Bản thân mỗi trẻ đều tự có sẵn trong mình 8 loại trí thông minh, có thể nổi trội đặc biệt ở một khả năng nào đó. Cha mẹ có biết cách dạy con thông minh một cách khoa học?
Cách dạy con thông minh theo nghiên cứu khoa học
Tư tưởng của các phụ huynh châu Á nói chung và Việt Nam nói riêng thường đặt nặng quan điểm con cái phải giỏi về phát triển trí não, rèn luyện khả năng tư duy. Các phụ huynh muốn tập con tính sáng tạo để vận dụng trong học tập, đạt thành tích cao trong học tập.
Các nhà khoa học thuộc Đại học Queensland (Australia) đã nghiên cứu và chỉ ra rằng, chỉ 40% trí thông minh của trẻ là do di truyền. Còn lại là từ sự tác động của rất nhiều yếu tố như môi trường, dinh dưỡng, sức khỏe, cách nuôi dạy, tâm lý… Tố chất của mỗi đứa trẻ được bộc lộ hay bị lãng quên phụ thuộc vào việc bố mẹ có biết cách khai phá, chăm sóc, phát triển tối đa trí thông minh tiềm năng và có phương pháp giáo dục phù hợp hay không.
Thuyết đa thông minh của Howard Gardner
Năm 1983, tiến sĩ Howard Gardner – một nhà tâm lý học nổi tiếng của Đại học Harvard- đã xuất bản một cuốn sách có nhan đề “Frames of Mind” (tạm dịch “Cơ cấu của trí tuệ”). Trong đó ông công bố các nghiên cứu và lý thuyết của mình về sự đa dạng của trí thông minh (Theory of Multiple Intelligences).
Sau đây là 8 loại trí thông minh mà Gardner đã đề nghị tại thời điểm đó:
1. Trí thông minh logic- toán học
Đây là vùng phải làm với logic, trừu tượng, quy nạp, lập luận suy diễn, và những con số. Trong khi người ta thường cho rằng những người có trí thông minh này thường giỏi các môn như toán học, cờ vua, lập trình máy tính và các hoạt động trừu tượng hoặc những con số. Đây cũng là vùng nhận dạng mẫu trừu tượng, tư duy khoa học và điều tra, và khả năng để thực hiện các tính toán phức tạp.
Cha mẹ nên làm gì?
- Hãy giải thích cho trẻ hiểu rằng những sự vật mà chúng quan sát được có thể sắp xếp theo nhóm về màu sắc, hình dáng hay các đặc điểm khác.
- Cùng bé chơi trò chơi xếp đồ vật thành các nhóm có đặc tính tương tự nhau và cụ thể hóa bằng cách giúp bé tạo ra những đồ thị, vẽ trên giấy hình ảnh các món vật dụng đó. Tiến xa hơn nữa, bạn hãy cùng trẻ thảo luận về nguyên nhân dẫn đến sự khác nhau đó.
2. Trí thông minh vận động
Đây là vùng dành cho những chuyển động cơ thể. Trẻ thường học tốt nhất khi thể chất làm một cái gì đó thay vì phải đọc hoặc nghe về nó.
Những em có trí thông minh vận động thường thích hoạt động hoặc biểu diễn, học tốt bằng cách trải nghiệm thực tế hơn là chỉ nghe lý thuyết.
Cha mẹ nên làm gì?
- Chơi những trò chơi gia đình.
- Khuyến khích con bạn tham gia vào các hoạt động nhóm.
- Khuyến khích thảo luận và giải quyết vấn đề.
- Giao cho trẻ vai trò quản lý nhóm khi chia nhóm học tập trong lớp.
3. Trí thông minh Ngôn ngữ
Trẻ nhạy bén trong việc cảm nhận ngữ nghĩa, nhịp điệu của âm từ và có khả năng ghi nhớ mặt chữ nhanh hơn. Đặc biệt thích thú với việc kể chuyện, viết lách, đọc sách và sử dụng câu cú trôi chảy trong giao tiếp hơn các trẻ khác.
Vậy, cha mẹ nên làm gì?
- Hãy cùng đọc với con của bạn.
- Hãy lắng nghe con của bạn một cách chăm chú về những câu hỏi, những trải nghiệm của chúng.
- Khuyến khích con bạn kể cho bạn nghe những câu chuyện mà chúng vừa đọc hoặc chia sẻ với bạn.
- Cho trẻ cơ hội đọc sách và thường đưa trẻ đến nhà sách.
- Cho trẻ tham gia viết báo tường của lớp.
4. Trí thông minh nội tâm
Đây là vùng phải làm việc hướng nội và phản chiếu năng lực của chính chủ thể. Những người có trí tuệ mạnh về điều này thường là người hướng nội và thích làm việc một mình. Có ý thức tự giác cao và có khả năng hiểu được cảm xúc, mục tiêu và động cơ của bản thân.
Cha mẹ có thể làm gì để biết cách dạy con thông minh?
- Cho trẻ có thời gian làm việc và chơi một mình.
- Yêu cầu trẻ hãy tạo ra vài thứ gì đó cho toàn gia đình để trẻ có cơ hội làm việc mình thích.
