Chăm sóc mẹ sau sinh mổ việc quan trọng nhất chính là vệ sinh vết mổ. Ở tuần đầu tiên sau sinh, mẹ sẽ được các bác sĩ, y tá thăm khám và vệ sinh tại bệnh viện. Bước sang tuần thứ 2 trở đi, mẹ phải làm việc đó tại nhà.
- Đẻ mổ có ít đau hơn đẻ thường không?
- Cách chăm sóc mẹ sau sinh mổ
Đẻ mổ có ít đau hơn đẻ thường không
Mẹ đang chuẩn bị đến ngày vượt cạn và sẽ sử dụng phương pháp sinh mổ (hoặc phòng trường hợp cần phải sinh mổ) nên lưu ý rằng. Sinh mổ dù không phải trải qua đau đớn của quá trình tử cung mở, đau đẻ, rặn đẻ hay rạch tầng sinh môn thì cũng sẽ phải trải qua nhiều cái đau “khó nói nên lời”.
Cảm giác khó chịu khi phải thụt hậu môn trước khi đẻ mổ
Mẹ đẻ mổ sẽ phải trải qua bước này cũng như cạo lông vùng kín, đặt ống thông nước tiểu. Tất cả quy trình này tuy không đau đớn lắm nhưng cũng thường khiến mẹ dễ “choáng váng” trước khi quá trình sinh mổ bắt đầu.
Mẹ có thể quan tâm:
Mẹ nên đẻ thường hay đẻ mổ? Khi nào sinh mổ tốt hơn sinh thường?
Gây mê và gây tê – Cái nào đáng sợ hơn?
Tùy vào quyết định của bác sĩ mà mẹ sẽ cần gây tê tủy sống (hoàn toàn quan sát được việc lấy con ra như thế nào) và gây mê (như ngủ một giấc, tỉnh dậy trong cõi sương mờ và đã thấy việc đẻ con hoàn thành). Nhưng dù gây tê hay gây mê thì thời gian hậu phẫu sẽ khiến mẹ đau nhiều nhất (mẹ đẻ thường đau trước sướng sau, mẹ đẻ mổ sướng trước đau sau), đặc biệt là khi phải ngồi dậy và thuốc dần hết tác dụng. Cảm giác có thể là mỗi bước đi nước mắt sẽ ứa ra vậy.
Tuy nhiên sau 2-3 ngày, mẹ cũng sẽ nhanh chóng hồi phục và được ra viện. Khi trở về nhà, mẹ nên chú ý đến những điều này để quá trình hồi phục diễn ra nhanh chóng.
Cách chăm sóc mẹ sau sinh mổ
Thạc sĩ, Bác sĩ Trịnh Thị Thanh Huyền - Khoa sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng chia sẻ “Thai phụ sau khi sinh mổ, ngày đầu tiên sau khi hết thuốc giảm đau, cơ thể sẽ rất yếu và phải chịu cảm giác đau đớn từ vết mổ. Vì thế cần được nghỉ ngơi trên giường, mẹ có thể thay đổi tư thế nằm và từ từ ngồi dậy nhẹ nhàng để chuẩn bị tập đi lại. Bên cạnh đó, trong 6 tiếng sau mổ, sản phụ không nên ăn nhiều sẽ rất khó tiêu hóa do dạ dày vẫn còn hoạt động yếu”.
Việc quan trọng nhất khi chăm sóc mẹ bầu sau khi sinh mổ chính là vệ sinh vết mổ. Ở tuần đầu tiên sau sinh, mẹ sẽ được các bác sĩ, y tá thăm khám và vệ sinh tại bệnh viện. Bước sang tuần thứ 2 trở đi, mẹ phải làm việc đó tại nhà: Nếu tắm, mẹ nên tắm bằng nước ấm và tránh tắm quá lâu làm ướt vết thương. Dùng khăn bông mềm thấm khô vết mổ, mẹ có thể sử dụng dung dịch betadin hay povidine 10% thoa vào vết thương để đẩy nhanh quá trình liền sẹo và tránh bị nhiễm trùng vết mổ.
1. Tư thế nằm nghiêng sẽ tốt hơn cho mẹ sinh mổ
Sau sinh mổ, quá trình dạ con co thắt của mẹ có thể khá đau đớn. Lúc này tư thế nằm có ảnh hưởng khá nhiều đến việc giảm đau cho mẹ. Do đó, mẹ cần tránh nằm ngửa. Thay vào đó, mẹ cần nằm nghiêng và từ từ chuyển động tác, điều này sẽ giúp ảnh hưởng đến vết mổ ít nhất có thể.
2. Cố gắng vận động thường xuyên
Mặc dù sau sinh khá đau nhưng đi lại nhẹ nhàng có tác dụng to lớn ở chỗ là tránh cho mẹ mau chóng “xì hơi” và không bị rối ruột. Càng vận động thường xuyên, vừa sức mình mẹ sẽ càng nhanh hồi phục và ít đau đớn hơn là nằm yên một chỗ.
