X
theAsianparent Vietnam Logo
theAsianparent Vietnam Logo
Product GuideSign in
  • COVID-19
  • Mẹ bầu
    • Tính ngày dự sinh
    • Thời kì mang thai
    • Tam cá nguyệt thứ nhất
    • Tam cá nguyệt thứ hai
    • Tam cá nguyệt thứ ba
    • Dự Án Sidekicks
    • Chuẩn bị mang thai
    • Chuyển dạ và đi sinh
    • Sảy thai, lưu thai
  • Sau sinh
    • Dinh dưỡng cho mẹ sau sinh
    • Khỏe đẹp sau sinh
    • Tình cảm tâm lý sau sinh
  • Giai đoạn phát triển
    • Em bé 0 - 1 tuổi
    • Trẻ tập đi (1-3 tuổi)
    • Mầm non (3-6 tuổi)
    • Trẻ đi học
    • Dậy thì & thành niên
  • Nuôi dạy con
    • An toàn
    • Kiến thức chung nuôi con
    • Lời khuyên cho cha mẹ
    • Tin tức chung
  • Giáo dục
    • Trẻ đặc biệt
    • Mầm non 3-5 tuổi
    • Trẻ đi học 5 tuổi trở lên
    • Trung học
  • Sức khỏe
    • Bệnh, dị ứng và tai nạn ở trẻ
    • Bệnh, dị ứng và tai nạn ở người lớn
    • Tiêm phòng & Vac-xin
    • Dịch bệnh và các bệnh đặc biệt khác
  • Phong cách sống
    • Làm đẹp
    • Chuyện phái đẹp
    • Chuyện phái mạnh
    • Hôn nhân
    • Hôn nhân & Tình Dục
    • Thể dục thể thao
    • Du lịch & Giải trí
  • Ăn Uống & Dinh Dưỡng
    • Lên thực đơn bữa ăn
    • Bữa ăn
    • Ăn dặm

Xin mẹ đừng so sánh con nữa! - Lời tâm sự từ một đứa bé “không đủ xuất sắc”!

Mất 8 phút để đọc
Xin mẹ đừng so sánh con nữa! - Lời tâm sự từ một đứa bé “không đủ xuất sắc”!

“Con người ta” vốn là cụm từ trở thành nỗi ám ảnh của nhiều đứa trẻ. Đây là đối tượng “vô hình, vô diện” mà mọi bà mẹ thường hay dùng để nói về một đứa trẻ gần như hoàn hảo về mọi mặt nhằm mục đích răn đe, đốc thúc con mình cố gắng. Việc so sánh có thực sự có tác dụng khuyến khích con trở nên tốt hơn hay không, hay chỉ là viên thuốc độc giết chết sự tự tin ở trẻ?

Tôi luôn tưởng rằng, so sánh con “con người ta” chỉ là một khái niệm được dùng để răn đe những đứa trẻ chưa “bằng chúng bằng bạn”. Thế nhưng, chỉ đến khi một người bạn thân của tôi, một học sinh giỏi của một trường đại học top ở Singapore, tâm sự về việc bạn cảm thấy áp lực do bị so sánh với người khác, tôi bỗng bàng hoàng nhận ra rằng sự so sánh mù quáng này có thể xảy ra với bất cứ ai, và có thể trở thành viên thuốc độc giết chết sự tự tin của kể cả những đứa trẻ giỏi giang nhất. Và lời khẩn cầu ….

Xin mẹ đừng so sánh con nữa!!!

Khi “con người ta” bị so sánh …

Khi nói đến “con người ta”, có lẽ ta sẽ nghĩ đến một nhân vật toàn diện – học giỏi, xinh đẹp, chăm chỉ, ngoan ngoãn, luôn nghe lời và làm mọi việc một cách vô cùng hoàn hảo. Và đây chính là trường hợp của người bạn tôi là một nạn nhân của sự so sánh con của các bố mẹ luôn mong con hoàn hảo hơn con nhà người ta.

