Tăng cân luôn là nỗi ám ảnh của chị em phụ nữ. Nhưng điều này lại trở thành lẽ tự nhiên khi chị em trở thành những mẹ bầu. Nhưng mẹ bầu tăng bao nhiêu cân là đủ? Mẹ nên tăng cân vào những thời điểm nào để thai nhi phát triển tốt nhất?
Tăng cân khi mang thai
Đây là tình trạng mẹ bầu bắt buộc phải chấp nhận. Mẹ sẽ không còn sở hữu vòng eo hay cân nặng như xưa nữa. Thay vào đó, mẹ cần phải "ăn" cho cả hai người cùng khỏe. Nhưng có mẹ bầu tăng cân quá nhiều trong khi có người lại tăng quá ít.
Tăng cân quá nhiều khiến mẹ tăng khả năng mắc bệnh tiểu đường thai kỳ và tăng huyết áp. Thậm chí, mẹ có thể bị biến chứng khi chuyển dạ và sinh con. Sau khi sinh, mẹ sẽ dễ bị rạn da. Theo một báo cáo của chính phủ từ tháng 11/ 2015, 47% bà mẹ Mỹ tăng hơn số cân nặng cần thiết trong thai kỳ. Điều này khiến mẹ và bé có nguy cơ gặp các vấn đề về sức khỏe cả trong và sau thai kỳ.
Ngược lại, tăng cân quá ít sẽ tăng nguy cơ sinh non. Hoặc trẻ quá nhỏ (hoặc cả hai) cùng với các biến chứng thai kỳ khác.
Một tốc độ tăng cân ổn định sẽ tốt nhất cơ thể mẹ và bé cũng như đảm bảo thai kỳ khỏe mạnh.
Những thông tin cần nắm về tăng cân trong thai kỳ
Hiểu chỉ số BMI của mẹ bầu
Khoảng 11 -16 kg là mức tăng cân lý tưởng cho mẹ bầu. Tuy nhiên, số cân này phù hợp với những mẹ bầu có cân nặng bình thường. Chỉ số khối cơ thể BMI sẽ xác định cân nặng của mẹ có bình thường hay không.
Bước đầu tiên để xác định mục tiêu tăng cân cá nhân là xác định chỉ số BMI của mẹ. BMI được tính theo chiều cao và cân nặng. Công thức tính như sau:
Chỉ số BMI = cân nặng (kg) / [chiều cao x chiều cao] (m)
Mẹ bầu tăng bao nhiêu cân là đủ?
Không giống như phương trình tính chỉ số BMI, quá trình tăng cân không phải là một con số chính xác. Tốc độ tăng cân của mẹ sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Ví dụ như sự trao đổi chất, mức độ hoạt động và di truyền của mẹ. Chính vì thế, việc khám thai định kỳ rất quan trọng để kiểm soát những yếu tố này.
Đại học Sản phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG) đã cung cấp các hướng dẫn tăng cân tổng quát cho từng chỉ số BMI. Cứ theo chu kỳ 3 tháng, mức cân sẽ thay đổi. Cụ thể như sau:
- Trong kỳ tam cá nguyệt thứ nhất: thai nhi vẫn còn nhỏ. Mẹ không cần phải tăng hơn 1,3-1,8 kg. Tuy nhiên, nếu bị ốm nghén, mẹ có thể không tăng được một cân nào. Hoặc thậm chí có thể sụt cân một chút. Không sao, chỉ cần mẹ có cảm giác thèm ăn. Sang 3 tháng kế tiếp, mẹ sẽ bù lại số cân ấy nhanh thôi.
- Đến kỳ tam cá nguyệt thứ hai: thai nhi bắt đầu phát triển. Đây là thời điểm bạn nên tăng cân. Nếu trước mang thai, cân nặng ở mức bình thường, mẹ nên tăng khoảng 6,3 kg.
