Các cụ ta xưa vẫn thường có câu “của chồng, công vợ” như 1 lời nhắc nhở các cặp đôi cần phải nhớ rằng mọi cơ đồ, tiền tài, vật chất gây dựng được hôm nay không phải là công sức của riêng 1 người. Nếu cả 2 đã cùng nhau đi lên từ đôi bàn tay trắng, chung lưng đấu cật, chia ngọt sẻ bùi thì thành quả đó là tài sản chung của vợ chồng. Thế nhưng sự đời quả thật tréo ngoe bởi đã có rất nhiều những câu chuyện dở khóc dở cười xoay quanh khối tài sản chung mà chính người trong cuộc cũng phải thốt lên chua xót “không ai học được chữ ngờ”.
Pháp luật quy định như thế nào về tài sản chung của vợ chồng?
Theo điều 33, Luật Hôn nhân và gia đình 2014 và điều 9, Nghị định 126/2014/NĐ-CP, tài sản chung của vợ chồng được xác định như sau:
- Là tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng
- Tài sản chung gồm thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân. Cụ thể là:
+ Khoản tiền thưởng, tiền trúng thưởng xổ số, tiền trợ cấp, trừ trường hợp đó là khoản trợ cấp, ưu đãi mà vợ, chồng được nhận theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng; quyền tài sản khác gắn liền với nhân thân của vợ, chồng.
+ Tài sản mà vợ, chồng được xác lập quyền sở hữu theo quy định của Bộ luật Dân sự đối với vật vô chủ, vật bị chôn giấu, bị chìm đắm, vật bị đánh rơi, bị bỏ quên, gia súc, gia cầm bị thất lạc, vật nuôi dưới nước.
+ Thu nhập hợp pháp khác theo quy định của pháp luật:
- Tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung
- Tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung
- Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng
- Tài sản mà không chứng minh được là tài sản riêng thì được coi là tài sản chung.
Pháp luật có quy định cụ thể về tài sản sau kết hôn
Có tài sản chung sau khi kết hôn: Nên hay không?
Quan điểm về việc nên có tài sản chung của vợ chồng hay không thường nhận được nhiều ý kiến trái chiều.
Của anh, của em là của chúng ta
Trong hôn nhân truyền thống của người Việt, nếu 2 người đồng ý lấy nhau và chung sống dưới 1 mái nhà thì việc người chồng và người vợ cùng tham gia đóng góp tài sản của mình để xây dựng gia đình là điều hoàn toàn bình thường. Do đó, trong suy nghĩ của nhiều người, động cơ để hình thành tài sản chung của vợ chồng hoàn toàn không nhằm mục đích tư lợi cá nhân mà xuất phát từ sự tự nguyện, tin tưởng và tôn trọng lẫn nhau.
Tài sản chung được tạo lập trên tinh thần tự nguyện
Hiểu 1 cách khác, thu nhập do cả 2 vợ chồng hoặc có thể chỉ do vợ hay chồng làm ra trong thời kỳ hôn nhân đều được tính là tài sản chung và sẽ được dùng để phục vụ cuộc sống, trang trải các nhu cầu sinh hoạt của gia đình, chăm lo cho con cái, đầu tư sinh lời hoặc tích lũy dự phòng. Nhiều cặp vợ chồng sống với nhau đến đầu bạc răng long, con cái trưởng thành nhưng vẫn giữ được nguyên tắc của việc gây dựng tài sản chung trong hôn nhân mà không xảy ra mâu thuẫn hay tranh chấp. Nếu 2 người luôn có thể cùng chung lý tưởng và mục đích như ban đầu thì việc hợp pháp hóa mọi khoản thành tài sản chung của vợ chồng là hoàn toàn hợp lý.
Tình mặn mòi, của nên rạch ròi
Cuộc sống là muôn hình vạn trạng nên không phải cuộc hôn nhân nào cũng tìm được tiếng nói chung mãi mãi. Trong khi đó, sự phát triển, bảo tồn khối tài sản chung phụ thuộc vào đạo đức, hiểu biết và sự tôn trọng, công khai, minh bạch của cả 2 đối tượng tham gia hôn nhân. Nếu 1 trong 2 có ý đồ biển thủ, tẩu tán tài sản thì người kia sẽ bị thiệt thòi. Thực tế đúng là như vậy. Cuộc sống gia đình lúc yên ổn, êm ấm thì mọi việc đều trở nên đơn giản, của vợ cũng như của chồng, chẳng ai tính toán chi li thiệt hơn. Thế nhưng khi có vấn đề thì những tranh chấp tài sản lại trở nên phức tạp.
Rất dễ dẫn đến tranh chấp nếu không phân định rạch ròi
Do đó, quan điểm “tình mặn mòi, của nên rạch ròi” hiện nay đang được rất nhiều bạn trẻ đồng tình và ủng hộ. Tài sản chung không phải chỉ là sự thỏa thuận ngầm của riêng 2 người mà còn phải được thống nhất bằng văn bản có tính pháp lý để tránh phát sinh. Những thỏa thuận này không chỉ để khối tài sản chung tiếp tục được gia tăng nhằm đảm bảo nhu cầu chính đáng của mọi thành viên mà còn nhằm mục đích bảo vệ lợi ích của vợ, chồng và không trở thành tài sản tranh chấp.