Bạn học cấp 2 và 3 ở một trường chuyên top ở Hà Nội và lúc nào cũng đứng đầu lớp. Bạn giành được hằng hà sa số những giải thưởng về các môn khoa học, và được nhận học bổng toàn phần để học trung học ở Singapore.

so-sanh-con

Sau đó, nhờ kết quả học tập mỹ mãn, bạn giành được thêm học bổng toàn phần khác ở các đại học lớn ở Singapore. Ngoan ngoãn, hiền lành, chín chắn – bạn là hình mẫu cho một người con ngoan trò giỏi, và còn là một trong những người tôi ngưỡng mộ, đâu ai biết bạn cũng là một nạn nhân của vấn nạn so sánh con khốc liệt thời nay.

Cho đến khi tôi nghe tin bạn bị trầm cảm ngay trước thềm Đại học.

Tôi kinh ngạc khi biết rằng một con người tràn đầy năng lượng, luôn có mục tiêu rõ ràng, một cô gái hay cười như bạn lại sụp đổ nhanh chóng như vậy. Khi tôi gặng hỏi, bạn chỉ lặng lẽ nói: “Mình thực sự không biết làm sao để làm vừa lòng gia đình mình nữa”.

Hoá ra, bạn gặp trục trặc khi gia đình liên tục thúc ép bạn phải đăng ký cho những trường đại học danh tiếng tại Mỹ cho bằng con cái của những phụ huynh khác, trong khi bạn chỉ mong muốn được theo đuổi ngành Kĩ sư Điện Toán ở Singapore.

Do không đạt được nguyện vọng, gia đình tiếp tục gây áp lực bằng cách “bới lông tìm vết” những khuyết điểm khác của bạn: nấu ăn không giỏi, không biết thêu thùa, và rồi sự so sánh con đã đến là  “con nhà A, con bác B … thế này và thế nọ… và con không bằng con nhà người ta”. Bạn ngỡ ngàng nhận ra, công sức học tập bao nhiêu năm nay vẫn chưa đủ làm những người thân yêu của mình hài lòng, để rồi chính mình lại phải nghe: “Mày KHÔNG XUẤT SẮC bằng con nhà người ta”.

So sánh con là viên thuốc độc giết chết một tài năng trẻ

Bạn tâm sự rằng, đây không phải là lần đầu tiên bạn bị so sánh, không phải lần đầu tiên bị bạo hành tâm lý bởi vấn nạn so sánh con của chính gia đình mình. Đó là lý do tại sao bạn dù giỏi nhưng gần như mất tự tin vào bản thân.

Dù giỏi, nhưng bạn lúc nào cũng nghĩ rằng do mình “ăn may” nên mới đạt được những thành tích xuất sắc, là mình chưa giỏi bằng người khác. Chưa một lần, bạn sẵn sàng ngẩng đầu tự hào về những thành công trong quá khứ của mình.

Chưa một lần, bạn dám theo đuổi con đường của chính mình, vì chỉ lo lắng theo đuổi con đường mà người khác đã định cho mình. Tôi ngạc nhiên khi nghe thấy điều đó. Bạn vốn là niềm mơ ước của bao nhiêu người – tại sao lại có thể bị so sánh với ai nữa?

so-sanh-con

“Một khi con người tham lam đòi hỏi, thì không có điểm dừng đâu” – Bạn cười cay đắng.

Có lẽ vậy, phụ huynh thường không nhìn nhận thấy được cái giỏi hiện tại của con cái, thường cho rằng “thế này có gì là giỏi” và phải “hơn con bé nhà kia”, phải so sánh con của mình với mức luôn cao hơn mà con không đạt đến, mà không biết rằng chính con cái mình cũng có những tài năng rất riêng, những cái thông minh rất hiếm.

Cha mẹ thường chạy theo những cái được mặc định là “xuất sắc” trong xã hội, và đáng tiếc thay, đây là một cuộc đua không điểm dừng. Định nghĩa của xuất sắc, của “con người ta” thì thật mông lung – tấm bằng ưu, công-dung-ngôn-hạnh, cầm kỳ thi hoạ,… – trong khi khả năng con người thì lại có hạn.

Những phụ huynh có con học trung bình thì mong con mình học giỏi, những phụ huynh có con học giỏi thì mong con mình đủ trình độ du học cho bằng người ta, những phụ huynh có con học xuất sắc thì lại so bì xem trường của con mình nằm hạng mấy so với con người ta – và vòng luẩn quẩn này cứ tiếp tục, so sánh chồng chất so sánh, cho đến khi cả bố mẹ và con cái đều kiệt sức.