- Sang kỳ tam cá nguyệt thứ ba: tốc độ tăng cân của thai nhi sẽ chậm lại. Mẹ có thể bắt đầu giảm dần để tăng ròng khoảng 4,5 kg. Một số mẹ bầu thấy cân nặng của mình giữ ổn định. Thậm chí, có người còn giảm 0,5-1kg trong tháng thứ chín. Lý do có thể hiểu là: khi các phần bụng căng tối đa, thật khó để tìm chỗ cho thức ăn.
Thai nhi cần được cung cấp đủ chất dinh dưỡng và calo để phát triển trong thời gian nằm trong bụng mẹ. Tùy vào chỉ số BMI, số lượng cân nặng nên tăng mỗi tuần trong tam cá nguyệt hai và ba của mỗi mẹ bầu sẽ khác nhau.
Mẹ bầu tăng cân theo từng thời điểm như thế nào?
Mức tăng cân khuyến nghị theo ACOG căn cứ theo chỉ số BMI trước mang thai như sau:
- Dưới 18,5: đây là tình trạng thiếu cân. Mẹ nên tăng khoảng 13-18 kg. Trong kỳ tam cá nguyệt thứ 2 và thứ 3, mỗi tuần nên tăng khoảng 0,4 kg.
- Từ 18,5 đến 24.9: đây là tình trạng bình thường. Mẹ nên tăng khoảng 11-16 kg. Trong kỳ tam cá nguyệt thứ 2 và thứ 3, mỗi tuần nên tăng khoảng 0,4 kg.
- Từ 25 đến 29.9: đây là tình trạng thừa cân. Mẹ nên tăng khoảng 17-11 kg. Trong kỳ tam cá nguyệt thứ 2 và thứ 3, mỗi tuần nên tăng khoảng 0,2 kg.
Nếu mang song thai (và ăn cho ba người), mẹ bầu được khuyến nghị tăng 16,7-24,4 kg. Phụ nữ thừa cân nên tăng 14-22,5 kg. Và phụ nữ béo phì nên tăng 11-19 kg. Làm thế nào để tăng cần đúng công thức này một cách chặt chẽ?
Thực tế, không thể. Sẽ có vài tuần mẹ tăng nhiều hơn và có tuần mẹ tăng ít hơn. Mẹ đừng quá căng thẳng nhé. Miễn là cân nặng chung của mẹ đạt được mục tiêu và tỷ lệ theo số liệu ở trên thì mẹ đã đi đúng hướng.
Cân nặng của mẹ sẽ phân bố ra sao?
Mẹ đã từng tự hỏi làm thế nào trọng lượng thai kỳ được phân phối trong cơ thể? Mẹ có thể cảm thấy như tất cả cân nặng dồn trong bụng, nhưng thực tế không phải vậy.
Đối với người tăng khoảng 14 kg, đây là tỉ lệ phân bổ ước tính:
- Em bé: 3,4 kg
- Nhau thai: 0,6 kg
- Nước ối: 1 kg
- Tử cung mở rộng: 1 kg
- Mô vú của mẹ: 1 kg
- Lượng máu mẹ: 2 kg
- Chất lỏng trong mô của mẹ: 2 kg
- Chất béo dự trữ của mẹ: 3 kg
Để bé khỏe mạnh và để cơ thể sẵn sàng cho việc làm mẹ, mẹ cần đảm bảo những số cân này.
Những điều cần thực hiện để mẹ bầu tăng cân vừa đủ
Chú ý đến cân nặng
Để có kết quả tăng cân tốt nhất, hãy chú ý đến cân nặng. Mẹ bầu cố gắng tự cân:
- Cùng thời điểm của ngày
- Mặc cùng một lượng quần áo (hoặc không có gì cả)
- Dùng cùng một cái cân
Mỗi tuần mẹ nên cân một lần. Nếu cân thường xuyên hơn, mẹ sẽ khiến bản thân mình phát điên với những biến động hàng ngày. Hoặc mẹ sẽ mắc chứng sợ cân nên chỉ cân 2 lần 1 tháng.
