Trẻ sốt bao nhiêu độ thì uống thuốc hạ sốt và lời khuyên từ các chuyên gia

Câu hỏi trẻ sốt bao nhiêu độ thì uống thuốc hạ sốt là 1 trong những kiến thức khoa học thường thức cơ bản mà cha mẹ cần nắm vững trong quá trình chăm sóc trẻ. Theo các bác sĩ chuyên khoa, không nên lạm dụng thuốc hạ sốt cho trẻ khi chưa thực sự cần thiết. Thời điểm cho trẻ hạ sốt bằng thuốc còn tùy thuộc vào độ tuổi, nguyên nhân gây bệnh, nhiệt độ cơ thể và chỉ định của bác sĩ. Vì vậy, khi thân nhiệt của trẻ tăng lên, cha mẹ không được tự ý hạ sốt tại nhà mà cần cho bé thăm khám sớm để tránh dẫn đến những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Sốt là gì? Những điều cần biết về tình trạng sốt ở trẻ

1. Sốt không phải là bệnh

Theo chia sẻ của bác sĩ Trương Hoàng Hưng hiện đang làm việc tại Phòng khám nhi MD KIDS PEDIATRICS, thành phố Irving, Texas, Hoa Kỳ: Sốt không phải là bệnh mà chỉ là triệu chứng và biểu hiện của những căn bệnh khác. Nói cách khác, sốt là sự kích thích phòng vệ của cơ thể, gửi các tế bào bạch cầu và các tế bào bảo vệ khác để chống lại các tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn. Sốt tạo ra môi trường không thích hợp cho vi trùng, làm giảm sắt trong máu tạm thời, khiến vi trùng khó phát triển, đồng thời kích ứng các phản ứng miễn dịch trong cơ thể, khiến thân nhiệt tăng cao và gây sốt.

Nguyên nhân khiến trẻ bị sốt chủ yếu là do vi khuẩn hoặc virus. Do đó, cần phải xác định rõ nguyên nhân gây sốt và theo dõi sự thay đổi thân nhiệt để xác định được bé sốt bao nhiêu độ thì uống thuốc hạ sốt. Ngoài ra, trong nhiều trường hợp, nếu trẻ sơ sinh bị ủ quá kín hoặc ở trong môi trường có nhiệt độ cao thì con cũng dễ bị sốt do cơ thể chưa có khả năng tự điều tiết thân nhiệt.

2. Nhiệt độ cơ thể trẻ là bao nhiêu thì được gọi là sốt?

Với chuyên môn của mình, BSCK II Trần Thị Linh Chi - Trưởng khoa Nhi - Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng và bác sĩ Phan Ngọc Hải - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng đều khẳng định: Thân nhiệt bình thường của trẻ nằm trong khoảng từ 36,5 – 37,5 độ C. Tuy nhiên, nhiệt độ cơ thể trẻ vẫn có thể thay đổi lên xuống liên tục, phụ thuộc cả vào những yếu tố bên ngoài.

Vì vậy, muốn biết trẻ sốt bao nhiêu độ thì uống thuốc hạ sốt, bố mẹ cần phải xem xét con có thực sự bị sốt hay không bằng cách dùng nhiệt kế để đo thân nhiệt khi bé có những dấu hiệu bất thường, thân người nóng ấm. Tùy vào từng vị trí kiểm tra mà chỉ số nhiệt độ cơ thể cũng khác nhau. Trẻ chỉ thật sự bị sốt khi:

• Nhiệt độ trong hậu môn lớn hơn 38 độ C
• Nhiệt độ đo được ở miệng cao hơn 37.8 độ C
• Mức nhiệt đo ở nách cao hơn 37 độ
• Nhiệt độ ở tai cao hơn 38 độ (chỉ đo cho những trẻ trên 6 tháng tuổi)

Riêng đối với bé sơ sinh, người lớn nên sử dụng nhiệt kế điện tử để đo nhiệt độ ở nách là chính xác nhất. Những trường hợp sờ vào người bé thấy ấm nóng nhưng thân nhiệt vẫn ổn định thì có thể do sự thay đổi của môi trường bên ngoài tác động đến bé mà thôi.

