Nôn mửa hay trớ là chuyện không quá xa lạ ở trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, trẻ sơ sinh bị nôn vọt lại là vấn đề đáng lo. Vậy nôn vọt là gì? Triệu chứng và nguyên nhân của hiện tượng này là gì?
Nôn vọt là gì?
Nôn vọt là hiện tượng chất nôn trào mạnh ra ngoài miệng trẻ. Trẻ bị nôn vọt sẽ nôn mạnh và ngắn hơn nôn bình thường. Đôi khi, trẻ nôn vọt đột ngột mà không có dấu hiệu nào.
Vì sao trẻ sơ sinh bị nôn vọt?
Nôn vọt ở trẻ sơ sinh thường do một trong những nguyên nhân sau:
Hẹp môn vị
Đây là bệnh thường xảy ra với trẻ 6 tháng tuổi, đặc biệt là bé trai. Môn vị là bộ phần nằm cuối dạ dày, gần hành tá tràng. Thường ba đến năm tuần sau khi sinh ba mẹ sẽ thấy triệu chứng bệnh.
Bệnh ngăn cản thức ăn từ dạ dày đến tá tràng của ruột non. Nếu không được phẫu thuật sớm, hẹp môn vị sẽ khiến trẻ mất nước, suy dinh dưỡng, không tăng trưởng.
Các triệu chứng khác bao gồm:
- Nhu động ruột ít
- Không tăng cân hoặc giảm cân
- Mất nước
- Bụng bé co thắt sau khi bú
Trào ngược
Trào ngược là tình trạng dạ dày trào ngược lên thực quản. Trong trường hợp nghiêm trọng hơn, trào ngược axit từ dạ dày gây kích thích thực quản, được gọi là bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) , có thể gây nôn.
Các triệu chứng khác của GERD ở trẻ sơ sinh bao gồm:
- Nôn ra chất lỏng màu vàng hoặc màu xanh lá cây
- Khó thở
- Bé không chịu ăn
Tắc nghẽn dạ dày
Các vật gây tắc dạ dày ngoài hẹp môn vị cũng có thể khiến bé bị nôn. Ví dụ, bé nuốt vật nhỏ khiến dạ dày bị chặn.
Nhiễm trùng
Nhiễm trùng, chẳng hạn như do virus, là một nguyên nhân phổ biến gây nôn ở trẻ em. Nguyên nhân này không quá phổ biến, nhưng bố mẹ vẫn nên biết.
Nhiễm trùng dạ dày hoặc ruột ở trẻ em có các triệu chứng tương tự như ở người lớn. Trẻ có thể bị tiêu chảy, sốt và chuột rút bụng. Cách điều trị cũng tương tự người lớn: bé cần nghỉ ngơi nhiều, bù nước, ăn thức ăn nhạt.
Ăn quá nhiều
Ăn quá nhiều đôi khi có thể dẫn đến nôn vọt. Vì dạ dày cố gắng đẩy thức ăn không có chỗ chứa ra ngoài.
Điều trị cho trẻ sơ sinh bị nôn vọt
Nôn là cách để cơ thể thải ra ngoài những thứ nó nghĩ là có hại. Có nghĩa là cách tốt nhất để điều trị nôn vọt ở bé sơ sinh là đợi nó chấm dứt. Điều trị cho trẻ sơ sinh thì còn phụ thuộc vào nguyên nhân.
Nếu hẹp môn vị gây ra nôn mửa, phẫu thuật là cần thiết để mở rộng môn vị và cho phép thức ăn ra khỏi dạ dày đến ruột non bình thường. Nếu bệnh này gây nôn cho bé, hãy cho bé ăn thường xuyên hơn. Nhưng chỉ ăn một lượng ít thức ăn mỗi lần.
Sau khi ăn, cần nhớ cho bé ợ. Cho bé đứng thẳng trong 30 phút sau khi ăn để giúp giảm trào ngược. Nếu bé nôn vọt do nhiễm vi khuẩn, bé sẽ cần dùng kháng sinh hoặc để vi khuẩn tự biến mất.
Nôn vọt có gây biến chứng cho trẻ sơ sinh không?
Biến chứng chính của nôn mửa chính là mất nước. Nôn cũng có thể dẫn đến suy dinh dưỡng và giảm cân. Đó là do cơ thể thải thức ăn ra thay vì tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng.
Nôn vọt có lực mạnh hơn các loại nôn mửa khác. Do đó có thể dẫn đến rách thực quản. Một vết rách ở bề mặt bên trong thực quản (niêm mạc) gần nơi gặp dạ dày được gọi là vết rách Mallory-Weiss.
Nếu bé có máu trong chất nôn, bạn nên đưa bé đến bác sĩ ngay. Thông thường, vết rách sẽ tự lành. Tuy nhiên em bé sơ sinh vẫn cần được theo dõi và điều trị sớm.
Ngoài ra, nếu bạn thấy bé quấy khóc, có máu trong phân, hay nôn vọt kéo dài hơn 24 giờ, bạn cũng cần đưa trẻ đến bác sĩ ngay. Sau khi trẻ nôn vọt, nên cho trẻ ăn lại từ từ và ăn thường xuyên.
Trẻ sơ sinh bị nôn vọt không có nhiều tác hại hơn các kiểu nôn mửa khác. Tuy nhiên đó có thể là dấu hiệu những vấn đề nguy hiểm hơn. Vì thế, ba mẹ tuyệt đối không được chủ quan khi trẻ nôn vọt.
Xem thêm:
- Trẻ sơ sinh nôn mửa liệu có phải là chuyện bình thường không?
- Trẻ sơ sinh hay nôn trớ – Nguyên nhân và cách khắc phục
- Nôn ở trẻ sơ sinh – Khi nào cần đến bệnh viện và cách chăm sóc bé ói