Gợi ý: Mẹ bầu có thể chờ đến những buổi khám thai định kỳ nhé.
Nên ăn bao nhiêu calo?
Chìa khóa để tăng cân khi mang thai khỏe mạnh là ăn một chế độ ăn uống cân bằng . Điều này không có nghĩa là mẹ ăn phần ăn của 2 người.
Thay vì tăng gấp đôi lượng calo, mẹ có thể sẽ không cần thêm calo trong ba tháng đầu. Trong tam cá nguyệt thứ hai, mẹ nên bổ sung thêm khoảng 300 calo mỗi ngày. Trong ba tháng cuối của thai kỳ, mẹ sẽ cần thêm khoảng 500 calo /ngày so với thời gian trước khi mang thai.
Theo nguyên tắc, thay vì chỉ ăn nhiều hơn , hãy tập trung vào việc ăn các thực phẩm giàu chất dinh dưỡng. Việc này sẽ cung cấp năng lượng , ngừa chứng ốm nghén ở mẹ. Năng lượng sẽ thúc đẩy tất cả sự phát triển của thai nhi: từ xương đến nhận thức, cũng như sự hình thành da, mắt và hệ tiêu hóa của bé.
Nhiều mẹ bầu có quá trình trao đổi chất diễn ra nhanh, hoặc hoạt động rất mạnh về thể chất hoặc đang mang song thai. Mẹ có thể tăng cân chậm hơn và sẽ cần ăn nhiều calo hơn. Và nếu thừa cân hoặc béo phì trước khi mang thai, mẹ có thể không cần nhiều calo. Kiểm tra với bác sĩ sẽ giúp mẹ hiểu được các mục tiêu tăng cân và lượng calo cần thiết.
Cảnh báo tăng cân
Đôi khi, mẹ bầu sẽ tăng hơn 1,3 kg trong một tuần nào đó ở kỳ tam cá nguyệt thứ hai. Hoặc mẹ tăng hơn 1kg trong tuần nào trong tam cá nguyệt thứ ba.
Nếu việc tăng cân dường như không do ăn quá nhiều hoặc uống quá nhiều natri, mẹ nên kiểm tra với bác sĩ. Đó có thể là một triệu chứng của tiền sản giật. Mẹ cũng cần kiểm tra nếu không tăng cân suôt hơn hai tuần liên tiếp trong tháng thứ 4 đến thứ 8.
Tất cả trọng lượng đó sẽ bao giờ giảm?
Nhiều phụ nữ lo sợ rằng họ sẽ không thể giảm được cân nặng khi mang thai sau khi sinh em bé. Nhưng không cần phải căng thẳng về điều đó. Có rất nhiều cách lành mạnh để giảm cân sau khi mang thai. Mẹ bầu có thể tham gia các nhóm đi bộ bằng xe đẩy hoặc các lớp yoga . Đó cũng là một trong những cách tuyệt vời để gặp gỡ các bà mẹ mới khác. Nhiều phụ nữ chỉ cho con bú vài tháng cũng có thể giảm cân. Họ đã bị sốc về điều này.
Chỉ cần tăng cân đúng mức khi mang thai sẽ giúp dễ giảm cân khi em bé ra đời. Tùy theo mức cân nặng trước khi mang thai, bạn sẽ biết mẹ bầu tăng cân bao nhiêu là đủ. Chúc mẹ và bé có một thai kỳ khỏe mạnh nhé!
Theo www.whattoexpect
Xem thêm:
- Tăng cân khi mang bầu: Ăn thế nào để vừa mà không thừa?
- Bầu 7 tháng nên tăng bao nhiêu cân để con phát triển đúng chuẩn?
- Mẹ bầu nên uống sữa gì để thai nhi tăng cân nhanh, chào đời khỏe mạnh?
Vào ngay Fanpage của the Asianparent Vietnam để cùng thảo luận và cập nhật thông tin cùng các cha mẹ khác!