Ít khi nào, chúng ta dừng lại và tự vỗ vai mình mà khen rằng: “Hôm nay con làm tốt lắm – tốt theo cách của riêng con, và cha/mẹ rất tự hào vì điều đó”.

so sánh con

So sánh con có thể giết chết tự tin của con với một lĩnh vực nào đó

Và kết quả là gì? Thay vì khuyến khích con cố gắng hơn, chúng ta góp phần tạo ra những đứa trẻ rụt rè, tự ti về chính khả năng của mình.

Đã hơn một lần tôi nhìn thấy những bạn trẻ có giọng hát tuyệt vời cúi đầu lầm lũi vì những con điểm kém tạm thời, những đứa bé giỏi thể thao bị chửi là “ngu như bò” vì không thích học đàn, những thiên tài Toán bị chép phạt kiểm điểm vì bị điểm kém môn Văn, và thậm chí là cả những siêu sao học giỏi nhưng bối rối vì không dám tự khẳng định mình giỏi.

Nếu chính bản thân lũ trẻ không tự tin rằng mình giỏi, thì làm sao có thể chứng minh với người khác rằng chúng là những nhân tài xuất chúng? Nếu chúng ta mải chạy theo những tiêu chuẩn của người khác, thì làm sao tìm ra được con đường cho chính con?

so-sanh-con

Tôi cảm thấy xót xa cho bạn tôi, và cả những người trẻ cùng cảnh ngộ bị so sánh. Không ai sinh ra đã ngu dốt, hay chậm chạp, hay “không đủ xuất sắc” – tất cả những đứa trẻ đều được ban tặng cho một tài năng đặc biệt.

Đó có thể là khả năng học tập tốt, tài năng nghệ thuật, thể thao, hay tình yêu với thủ công, hay thậm chí là một tình yêu lớn lao với động vật. Mỗi khả năng này đều là những mầm non tài năng mà nếu được vun đắp, sẽ trở thành con đường thành công cho con.

Thay vì nhìn vào những điểm yếu để chê trách con, hãy nuôi nấng những điều tốt đẹp, khen ngợi con và từ từ uốn nắn những điểm chưa hoàn thiện.

Kết

Phụ huynh không cần phải là những kĩ sư, bác sĩ thông minh để nuôi con thành công. Tất cả chỉ cần bắt đầu với một niềm tin rằng con của mình đặc biệt và có khả năng đặc biệt, và sự cẩn trọng trong lời ăn tiếng nói.

Câu chuyện từ đối tác
Bé 5 tháng tuổi biết làm những gì và cần được chăm sóc ra sao?
Bé 5 tháng tuổi biết làm những gì và cần được chăm sóc ra sao?
Giới thiệu 5 máy hút mũi cho bé sơ sinh được các mẹ tin dùng
Giới thiệu 5 máy hút mũi cho bé sơ sinh được các mẹ tin dùng
3 loại điện thoại dành cho trẻ em được đánh giá cao trên thị trường
3 loại điện thoại dành cho trẻ em được đánh giá cao trên thị trường
TOP 6 loại sữa dành cho trẻ sinh non thiếu tháng được nhiều mẹ tin dùng
TOP 6 loại sữa dành cho trẻ sinh non thiếu tháng được nhiều mẹ tin dùng

Hãy để những gì ta thốt ra trở thành nguồn năng lượng nuôi nấng sự tự tin và niềm tin vào bản thân của con, thay vì dập tắt tiềm năng của con. So sánh con của mình với “con người ta” không chỉ làm bé cảm thấy mệt mỏi, áp lực và tự ti về bản thân, mà còn khiến cho con ngại tương tác với bạn hơn.

Vả lại, con chúng ta, dù giỏi hay chưa giỏi, vẫn là con của ta – một nghìn “con người ta” nữa, thì cũng đâu thể nào đổi chỗ cho sinh linh chính mình mang nặng đẻ đau và giáo dưỡng. Vậy tại sao, không bắt tay vào dạy con tích cực, dạy con thật tốt, mà lại so sánh và khiến con thêm khổ đau?