3. Giữ ấm cơ thể giúp chăm sóc mẹ sau sinh mổ tránh bị nhiễm lạnh
Nhiễm lạnh ở sản phụ sau sinh mổ là hiện tượng dễ xảy ra. Lúc này, thể trạng người mẹ còn yếu, run người, sởn gai ốc, mệt mỏi, … có thể khiến mẹ dễ bị tắc sữa và mất sữa hơn. Do đó, sau sinh mổ, mẹ cần chú ý như sau:
- Có thể tắm rửa nhưng chỉ nên tắm nước ấm trong thời gian ngắn và ở nơi kín gió.
- Uống nhiều nước ấm, các loại trà thảo dược như trà gừng và sữa tươi ấm (vừa giúp giữ ấm cơ thể lại tăng cường kích thích cho tuyến sữa hoạt động).
- Giữ ấm đôi bàn chân, đặc biệt là nên đi tất sau khi sinh xong.
- Ăn thức ăn nhẹ và tươi, nóng, không ăn đồ để qua đêm.
4. Sau sinh mổ, trong tuần đầu tiên mẹ nên tập trung ăn nhẹ, từ lỏng đến đặc và đa dạng
Thường 6 giờ đầu tiên khi thuốc tê (mê) vẫn đang trong quá trình từ từ hết tác dụng thì mẹ sẽ chưa được ăn uống gì. Sau thời gian đó, mẹ sẽ được phép ăn đồ ăn nhẹ và loãng như súp, canh. Đến ngày thứ 2 có thể ăn uống như bình thường nhưng vẫn nên là đồ ăn lỏng như cháo, súp.
Trong tuần đầu tiên, ngay cả khi trở về nhà, mẹ cũng không nên ăn quá nhiều tinh bột và các loại thịt đỏ khó tiêu. Mẹ sau sinh mổ rất dễ bị táo bón nên cần uống nhiều nước hoa quả và rau xanh.
Ngoài ra, đa dạng đồ ăn và không kiêng khem quá kĩ sẽ giúp mẹ sớm bình phục và có sữa cho con bú nhiều hơn.
Mẹ có thể quan tâm:
5. Mẹ cần kiêng ăn gì sau sinh mổ
–Kinh nghiệm chăm sóc bà mẹ sau sinh mổ: Sau sinh mổ, mẹ nên kiêng những thực phẩm không tốt cho quá trình lành sẹo. Như đồ nếp, rau muống, lòng trắng trứng gà… Vì đây là những thức ăn làm tăng quá trình tạo mủ viêm, hay gây ra sẹo lồi…
– Không ăn thức ăn nhiều dầu mỡ, đồ chiên xào hoặc nướng cháy.
– Tránh các thực phẩm gây ra sắc tố đen sẽ khiến vết sẹo sâu hơn. Đồng thời cũng không nên dùng các thực phẩm có tính kích thích. Như cà phê, chè, hạt tiêu hay rượu vang…
– Ngoài ra, thực phẩm lạnh như bắp cải, củ cải trắng, dưa hấu, lê… nên nhịn ăn sau 40 ngày để tránh gây hại cho đường tiêu hóa và răng.
– Ngoài ra, sau sinh mổ, hệ tiêu hóa cần có thời gian hồi phục. Nên tránh ăn những thực phẩm dễ lên men như đường, sữa đậu nành, tinh bột… để tránh bị đầy hơi, khó chịu.
6. Mẹ sau sinh mổ nhớ đừng vì chiều chồng mà quan hệ quá sớm
Sau khi sinh mổ, các vết thương cần có thời gian để liền sẹo, các cơ và mô được khâu lại rất nhạy cảm trong nhiều tuần sau khi đẻ. Vì vậy bất kỳ hoạt động nào mạnh đều có ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của người vợ.
Dựa theo lời khuyên của những bác sĩ chuyên khoa thì sau sinh mổ bao lâu thì quan hệ được sẽ phụ thuộc vào mức độ hồi phục của người mẹ. Thông thường, thời gian tốt nhất để cơ thể lấy lại trạng thái khỏe mạnh và sẵn sàng cho việc “yêu” là từ 6 – 8 tuần sau sinh mổ.
Còn nếu mẹ cảm thấy chưa sẵn sàng, vết thương chưa thực sự hồi phục thì cần nói rõ để chồng thông cảm, tránh trường hợp vì chiều chồng mà cố chịu đựng, khiến vết thương rách, hở sẽ nguy hiểm tới tính mạng của mẹ sau sinh mổ.
Việc áp dụng 6 quy tắc trên đây sẽ giúp mẹ sau sinh mổ sớm hồi phục và phòng tránh được các biến chứng về vết mổ tốt nhất có thể.
Nguồn tham khảo: Hướng dẫn chăm sóc sản phụ trong tuần đầu tiên sau sinh mổ - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
Xem thêm
- Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ nhanh lành sẹo, sữa nhanh về
- Tường tận chi tiết các bước sinh mổ dành cho mẹ đang chuẩn bị đón bé yêu chào đời
- Đẻ mổ ở viện C - Chia sẻ kinh nghiệm gói sinh dịch vụ dành cho các mẹ sắp vượt cạn