Sốt xuất huyết là 1 trong những bệnh truyền nhiễm phổ biến, xuất hiện theo mùa và nếu không có biện pháp điều trị kịp thời sẽ gây ra biến chứng đe dọa đến tính mạng. Nắm vững những triệu chứng sốt xuất huyết ở cả người lớn và trẻ nhỏ sẽ giúp việc chẩn đoán và điều trị được nhanh và hiệu quả hơn.
Bệnh sốt xuất huyết là gì?
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính, do 1 loại siêu vi trùng có tên là Dengue gây ra. Đây là bệnh có thể lây truyền từ người này sang người khác nếu bị muỗi Aedes aegypti (hay còn gọi là muỗi vằn – muỗi có nhiều khoang trắng ở chân và lưng) mang mầm bệnh đốt phải. Căn bệnh này đã được ghi nhận từ thế kỷ thứ XIII, đã phát hiện trên 100 quốc gia với số ca nhiễm bệnh ghi nhận lên đến 50 – 1000 ca mỗi năm. Bệnh sốt xuất huyết được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp vào nhóm những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cần được quan tâm.
Tại Việt Nam, tính riêng trong 8 tháng đầu năm 2019, toàn quốc có khoảng 125,000 ca mắc bệnh, trong đó có 16 ca tử vong. Vào giai đoạn dịch cao điểm, ước tính có khoảng 5,000 – 10,000 ca mắc mới mỗi tuần trên cả nước.
Sốt xuất huyết do muỗi vằn gây ra
Hiện nay chưa có thuốc đặc trị bệnh sốt xuất huyết, phương pháp điều trị chủ yếu là điều trị triệu chứng, bệnh nhân là người lớn thuộc thể nhẹ thì có thể chăm sóc tại nhà, uống nhiều nước, hạ sốt với paracetamol, lau mát khi sốt cao. Các trường hợp biểu hiện nghiêm trọng hơn cần đến cơ sở y tế để được điều trị.
Những người mắc sốt xuất huyết nếu có bệnh lý đi kèm như lao hạch, viêm loét dạ dày, tim, phổi… rất dễ gặp biến chứng nặng, gây nguy hiểm đến tính mạng. Phát hiện bệnh sớm và chăm sóc y tế kịp thời, đúng cách giúp giảm thiểu tỷ lệ tử vong ở người bệnh xuống dưới 1%.
3 giai đoạn tiến triển của bệnh sốt xuất huyết
- Giai đoạn 1:1 – 2 ngày đầu. Triệu chứng giống với sốt virus thông thường. Muốn xác định chính xác cần đến cơ sở y tế để làm xét nghiệm Dengue NS1 Ag và nhanh chóng điều trị nếu nhận kết quả dương tính.
- Giai đoạn 2: Từ ngày thứ 3 – 7 kể từ khi bị sốt. Bắt đầu xuất hiện các triệu chứng nặng: xuất huyết dưới da ở mặt trước hai cẳng chân, mặt trong của cánh tay, bụng, đùi; chảy máu cam; chảy máu chân răng. Những biến chứng nặng hơn sẽ xuất hiện: bệnh nhân có thể bị chảy máu nội tạng, tràn dịch màng phổi hoặc màng bụng, xuất huyết tiêu hóa hoặc nghiêm trọng hơn là xuất huyết não. Ở giai đoạn này, người bệnh cần được theo dõi sát sao và xét nghiệm tiểu cầu thường.
- Giai đoạn 3: Giai đoạn hồi phục, người bệnh hết sốt và thể trạng bắt đầu tốt dần lên, có cảm giác thèm ăn, huyết động bắt đầu ổn định và đi tiểu nhiều, các xét nghiệm tiểu cầu tăng dần lên và trở về trạng thái bình thường.
