem thêm:
Vào ngay Fanpage của theAsianparent Vietnam để cập nhật và thảo luận cùng những cha mẹ khác nhé!
Bạn có quan tâm tới việc nuôi dạy con không? Đọc các bài báo chuyên đề và nhận câu trả lời tức thì trên app. Tải app Cộng đồng theAsianparent trên IOS hay Android ngay!