3. Dấu hiệu nguy hiểm khi trẻ bị sốt cao

Khá nhiều trường hợp trẻ bị sốt nhẹ từ 37,5 – 38,5 độ nhưng vẫn ăn uống, vận động, vui chơi, ngủ nghỉ bình thường thì cha mẹ không cần phải quá lo lắng. Cơn sốt có thể chỉ kéo dài khoảng 2 – 3 ngày và không gây nguy hiểm hay để lại hậu quả đối với sức khỏe. Mặc dù vậy, tình trạng sốt có thể diễn biến xấu rất nhanh và trẻ cần được đưa đến bệnh viện ngay lập tức trong trường hợp:

• Trẻ dưới 3 tháng tuổi sốt cao trên 40 độ C, ngủ li bì khó đánh thức và thân nhiệt không giảm sau 2 giờ uống hạ sốt
• Cơ thể xuất hiện những dấu hiệu nghiêm trọng: bỏ bú, không nuốt được thức ăn, nôn ói, đi tiêu ra máu, cứng gáy, cứng cổ, khó thở, da nhợt nhạt, môi khô, bong tróc, mắt trũng sâu, phát ban, co giật...

Trẻ sốt bao nhiêu độ thì uống thuốc hạ sốt?

1 trong những sai lầm phổ biến của các bậc cha mẹ trong quá trình chăm sóc trẻ nhỏ nhất kể cả trẻ sơ sinh là lập tức cho cho bé uống hạ sốt ngay để giảm thân thiệt. Vậy, trẻ sơ sinh sốt bao nhiêu độ thì uống thuốc? Với bề dày kinh nghiệm trong thăm khám và điều trị nhiều trường hợp sốt ở trẻ nhỏ, Phó Giáo sư – Tiến sĩ Nguyễn Tiến Dũng, khoa Nhi, Bệnh viên Bạch Mai cho biết: Không nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt khi nhiệt độ dưới 38,5 độ C. Nếu sốt không làm cho trẻ chán ăn, không gây bứt rứt, khó chịu thì không cần can thiệp. Trẻ sẽ hết sốt tự nhiên và phần lớn các bệnh nhiễm trùng lại nhanh khỏi.

Như vậy, không phải cứ trẻ bị sốt là cho uống hạ sốt. Hạ sốt bằng thuốc vào thời điểm nào và uống ra sao còn phụ thuộc vào mức độ sốt nặng hay nhẹ.

• Từ mức nhiệt 38,5 độ trở lớn nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt nhưng cần phải uống đúng loại thuốc, đúng liều lượng và thời gian theo hướng dẫn sử dụng. Tuyệt đối không cho trẻ dưới 3 tuổi dùng thuốc mà không có ý kiến của bác sĩ chuyên khoa.
• Trường hợp trẻ sốt cao từ 39 độ trở lên, cần dùng thuốc để hạ sốt tức thời nhưng không để bé tại nhà mà phải đưa ngay đến cơ sở y tế gần nhất để được theo dõi và điều trị.

Lưu ý khi hạ sốt cho trẻ bằng thuốc

Bên cạnh việc xác định chính xác thời điểm trẻ sốt bao nhiêu độ thì uống thuốc hạ sốt, các bác sĩ cũng khuyến cáo điều quan trọng nhất mà người lớn cần lưu tâm khi hạ sốt cho trẻ bằng thuốc đó là liều dùng và thời gian cho uống.