Của chồng – công vợ hiểu sao cho đúng?
Có 1 sự thật là đối với hạnh phúc lứa đôi, vật chất không tạo dựng được hạnh phúc. Thế nhưng tiền bạc lại là yếu tố cần và đủ để duy trì cuộc sống gia đình. Chính vì vậy, câu nói tiền bạc phân minh, ái tình dứt khoát vẫn đúng trong trường hợp cần bảo vệ cả khối tài sản chung và riêng. Bất luận là vợ hay chồng khi nghe đối phương có mong muốn minh định, sòng phẳng trong việc xác định quyền sở hữu tài sản cũng ít nhiều có chút lăn tăn, suy nghĩ. Nếu vợ chồng không có sự cảm thông, chia sẻ, tôn trọng và tường tận hết quy định của pháp luật thì tổ ấm gia đình đôi khi cũng bị ảnh hưởng bởi chuyện chung – riêng. Vậy, làm sao để tìm được sự hòa thuận trong vấn đề này?
Tài sản chung của vợ chồng là trách nhiệm của cả 2 bên
Quan niệm rạch ròi đối với tài sản chung – riêng trong hôn nhân gia đình Việt Nam vẫn là còn 1 vấn đề khá tế nhị. Tuy nhiên hôn nhân chung không có nghĩa bắt buộc mọi tài sản đều phải chung. Kể cả khi 1 trong 2 muốn bảo vệ tài sản riêng của mình thì cả 2 vợ chồng cũng vẫn phải có trách nhiệm tạo lập cái chung đồng thời phải biết giữ gìn tài sản đó. Vì vậy, vợ và chồng đều có quyền và nghĩa vụ ngang nhau đối với việc chiếm hữu, sử dụng và định đoạt những tài sản chung.
Bảo vệ tài sản chung cũng là bảo vệ hạnh phúc gia đình
Khi để 1 bên “di cư tài sản chung” mà bản thân không hay biết tức là chúng ta đã thiếu trách nhiệm với cuộc hôn nhân của mình. Đừng bao giờ chỉ dựa hoàn toàn vào sự tin tưởng mà giao quyền tay hòm chìa khóa cho đối phương. Hôn nhân cần có niềm tin nhưng cũng phải có sự tôn trọng, nhất là những vấn đề liên quan đến tài sản, vật chất.
Tài sản chung cần có sự ràng buộc về pháp lý
Theo chia sẻ, không ít thẩm phán đã thẳng thắn rằng, họ ngán ngại nhất khi đối diện với các bản án ly hôn có tranh chấp tài sản, đặc biệt là khi có 1 bên tố giác tài sản chung bị tẩu tán. Không chỉ nam giới mà nhiều phụ nữ cũng biển thủ tài sản rất tinh vi. Có những trường hợp nhà cửa, đất đai mua sắm trong thời kỳ hôn nhân nhưng chỉ có 1 người đứng tên và luật pháp cần có chứng cứ chứng minh để ra phán quyết chứ không thể chỉ dựa vào lời nói hay cảm nhận.
Nên có sự ràng buộc pháp lý khi phân định tài sản chung và riêng
Chính vì vậy, với lối tư duy mở “mất lòng trước, được lòng sau”, hiện nay, dựa trên những quy định cụ thể trong điều luật, nhiều cặp đôi văn minh đã có những thống nhất chung về khoản đóng góp sau hôn nhân cũng như thực hiện đúng, đủ quyền và nghĩa vụ của mình đối với những tài sản hợp nhất. Những thỏa thuận này không chỉ giúp khối tài sản chung tiếp tục được gia tăng để đảm bảo nhu cầu chính đáng của mọi thành viên mà còn nhằm mục đích bảo vệ lợi ích của vợ, chồng và không trở thành tài sản tranh chấp.
Đôi điều chia sẻ
Sau khi kết hôn, việc xác định tài sản riêng và tài sản chung của vợ chồng là 1 vấn đề quan trọng nhưng lại có rất ít người quan tâm cho đến khi 2 bên xuất hiện mâu thuẫn, muốn chấm dứt quan hệ hôn nhân và phát sinh vấn đề phân chia tài sản. Trên thực tế, có rất nhiều tài sản được hình thành trong thời kỳ hôn nhân nhưng rất khó để xác định được hết những tài sản đó là tài sản chung hay tài sản riêng của vợ hoặc chồng.
Trong khi đó, lâu nay chúng ta dường như đã quá quen với việc vun đắp hạnh phúc bằng tình cảm, sự tin cậy lẫn nhau mà quên đi rằng việc giữ gìn gia đình bằng chính quy định của luật pháp cũng thật sự là cần thiết. Dẫu mỗi cây mỗi hoa, mỗi nhà mỗi cảnh nhưng lời khuyên dành cho các cặp đôi dù đã thành vợ thành chồng hay chuẩn bị kết thúc đời độc thân là hãy luôn thấu tình đạt lý trong mọi vấn đề có liên quan đến 2 chữ chung – riêng.
Xem thêm
Vào ngay Fanpage của theAsianparent Vietnam để cùng thảo luận và cập nhật thông tin cùng các cha mẹ khác
Bạn có quan tâm tới việc nuôi dạy con không? Đọc các bài báo chuyên đề và nhận câu trả lời tức thì trên app. Tải app Cộng đồng theAsianparent trên IOS hay Android ngay!