- Khuyến khích trẻ lưu giữ nhật ký hoặc các ghi chép hàng ngày
5. Trí thông minh Cơ thể
Trẻ sẽ thể hiện sự năng động và có xu hướng khoẻ mạnh hơn các trẻ khác. Trẻ em có loại trí thông mình này biết điều khiển các hoạt động cơ thể một cách khéo léo, thích đóng kịch, khiêu vũ, chơi thể thao và thể hiện bản thân bằng các chuyển động của cơ thể.
6. Trí thông minh âm nhạc
Đây là vùng trí tuệ phải làm với các giai điệu, âm nhạc và thính giác. Trẻ em có khả năng về âm nhạc thường rất nhạy với âm thanh, nhịp điệu, và âm vực. Họ thường có khả năng rất tốt và thậm chí tuyệt đối về ca hát, chơi nhạc cụ và sáng tác nhạc.
Khi có một thành phần trí tuệ âm nhạc này, những người mạnh nhất có thể học tốt nhất thông qua bài giảng. Ngoài ra, họ thường sử dụng bài hát hoặc giai điệu để học hỏi và ghi nhớ thông tin. Có thể thực hiện tốt nhất những màn biểu diễn âm nhạc.
Lời khuyên cho cha mẹ
- Khuyến khích trẻ hát theo hoặc vỗ tay theo nhịp điệu một bản nhạc. Nếu có thể, cho trẻ tham gia vào các buổi học âm nhạc.
- Cho trẻ có cơ hội được đi tham dự các buổi trình diễn âm nhạc hay hòa nhạc.
- Cho trẻ cùng tham gia và hướng dẫn các bạn trong lớp hát một bài, hoặc tham gia đội văn nghệ.
7. Trí thông minh không gian
Đây là vùng phải làm việc với những tầm nhìn và phán đoán không gian. Họ có một trí nhớ thị giác mạnh mẽ và thường có khuynh hướng nghệ thuật. Họ cũng thường có một cảm giác rất tốt về phương hướng. Ngoài ra còn có thể phối hợp tay và mắt rất tốt. Mặc dù điều này thường được xem như là một đặc trưng của vận động cơ thể.
Lời khuyên cho cha mẹ
- Hướng dẫn trẻ tập quan sát các hiện tượng xung quanh. Từ những vật đơn giản như những bông hoa mọc sau vườn; hay những đồ chơi khi thả trong bồn tắm sẽ nổi hay chìm.
- Để cho trẻ được làm các thí nghiệm/ thử nghiệm.
- Cùng bé chơi trò chơi xếp đồ vật thành các nhóm có đặc tính tương tự nhau. Cụ thể hóa bằng cách giúp bé tạo ra những đồ thị, vẽ trên giấy hình ảnh các món vật dụng đó.
8. Trí thông minh thiên nhiên
Bao gồm cả việc hiểu biết về thế giới tự nhiên như động thực vật, chú ý những đặc điểm của từng loài và phân loại chúng. Nói chung, nó bao gồm cả việc quan sát sâu sắc về môi trường tự nhiên xung quanh và có khả năng để phân loại những thứ khác nhau tốt.
Trẻ có trí thông minh thiên nhiên thường yêu thích tự nhiên, có khả năng nuôi dưỡng và trồng trọt và dễ dàng chăm sóc, thuần hóa và tương tác với động vật.
Theo cách dạy con thông minh của tiến sĩ Howard Gardner, mỗi người trong chúng ta đều tồn tại một vài kiểu thông minh trên. Tuy nhiên, sẽ có kiểu thông minh trội hơn trong mỗi người. Cha mẹ hãy khuyến khích giúp con phát triển các ưu thế của riêng mình nhé!
Điều quan trọng cha mẹ cần nhớ để dạy con thông minh
Tôn trọng tính độc lập
Quan sát các bà mẹ hiện đại dạy con trên khắp thế giới, có thể phát hiện một điểm chung trong cách dạy con thông minh. Đó là rèn cho con tính độc lập từ khi còn nhỏ. Bố mẹ cần khuyến khích con tự động não và tập ra quyết định.
Bố mẹ chỉ nên là người đồng hành và tạo cho con môi trường phát huy tốt nhất khả năng của mình. Con cần sớm xây dựng sự độc lập trong nhận thức và hành động của mình.
Tập trung vào hạnh phúc
Tất cả chúng ta đều hướng tới một cuộc sống hạnh phúc và trẻ cũng vậy. Bố mẹ nên chú ý đến khả năng cảm nhận hạnh phúc của đứa trẻ.
Mẹ nên không ngừng tự hỏi: “Con thông minh để làm gì?”. Một đứa bé thông minh, phát triển sớm nhưng không hạnh phúc cũng là điều vô nghĩa.
Con nên được nuôi dạy và hướng dẫn để trở thành một con người hạnh phúc trong cuộc sống thay vì biến thành một chú robốt “biết tuốt” nhưng không có cảm xúc trong lòng.
Theo theAsianparent
Xem thêm
Bạn có quan tâm tới việc nuôi dạy con không? Đọc các bài báo chuyên đề và nhận câu trả lời tức thì trên app. Tải app Cộng đồng theAsianparent trên IOS hay Android ngay!