Người bệnh thường trải qua 3 giai đoạn bệnh
Triệu chứng sốt xuất huyết ở người lớn
Thông thường, triệu chứng sốt xuất huyết ở người lớn và trẻ em khá giống nhau. Khi nhiễm virus gây bệnh, người bệnh sẽ gặp phải một trong 2 trường hợp là sốt xuất huyết biểu hiện ra bên ngoài hoặc xuất huyết nội tạng.
Triệu chứng sốt xuất huyết ở người lớn thể nhẹ
Trong vòng 4 – 7 ngày từ khi bị muỗi truyền bệnh, người bệnh mới bắt đầu có triệu chứng sốt kèm theo các biểu hiện như:
- Đau phía trong nhãn cầu
- Đầu đau nhức nghiêm trọng
- Đau khớp, đau cơ
- Sốt cao đột ngột, kéo dài từ 2 – 7 ngày, có thể lên đến 40,5 độ C
- Buồn nôn, nôn ói
- Có nốt phát ban trên cơ thể
Sốt là triệu chứng thường thấy ở giai đoạn đầu của bệnh
Đa phần người bị nhiễm sốt xuất huyết sẽ tự phục hồi trong vòng 7 – 10 ngày. Mặc dù vậy trong 1 số trường hợp, các triệu chứng sốt xuất huyết ở người lớn có thể diễn biến theo chiều hướng xấu và có nguy cơ đe dọa tính mạng.
Triệu chứng sốt xuất huyết dạng xuất huyết nội tạng
Khi bị xuất huyết dạng xuất huyết nội tạng, biểu hiện sẽ bao gồm đau đầu bình thường và sốt nhẹ, không phát ban. Sau khoảng 2 ngày, người bệnh sẽ:
- Đi ngoài ra máu
- Phân có màu đen hoặc đi ngoài ra máu tươi
- Trên da bắt đầu xuất hiện các chấm xuất huyết
- Người mệt mỏi
- Da xanh tái…
Trong trường hợp xuất huyết não, các triệu chứng là không rõ ràng. Người bệnh có thể chỉ bị sốt, đau đầu, liệt chân tay hoặc liệt nửa người, sau đó hôn mê, dẫn đến tử vong.
Người bị xuất huyết nội tạng thường không phát ban
Triệu chứng sốt xuất huyết ở người lớn thể nặng nhất (hội chứng sốc dengue)
Khi ở dạng này, bên cạnh tất cả các triệu chứng của bệnh sốt xuất huyết thể nhẹ, người bệnh còn có thêm các dấu hiệu sau:
- Chảy máu, chảy máu ồ ạt
- Huyết tương thoát khỏi mạch máu
- Hạ huyết áp…
Hội chứng sốc dengue xảy ra ở người bệnh trong lần nhiễm bệnh sau, khi cơ thể đã có miễn dịch chủ động hoặc thụ động với 1 loại kháng nguyên virus, sau khoảng 2 – 5 ngày mắc thì bệnh sẽ có tiến triển nặng.
Tạm kết
Theo đánh giá của giới chuyên môn, sốt xuất huyết là căn bệnh có nguy cơ gây biến chứng cao và khả năng ảnh hưởng đến tính mạng của người bệnh là rất lớn. Do vậy, việc xác định mức độ nặng nhẹ của bệnh là rất cần thiết để có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất là tiêu diệt muỗi vằn là tác nhân truyền bệnh, vệ sinh nhà cửa, môi trường sống; phát quang bụi rậm, ngủ màn để tránh muỗi đốt…
Để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình, mỗi người hãy chủ động tìm hiểu về bệnh sốt xuất huyết và có biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Khi thấy có các dấu hiệu nghi ngờ nhiễm bệnh, hãy đến ngay cơ sở y tế để được trợ giúp.
Xem thêm
Vào ngay Fanpage của theAsianparent Vietnam để cùng thảo luận và cập nhật thông tin cùng các cha mẹ khác!
Bạn có quan tâm tới việc nuôi dạy con không? Đọc các bài báo chuyên đề và nhận câu trả lời tức thì trên app. Tải app Cộng đồng theAsianparent trên IOS hay Android ngay!
