Tốc độ tăng cân của trẻ sơ sinh phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, vì mỗi bé sẽ có một nhịp độ phát triển khác nhau. Trong tuần đầu sau sinh bé có thể bị tụt cân sinh lý và mất khoảng 5-10% cân nặng ban đầu, nhưng bước sang tuần thứ 2 trẻ sẽ tăng cân trở lại và bứt phá những mốc cân nặng một cách ấn tượng.
Thông thường trong 3 tháng đầu đời bé tăng khoảng từ 1 – 1,2 kg/tháng, từ tháng thứ 3 đến tháng thứ 6 tăng khoảng 600g. Càng về sau thì cân nặng của bé sẽ càng tăng chậm hơn với mỗi tháng chỉ tăng từ 300-400g.
Dấu hiệu trẻ sơ sinh chậm tăng cân sau 6 tháng đầu là điều bình thường ở hầu hết các bé, vì vậy mẹ không cần quá lo lắng. Có rất nhiều cách giúp trẻ sơ sinh tăng cân vừa dễ dàng, vừa hiệu quả mà bất cứ mẹ nào cũng có thể áp dụng.
Để bé sơ sinh tăng cân nhanh và khỏe mạnh nhất theo mong muốn của mẹ thì cần phải có sự kết hợp hài hòa tất cả những yếu tố trên. Chính vì vậy, trong quá trình nuôi dưỡng trẻ, mẹ cần chú ý những điểm sau đây:
1. Cho con bú đúng cách:
Thường trong thời gian bé sơ sinh thì bé bú mẹ là chủ yếu. Vì vậy mẹ cần phải chú ý đến cách cho con bú để con có thể bú được đầy đủ lượng dưỡng chất có trong sữa mẹ. Nhiều bà mẹ không chú ý đến điều này. Đặc biệt là những mẹ lần đầu sinh con.
làm thế nào để trẻ sơ sinh tăng cân nhanh
- Khi cho con bú mẹ nên cho bé bú hết sạch một bên vú rồi mới đến vú còn lại. Bởi trong một cữ bú thì có sự khác nhau giữa các nước sữa đầu và sữa cuối.
- Sữa đầu nhiều nước, vitamin, kháng thể. Sữa sau nhiều đạm và các chất béo, chứa nhiều calo hơn. Để con bú trọn một cữ thì bé sẽ hấp thu được đầy đủ các dưỡng chất nhất.
- Nếu mẹ chỉ cho con bú nước sữa sau mà vắt sạch nước sữa đầu thì bé chỉ tiếp nhận được chất đạm và béo, bé có thể tăng cân nhanh nhưng không khỏe mạnh vì thiếu hụt đi các vitamin và kháng thể.
- Ngược lại nếu cho bé bú nước sữa đầu rồi chuyển sang vú khác thì bé sẽ thiếu chất đạm và chất béo, bé chậm tăng cân và còi cọc.
- Tư thế bú đúng: Nhiều bà mẹ có sữa hoặc dư sữa cho con bú nhưng con lại không bú đủ no do tư thế và cách cho bú của mẹ chưa đúng. Bé không tiếp cận đúng cách sẽ gây khó khăn cho việc bú, bú không đủ gây chậm tăng cân ở trẻ.
Cách cho trẻ bú đúng là phải để điều chỉnh để khớp ngậm đúng.
Cho bé ngậm ti mẹ. Mẹ nên đỡ đầu và cổ bé. Điều chỉnh sao cho miệng bé không chỉ ngậm đầu ti mà ngậm hết cả quầng vú mẹ.
Miệng bé mở rộng, quầng vú dưới ngậm nhiều hơn quầng vú trên, đầu ti chạm vào vòm họng, khi đó bé sẽ tự bám rất chắc vào quầng vú mẹ.
Khi mẹ cho bé bú khớp đúng, mẹ sẽ không đau rát, thậm chí khi ngủ bé vẫn còn bám rất chắc vào ti mẹ. Khớp ngậm đúng sẽ kích thích dây thần kinh đầu ti lên não, tạo phản xạ tiết sữa. Đồng thời cũng sẽ giúp bé lấy được lượng sữa vừa đủ, không khó chịu hay gây đau rát cho mẹ.