• Thuốc hạ sốt an toàn và phù hợp nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ hiện nay đó là Paracetamol, Panadol, Efferalgan vì dễ sử dụng, hiệu quả hạ sốt nhanh
• Liều theo chỉ định được tính chính xác theo cân nặng từ 10 – 15 mg/kg/lần. Chỉ uống tối đa 3 – 4 lần/ngày, tổng lượng thuốc không được quá 60mg/kg/ngày
• Liều dùng cần cách nhau từ 4 – 6 giờ. Sau 30 phút nếu trẻ chưa hạ sốt, không được uống thêm thuốc mà cần hạ sốt bằng các phương pháp vật lý như chườm ấm
• Không dùng đồng thời Paracetamol và Ibuprofen hay Aspirin để hạ sốt cho trẻ vì sẽ gây ra những tác dụng phụ không mong muốn
• Thuốc hạ sốt không dùng để ngăn ngừa cơn co giật do sốt
• Khi trẻ đã hạ sốt, cần ngưng dùng thuốc ngay
• Trường hợp trẻ sốt cao, nôn ói liên tục, mẹ có thể hạ sốt an toàn bằng thuốc đặt ở hậu môn theo liều cố định 1 viên/ lần. Khi nhét thuốc cần tiến hành nhẹ nhàng, tránh làm tổn thương vùng hậu môn. Viên đặt hậu môn có thể tác dụng hạ sốt chậm hơn so với dạng uống
• Chú ý hạn sử dụng, đảm bảo cho trẻ uống thuốc còn hạn sử dụng.

Chăm sóc trẻ bị sốt tại nhà

Ngoài việc tìm hiểu bé sốt bao nhiêu độ thì uống thuốc hạ sốt và đưa trẻ đến bác sĩ để thăm khám cụ thể, bố mẹ cũng nên ghi nhớ 1 số lưu ý quan trọng trong quá trình chăm sóc tại nhà để con sớm hồi phục sức khỏe.

• Những trẻ sơ sinh sốt nhẹ bố mẹ chỉ cần cởi bớt quần áo và cho bé bú mẹ nhiều hơn
• Cho trẻ mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát và nằm trong phòng có nhiệt độ ổn định, thông thoáng nhưng tránh gió lùa. Tuyệt đối không ủ con quá kĩ hay để bé mặc quần áo dày, khó thoát mồ hôi
• Thay vì dùng nước lạnh, nước đá để chườm có thể khiến con sốt cao hơn do cơ thể bị co mạch, mẹ nên lau người trẻ nhẹ nhàng bằng khăn ấm, đặc biệt là các vị trí trán, cổ, nách, bẹn, lòng bàn tay, bàn chân. Nước ấm giúp mạch máu giãn nở và thoát nhiệt ra ngoài. Lưu ý không pha thêm rượu, cồn, dấm, chanh vào nước để hạ sốt cho trẻ
• Trẻ trên 6 tháng tuổi nếu bị sốt cần được ăn những thực phẩm dạng lỏng, dễ tiêu hóa như cháo, canh, soup. Cho bé uống nhiều nước hoặc các chế phẩm bù nước và điện giải như orezol đồng thời nên bổ sung vào khẩu phần ăn các loại nước trái cây, sinh tố giàu vitamin C, giúp trẻ tăng sức đề kháng, chống lại các tác nhân gây bệnh.

Lời kết

Trẻ bị sốt thường khiến cha mẹ lo lắng nhưng đừng vì thế mà vội vàng hạ sốt ngay bằng thuốc vì có thể làm mất đi cơ chế phòng vệ tự nhiên trong cơ thể bé. Thuốc hạ sốt chỉ được dùng trong trường hợp thực sự cần thiết. Dùng thuốc sai cách có thể gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đối với sức khỏe, thậm chí khiến trẻ ngộ độc thuốc hạ sốt cấp tính, có thể dẫn đến tử vong.

Hiện chưa có một phác đồ chuẩn mực cho việc hạ sốt của trẻ nên trong trường hợp bắt buộc phải dùng thuốc, cha mẹ cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để đảm bảo an toàn. Cuối cùng, bất cứ gia đình nào nuôi con nhỏ cũng cần có thiết bị đo nhiệt độ cơ thể để có thể theo dõi được tình trạng của trẻ khi bị sốt nhằm hạn chế tối đa những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra khi trẻ sốt cao mà không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Xem thêm

• Các bước sơ cứu khi trẻ bị sốt co giật mà cha mẹ cần nắm vững
• Cách chăm sóc trẻ bị sốt hiệu quả và 5 điều mẹ cần tuyệt đối tránh
• Làm gì khi trẻ sơ sinh bị sốt – Mẹ hãy đặc biệt chú ý đến con nhé!

Vào ngay Fanpage của theAsianparent Vietnam để cùng thảo luận và cập nhật thông tin cùng các cha mẹ khác!