Chu vi bụng nhỏ hơn tuổi thai, mẹ bầu phải làm sao?

Chu vi bụng nhỏ hơn tuổi thai là hiện tượng thai nhi chậm phát triển. Hiện tượng này không có biểu hiện cụ thể quá rõ ràng nhưng hậu quả gây nên vô cùng nghiêm trọng.

Chu vi bụng nhỏ hơn tuổi thai là hiện tượng gì?

Chu vi bụng nhỏ hơn tuổi thai có thể là biểu hiện cho thấy thai chậm tăng trưởng. Thuật ngữ chuyên khoa được gọi là Intrauterine Growth Restriction (viết tắt IUGR). Đây là tình trạng bào thai bị suy dinh dưỡng, được xác định thông qua chu vi bụng của mẹ và trọng lượng thai. Hiện tượng này không phải là vấn đề hiếm gặp, ảnh hưởng từ 5-7% thai kì.

Thai kém phát triển có thể dẫn tới một những hậu quả xấu. Tỷ lệ biến chứng và tử vong sau sinh gia tăng do hiện tượng khô nước ối thường xuất hiện. Từ đó gây nên sự chèn ép dây rốn, trẻ từng là thai chậm phát triển sẽ dễ bị những di chứng trầm trọng về thần kinh, kém phát triển trí tuệ, cao huyết áp lúc về già. Bé dễ gặp biến chứng về tim mạch hoặc bị vàng da, bị thừa hồng cầu hơn những em bé là thai khỏe bình thường khác.

Chu vi bụng nhỏ hơn tuổi thai là gì?

Hai loại hiện tượng thai chậm tăng trưởng

Thai nhi chậm phát triển (IUGR) được chia làm 2 loại:

• Bào thai chậm phát triển bất cân xứng: chỉ có chu vi vòng bụng nhỏ, chỉ số đầu và xương đùi bình thường
• IUGR cân xứng: nghĩa là tất cả các số đo sinh học của thai đều nhỏ. Nguyên nhân chủ yếu do rối loạn di truyền, nhiễm trùng …

Nguyên nhân dẫn đến chu vi bụng nhỏ hơn tuổi thai

Tìm hiểu vấn đề này, có 4 nguyên nhân dẫn đến hiện tượng chu vi bụng nhỏ hơn tuổi thai.

Nguyên nhân do thai thi

• Thai bị dị tật bẩm sinh
• Nhiễm sắc thể bất thường có trong bào thai: hội chứng Turner, Down …. hay do di truyền
• Đa thai: Sẽ rất khó để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cho nhiều báo thai. Đồng thời nguy cơ tiền sản giật khi mang đa thai cũng cao hơn. Có đến 25-30% thai chậm phát triển khi mang thai song sinh.

Nguyên nhân dẫn đến chu vi bụng nhỏ hơn tuổi thai

Xuất phát từ người mẹ

• Mẹ bầu bị cao huyết áp.
• Người mang thai có thể trạng người nhỏ, suy dinh dưỡng trước đó.
• Mắc các bệnh mãn tính về tim và thận…
• Thai phụ bị chảy máu hoặc mắc các bệnh lý như: đái tháo đường thai kỳ, hồng cầu liềm…

Tác nhân từ bánh nhau: Suy chức năng bánh nhau, bất thường tử cung, nhau bám màng.

Tác nhân từ bên ngoài: Thuốc lá, rượu, nhiễm trùng giang mai, sởi, nhiễm toxoplasma, cytomegalovirus… Bất kỳ bệnh lý nhiễm trùng nào ở mẹ trong thời kỳ mang thai đều có thể dẫn đến tình trạng thai chậm phát triển trong tử cung. Ít gặp hơn là do mẹ nhiễm một số virus trong thai kỳ như thuỷ đậu , rubella…

Chẩn đoán chu vi bụng nhỏ hơn tuổi thai

Việc theo dõi và chẩn đoán hiện nay chủ yếu dựa vào siêu âm. Ngoài việc đánh giá cân nặng, sự tăng trưởng, bé sẽ được đo đạc một số mạch máu nhất định trong cơ thể, cộng thêm đo tim thai cử động thai. Bác sĩ sẽ đánh giá thai nhi có đang khỏe mạnh không, có gì đe doạ sự sống không. Việc này hoàn toàn là chuyên môn nên bạn sẽ rất khó để tìm hiểu. Bạn hãy tin vào chuẩn đoán của các bác sĩ ở bệnh viên uy tín. Cần thăm khám đúng lịch hẹn và tuân theo hướng dẫn của bác sĩ theo dõi.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng thai chậm phát triển

Điều trị chu vi bụng nhỏ hơn tuổi thai

Khi điều trị, bác sĩ sẽ cố gắng  tìm ra những nguyên nhân làm thai bị chậm phát triển. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng tìm ra. Ví dụ như nghi ngờ nguyên nhân bất thường bẩm sinh, mẹ bầu sẽ thực hiện những xét nghiệm chuyên sâu. Nếu tìm được nguyên nhân, vấn đề sẽ giải quyết được. Nghĩa là xem xét những bất thường có thể liên quan, việc điều trị trong và sau sinh. Nếu không, việc theo dõi thai cho mẹ sẽ vất vả hơn đôi chút.

Các mẹ bầu hãy xem lại chế độ ăn uống, nghỉ ngơi của mình. Đặc biệt nên đa dạng hoá thực phẩm sử dụng, hạn chế làm việc quá sức. Chuẩn bị tinh thần cho việc phải sinh hay mổ lấy thai sớm hơn dự định, chuẩn bị cho việc chăm sóc một em bé non tháng, yếu ớt cũng như chuẩn bị chi phí cho viện phí và thuốc men sau này.

Nếu có sử dụng thuốc lá, rượu hay chất gây nghiện,… tốt nhất vì sức khoẻ và mạng sống của con, mong bạn dừng lại càng sớm càng tốt. Dùng những chất này sẽ ảnh hưởng rất lớn đến quá trình tiến hóa của thai nhi.

Điều trị thai kém phát triển

Làm thế nào để ngăn ngừa tình trạng chu vi bụng nhỏ hơn tuổi thai?

• Bổ sung dinh dưỡng hợp lý cho mẹ bầu, cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng trong quá trình mang thai cho mẹ và bé.
• Ngưng dùng ngay với chất kích thích như rượu và thuốc lá trong thời kỳ mang thai.
• Hạn chế tối đa các thực phẩm có chứa caffeine.
• Nếu có bệnh lý khác đang điều trị, hỏi ý kiến bác sĩ sản khoa trước khi dùng. Vì có một số loại thuốc dẫn đến nguy cơ thai chậm phát triển.
• Nghỉ ngơi đầy đủ để tâm lý thoải mái, tránh căng thẳng trong quá trình mang thai.
• Tập các bài tập thể dục nhẹ nhàng.

Tổng kết

Qua bài viết này hi vọng, mọi người đã hiểu về vấn đề chu vi bụng nhỏ hơn tuổi thai. Để biết nguyên nhân chi tiết về tình trạng này mẹ bầu cần thăm khám thường xuyên và tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ. Quan trọng hơn là mẹ cần chủ động thiết kế cho mình chế độ ăn uống dinh dưỡng đầy đủ và lối sống lành mạnh.

Xem thêm:

• Thai nhi 30 tuần tuổi là vận động viên tí hon trong bụng mẹ
• Ra dịch nhầy màu hồng khi mang thai liệu có nguy hiểm
• 5 cách nhận biết giới tính của con khi còn trong bụng mẹ