2. Giữ tâm trạng mẹ thoải mái, hạn chế căng thẳng, streess:
làm thế nào để trẻ sơ sinh tăng cân nhanh
Như đã nói, nước sữa sau trong cữ bú thường chứa nhiều calo hơn nên dễ tăng cân hơn cho trẻ. Tuy nhiên lượng sữa này tiết ra khó hơn trong quá trình bú.
Khi bé bắt đầu bú, nước sữa đầu trong hơn sẽ dễ tiết và tiết nhanh hơn. Sau đó do kích thích của miệng bé, mẹ sẽ tiết hoocmon oxytoxin để kích thích tiết sữa sau.
Nếu mẹ bị căng thẳng sẽ gây khó khăn trong việc tiết sữa sau. Thậm chí gây ít sữa và dần mất sữa.
Ngoài ra mẹ cần hạn chế tình trạng hút sữa ra bình cho con bú. Càng cho con bú mẹ trực tiếp nhiều càng tốt. Hãy để miệng của trẻ tiếp tiếp thường xuyên với ti mẹ sẽ dễ dàng kích thích các hooc mon tiết sữa như mong muốn.
3. Cho con bú theo nhu cầu:
Nhiều trường hợp mẹ thường quy định giờ giấc cho con bú. Có mẹ lập hẳn thời gian biểu cho con bú một cách cứng nhắc. Cứ đến 8 giờ , 10 giờ…thì mới cho bú.
Nhưng điều này hoàn toàn không cần thiết. Bởi mỗi trẻ sẽ có nhu cầu dinh dưỡng khác nhau. Có bé mau đói, có bé lại lâu đói do khả năng hấp thụ ở trẻ.
Nếu cho trẻ bú một cách cứng nhắc, khi quá đói hoặc khi quá no đều ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Chẳng hạn khi con quá đói sẽ làm bé không nhận đủ dinh dưỡng theo nhu cầu.
Hoặc khi bé no, mẹ vẫn cho con bú thì bé chỉ bú được một chút ít cữ sữa đầu. Mẹ nên cho con bú theo nhu cầu của trẻ, cần cho bé bú ngay khi bé có dấu hiệu cần bú. Đặc biệt vào ban đêm, trẻ sơ sinh thường nhanh đói do sữa mẹ là chất dễ tiêu hóa.
Mẹ cũng nên chịu khó thức dậy cho con bú đủ cữ. Khoảng từ 2 – 3 giờ một cữ.
Nếu bé thường xuyên ngủ khi bú vào ban ngày, mẹ nên đánh thức bé dậy. Hoặc nếu bé ngủ say quá, chưa bú hết một bên vú.
Mẹ hãy vắt kiệt một bên để tạo khoảng trống cho các ông dẫn sữa. Bởi có một cơ chế rất kì diệu trong việc tiết sữa mẹ là, khi các tuyến sữa và ống dẫn sữa càng trống thì sẽ kích thích sữa mẹ được tiết ra nhiều hơn để lấp đầy các khoảng trống đó.
Mẹ đừng lo khi vắt cạn sữa thì sẽ hết sữa cho bé bú.
4. Chăm sóc giấc ngủ của trẻ:
Trẻ sơ sinh thường lớn trong giấc ngủ. Vì vậy trong giai đoạn trẻ sơ sinh, trẻ ngủ rất nhiều. Mỗi ngày trẻ ngủ từ 16 – 18 tiếng mỗi ngày.
Hầu như giai đoạn này trẻ chỉ việc ngủ. Bé chỉ thức dậy khi ăn và đi vệ sinh. Chính giấc ngủ nhiều mỗi ngày đã giúp bé tăng cân nhanh.
làm thế nào để trẻ sơ sinh tăng cân nhanh
Vì vậy, mẹ cần hết sức chú ý đến giấc ngủ của bé. Hãy tạo khoảng không gian thoải mái cho bé ngủ, không đóng quá kín phòng , để phòng thông thoáng, tráng xa chỗ ồn, có thể lau qua nước ấm cho bé ngủ ngon hoặc bật những bản nhạc êm dịu cho bé dễ ngủ.
