Bí tiểu sau sinh là tình trạng rối loạn đường tiểu, một trong những biến chứng thường thấy ở sản phụ. Đặc biệt là những phụ nữ sinh thường.
Có khoảng 13,5% phụ nữ sau khi sinh bị bí tiểu sau sinh. Biểu hiện của tình trạng này là sản phụ mắc đi tiểu nhưng không thể được. Khi kiểm tra thì sẽ thấy cầu bàng quang căng. Bí tiểu sau không gây nguy hiểm nhưng gây nhiều khó chịu cho sản phụ. Ngoài ra nếu kéo dài không được điều trị sẽ dẫn tới bệnh lý đường tiết niệu.
Nguyên nhân gây bí tiểu sau sinh
Tìm hiểu nguyên nhân gây bí tiểu sau khi sinh là việc đầu tiên mẹ cần làm. Bởi lẽ đó là cơ sở để có biện pháp phòng tránh cũng như điều trị phù hợp. Cần lưu ý nguyên nhân gây bí tiểu của sản phụ sinh thường và sinh mổ cũng không giống nhau.
Với sản phụ sinh thường:
- Từ 3-4 tiếng sau sinh, nếu có cảm giác mắc tiểu nhưng không tiểu được thì sản phụ có thể bị bí tiểu sau sinh. Nguyên nhân là khi sản phụ chuyển dạ, đầu thai nhi sẽ đè vào cổ bàng quang hay niệu đạo. Từ đó khiến nước tiểu ứ đọng làm bàng quang căng giãn. Khi bàng quang giãn nhiều thì mất trương lực làm co thắt cơ cổ bàng quang.
- Nhiều sản phụ phải cắt và may tầng sinh môn trong quá trình sinh. Việc này có thể khiến vết may tầng sinh môn sưng nề. Sau đó, sản phụ không dám rặn khi đi tiểu vì đau.
- Sau khi sinh, bàng quang không nhạy cảm với kích thích khi nước tiểu đầy, gây bí tiểu.
- Động tác thông tiểu nhiều lần gây viêm bàng quang, triệu chứng bí tiểu càng rõ.
Với sản phụ sinh mổ:
- Trong thuốc gây tê tủy sống có Bupivacain + Fentanyl (thuộc nhóm opioid). Đây là 2 chất có khả năng gây bí tiểu (tỉ lệ 10-15%) sau mổ. Do đó, tình trạng bí tiểu sau khi sinh sẽ bớt khi tác dụng của thuốc hết.
- Sản phụ cảm thấy quá căng thẳng, lo lắng cũng sẽ bị bí tiểu sau khi lâm bồn.
- Do dập bàng quang, liệt bàng quang từ thủ thuật thô bạo.
4 Cách điều trị bí tiểu sau sinh
Tập đi tiểu để tạo lại phản xạ đi tiểu:
- Bạn nên vận động sớm sau khi sinh và tập đi tiểu tự nhiên theo kiểu ngồi xổm tự nhiên.
- Dội nước ấm sau sinh hoặc mở nước cho chảy từ từ cũng là một cách bạn nên làm.
Nếu sau khi thực hiện phương pháp trên nhưng không hiệu quả, bác sĩ sẽ tiến hành đặt sonde tiểu và lưu trong 24 giờ. Tháo kẹp mỗi 3 – 4 giờ/lần, tạo lại phản xạ đi tiểu. Khi tháo kẹp sản phụ phải tập rặn tiểu qua sonde. Nếu tiểu được qua sonde thì mới rút sonde.
- Kết hợp chườm ấm vùng bụng dưới rốn, uống nhiều nước.
Dùng thuốc kháng sinh:
Các thuốc kháng sinh phổ rộng như cephalexin, doncef, augmentin. Sản phụ đưuọc dùng thuốc bằng đường uống, dùng liên tục trung bình 7 ngày.
Dùng thuốc chống phù nề alphachymotrypsin, buscopan…
Thuốc dùng hỗ trợ tăng cường trương lực và co bóp bàng quang. Đơn cử có các loại như prostigmin hay xatral dùng 4-5 ngày. Ngoài ra kết hợp các thuốc vitamin B1, vitamin B6 và vitamin B12 nhằm tăng sức khỏe.
Bác sĩ sẽ tiến hành kê đơn thuốc điều trị khác nếu các biện pháp trên không hiệu quả.
Bằng phương pháp dân gian:
- Chữa bí tiểu sau sinh bằng củ hành tươi. Bạn giã nát 10gr củ hành tươi, chia hành thành hai phần. Sau đó bọc chúng lại bằng hai miếng vải sạch khác nhau. Đặt vải bọc hành lên chảo cho nóng và luân phiên chườm lên rốn. Sau vài ngày việc đi tiểu sẽ trở nên dễ dàng hơn.
- Chữa bí tiểu sau sinh bằng mía và ngó sen. Đầu tiên, mẹ ép lấy nước 1kg mía và 200gr ngó sen. Sau đó cho hỗn hợp này lên bếp đun nóng. Sản phụ uống 200ml ngay sau đó, phần còn lại có thể uống thay nước lọc hàng ngày. Sau vài ngày, tình trạng bí tiểu sẽ giảm dần.
Cách phòng tránh
Khuyến khích người mẹ sau sinh vận động sớm, tự đi tiểu. Quan trọng là bạn phải vượt qua nỗi sợ đau đớn, tập rặn tiểu theo tư thế tiểu tự nhiên. Bạn cũng cần uống nhiều nước và không nên nín tiểu.
Sản phụ nên vệ sinh vùng âm hộ sạch sẽ bằng nước rửa vệ sinh phụ khoa. Bạn cũng nên giữ khô vùng âm hộ, tránh nhiễm trùng vết may tầng sinh môn. Ngoài ra, chế độ dinh dưỡng đầy đủ cũng là rất quan trọng. Nó không những giúp phục hồi sức khỏe cho sản phụ mà còn cung cấp sữa đầy đủ cho bé.
Tạm kết
Bí tiểu gây khó chịu và ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt hàng ngày của mẹ sau sinh, nếu không được chữa trị kịp thời sẽ dẫn đến các biến chứng nguy hại cho sức khỏe. Hy vọng, với những thông tin trên đây sẽ giúp ích cho bạn trong việc đẩy lùi triệu chứng bí tiểu sau sinh và có biện pháp phòng tránh hiệu quả.
Xem thêm
Bạn đang bị làm phiền bởi chứng bí tiểu trong thai kỳ?
Chăm sóc vùng kín sau sinh để tránh bị tàn phá nặng nề!
Tách cơ bụng sau sinh là gì và biện pháp để phục hồi vùng bụng sau sinh