Xem thêm:

  • Chăm sóc răng sữa, nếu không đúng cách – sẽ làm hỏng răng con
  • Lịch mọc răng và cách chăm sóc răng miệng cho trẻ
  • Cha mẹ lơ là với răng miệng – con bị nhổ hết răng!

Vào ngay Fanpage của The Asianparent Vietnam để cùng thảo luận và cập nhật thông tin cùng các cha mẹ khác.

Bạn có quan tâm tới việc nuôi dạy con không? Đọc các bài báo chuyên đề và nhận câu trả lời tức thì trên app. Tải app Cộng đồng theAsianparent trên IOS hay Android ngay!

img
Bài viết của

Michelle Le

  • Home
  • /
  • Giai đoạn phát triển
  • /
  • Xin mẹ đừng so sánh con nữa! - Lời tâm sự từ một đứa bé “không đủ xuất sắc”!
Chia sẻ:
  • Cách giúp mẹ đoán sức khỏe con qua màu phân của trẻ sơ sinh

    Cách giúp mẹ đoán sức khỏe con qua màu phân của trẻ sơ sinh

  • Tắm nắng cho trẻ sơ sinh chống vàng da và giúp hấp thụ vitamin D đúng cách

    Tắm nắng cho trẻ sơ sinh chống vàng da và giúp hấp thụ vitamin D đúng cách

  • Khám phá 6 phản xạ đầu đời của trẻ sơ sinh

    Khám phá 6 phản xạ đầu đời của trẻ sơ sinh

  • Cách giúp mẹ đoán sức khỏe con qua màu phân của trẻ sơ sinh

    Cách giúp mẹ đoán sức khỏe con qua màu phân của trẻ sơ sinh

  • Tắm nắng cho trẻ sơ sinh chống vàng da và giúp hấp thụ vitamin D đúng cách

    Tắm nắng cho trẻ sơ sinh chống vàng da và giúp hấp thụ vitamin D đúng cách

  • Khám phá 6 phản xạ đầu đời của trẻ sơ sinh

    Khám phá 6 phản xạ đầu đời của trẻ sơ sinh

Nhận những lời khuyên đều đặn từ chúng tôi về quá trình mang bầu và thai nhi phát triển!
  • Trở thành cha mẹ
    • Chuẩn bị mang thai
    • Đặt tên cho con
    • Thời kỳ mang thai
    • Chuyển dạ và đi sinh
  • Giai đoạn phát triển
    • Trẻ sơ sinh (0-12 tháng)
    • Trẻ tập đi (1-3 tuổi)
    • Trẻ mầm non (3-6 tuổi)
    • Trẻ đi học
  • Phong cách sống
    • Làm đẹp
    • Người nổi tiếng
    • Du lịch & nghỉ lễ
    • Hôn nhân
  • Sức khỏe
    • Dị ứng
    • Tai nạn & khẩn cấp
    • Tiêm phòng
  • Dinh dưỡng
    • Nuôi con bằng sữa mẹ
    • Ăn dặm
    • Thực đơn hàng ngày
    • Kiến thức dinh dưỡng
  • Tìm hiểu thêm
    • TAP cộng đồng
    • Liên hệ quảng cáo
    • Liên hệ
    • Trở thành cộng tác viên


  • Singapore flag Singapore
  • Thailand flag Thailand
  • Indonesia flag Indonesia
  • Philippines flag Philippines
  • Malaysia flag Malaysia
  • Sri-Lanka flag Sri Lanka
  • India flag India
  • Vietnam flag Vietnam
  • Australia flag Australia
  • Japan flag Japan
  • Nigeria flag Nigeria
  • Kenya flag Kenya
© Copyright theAsianparent 2025. All rights reserved
Về chúng tôi|Đội ngũ chúng tôi|Điều khoản bảo mật|Điều khoản sử dụng |Sơ đồ trang web
  • Công cụ
  • Bài viết
  • Hỏi & Đáp
  • Bình chọn

Chúng tôi sử dụng dữ liệu để đảm bảo bạn có một trải nghiệm tốt nhất. Learn MoreOk, Got it

Chúng tôi sử dụng dữ liệu để đảm bảo bạn có một trải nghiệm tốt nhất. Learn MoreOk, Got it