Hãy cho trẻ ngủ theo nhu cầu của trẻ, không ép trẻ phải ngủ ít vào ban ngày để ngủ nhiều vào ban đêm. Nên cho trẻ ngủ theo nhu cầu. Đặc biệt về ban đêm hãy để trẻ ngủ sớm, không ngủ quá muộn bởi ban đêm tuyến yên của trẻ sẽ tiết hoocmon giúp trẻ tăng trưởng nhanh lớn hơn. Nếu trẻ thường xuyên ngủ muộn, thì dù chế độ dinh dưỡng hợp lý trẻ cũng sẽ chậm tăng cân, còi cọc.
5. Cho trẻ hoạt động ngoài trời:
làm thế nào để trẻ sơ sinh tăng cân nhanh
Một điều sai lầm trong cách chăm con của mẹ là thường ủ con quá, không cho con tiếp xúc với môi trường bên ngoài nhằm tránh gió, nắng gió. Điều này hoàn toàn không đúng.
Nên cho con hoạt động nhiều, trườn, lật ngoài môi trường thông thoáng. Mẹ nên cho bế con ra ngoài để tắm nắng trong khoảng 8-9 giờ sáng để tận dụng nguồn viatmin D của ánh nắng mặt trời, giúp trẻ dễ dàng hấp thụ canxi tốt hơn, hỗ trợ tăng chiều cao cho trẻ.
Từ đó bé cũng sẽ tăng cân nhanh hơn.
6. Mát xa cho trẻ:
làm thế nào để trẻ sơ sinh tăng cân nhanh
Mát xa mang lại nhiều tác dụng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Ngoài việc tạo cảm giác thoải mái cho trẻ dễ đi vào giấc ngủ, mát xa con kích thích các huyệt đạo, tạo điều kiện cho hệ tiêu hóa làm việc tốt hơn, dễ dàng hấp thu các dưỡng chất được đưa vào cơ thể và nhanh lớn hơn.
- Ngoài ra mát xa còn có tác dụng kích thích hệ tiêu hóa giảm nguy cơ táo bón cho trẻ sơ sinh khi chưa cần thiết phải dùng thuốc.
- Mẹ chỉ cần mát xa quanh vùng bụng phía trên rốn của bé theo chiều kim đồng hồ cũng đã có tác dụng rất tốt cho trẻ.
- Một hệ tiêu hóa khỏe mạnh sẽ đem đến nhiều lợi ích, nhất là đối với việc tăng trưởng ở trẻ.
7. Chế độ dinh dưỡng của mẹ:
Đây cũng là một vấn đề quan trọng không kém cách cho con bú để mẹ có chất lượng sữa cho con bú.
làm thế nào để trẻ sơ sinh tăng cân nhanh
- Khi bú mẹ, các chất dinh dưỡng của mẹ tập trung hết để nuôi con. Canxi lấy từ xương mẹ, chất béo lấy từ mỡ dự trữ của mẹ…các chất dinh dưỡng còn lại thì lấy qua sữa mẹ. Vì vậy mẹ cần chú ý thật nhiều, bổ sung thật nhiều dinh dưỡng để đảm sức khỏe cho bản thân và có đủ sữa cho con bú.
- Trong qua niệm dân gian có một số sai lầm về cách chăm người đẻ khiến mẹ không đủ sữa cho con bú. Chẳng hạn như việc kiêng khem trong ăn uống khiến mẹ thiếu chất.
- Mẹ cần tỉnh táo nghe theo lời khuyên của bác sĩ, không nên kiêng kị quá mức. Nên ăn đa dạng tất cả các sản phẩm, đặc biệt là rau xanh, chất đạm lành mạnh, chất béo…
- Nên tránh sai lầm phổ biến là không ăn hoài một món dẫn đến tình trạng ngán ngẩm, kéo dài dễ bị căng thẳng hay sợ món ăn đó, sẽ làm cản trở quá trình tiết sữa cho con bú.
- Ngoài ra mẹ cũng cần chú ý đến những thực phẩm món ăn làm tăng lưu thông dòng sữa như quả sung luộc, chân giò hầm đu đủ non, cháo nóng,…
- Một trong những biện pháp đơn giản và đầy đủ dinh dưỡng nhất là mẹ có thể bổ sung thêm các một số loại sữa bà bầu trong giai đoạn cho con bú.
