Kích sữa đúng cách thế nào để bảo toàn được nguồn sữa cho bé? Mẹ cần ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý, đảm bảo cung cấp đủ nước cho cơ thể, dùng máy hút sữa, massage bầu ngực...
Nội dung bài viết:
- Lời tâm sự của bà mẹ 2 con về hành trình kích sữa
- Vì sao mẹ ít sữa, không đủ sữa cho bé bú?
- Những băn khoăn của mẹ
- Kinh nghiệm kích sữa đúng cách của mẹ Liễu
- Kích sữa đúng cách bằng máy hút sữa thế nào
- Kích hút sữa song song với cho con bú trực tiếp như thế nào?
- Mát xa để sữa về nhiều
- Lưu ý khi hút sữa cho bé
Lời tâm sự của bà mẹ 2 con về hành trình kích sữa cho con
Nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn là niềm vui, là hạnh phúc của những bậc làm cha mẹ. Tuy nhiêu vì nhiều lí do mà có nhiều mẹ không đủ, chưa đủ sữa cho con và chất lượng sữa loãng chưa đảm bảo được dinh dưỡng đầy đủ nhất cho sự phát triển của con trong giai đoạn sữa mẹ. Bài viết này mình sẽ giúp các bạn nhận ra được các nguyên nhân khiến sữa giảm, sữa mất, sữa kém chất lượng và các phương pháp kích sữa lại an toàn, hiệu quả cao.
Mình tự tin vì tập đầu bé mình sữa mẹ hoàn toàn đến hơn 2 tuổi mới cai sữa, con phát triển tốt về cân nặng và chiều dài, hoạt bát và không ốm vặt nhiều, sức đề kháng tốt hơn các bạn cùng trang lứa…
Mẹ có thể quan tâm:
Phương pháp kích sữa power pumping là gì? Những lưu ý dành cho mẹ bỉm sữa khi áp dụng cách này
Vì sao các mẹ ít sữa, hay không đủ sữa cho con bú?
Có rất nhiều nguyên nhân gây mất sữa nhưng theo các bác sản khoa có những nguyên nhân chủ yếu sau đây. Các bạn đọc tham khảo và tìm nguyên nhân khiến sữa mình ít, kém chất lượng để dễ dàng tìm cách khắc phục nhé.
1. Stress, trầm cảm
Đây là vấn đề thường gặp đối với hầu hết các mẹ trong thời gian mang thai và đặc biệt là sau sinh. Sau khi sinh vừa trải qua quá trình mang thai nặng nhọc, sinh đẻ mất sức, mất máu, thay đổi nội tiết. Người mẹ lại thiếu ngủ do thức đêm chăm sóc bé... vì vậy dễ rơi vào tình trạng trầm cảm sau sinh khiến sữa càng ra ít.
Ngoài ra, có những mẹ lo lắng quá mức khi chưa kịp thấy sữa hay lượng sữa ít, chính điều này cũng là nguyên nhân làm lượng sữa càng ít dần hơn.
2. Nghỉ ngơi không hợp lý
Sau sinh cơ thể mẹ thường yếu, sức đề kháng kém vì vậy các mẹ cần có một chế độ nghỉ ngơi phù hợp. Tuy nhiên, nhiều mẹ vì chăm con mà mất ngủ, ngủ không đủ giấc, hoặc một số mẹ khác do hoàn cảnh phải làm việc sớm và làm việc quá sức dẫn đến hoạt động tuyến sữa bị yếu. Do đó, kéo theo tình trạng ít sữa, tắc sữa thậm chí mất sữa.
3. Chế độ dinh dưỡng kém
Sau khi sinh nhiều mẹ quá kiêng khem do tập tục, quan niệm hoặc do hoàn cảnh không được chăm sóc đầy đủ dinh dưỡng. Bên cạnh đó, nhiều mẹ do sợ tăng cân sẽ khó lấy lại vóc dáng sau sinh nên giảm ăn gây ảnh hưởng đến việc tiết sữa của cơ thể. Tình trạng này kéo dài thậm chí sẽ gây mất sữa hoàn toàn nếu không cho trẻ bú.
4. Thiếu kinh nghiệm
Do một số bà mẹ mới nuôi con lần đầu nên chưa có nhiều kinh nghiệm. Các mẹ không cho bé bú thường xuyên, không đủ số lần trong ngày hoặc do cho bé bú không đúng cách nên không kích thích được phản xạ xuống sữa.
5. Do sinh mổ
Sinh mổ làm bé chưa được bú sữa ngay sau khi vừa sinh, thông thường cần từ 1 hoặc hơn 2 ngày sữa mới về. Bên cạnh đó, do phải tiêm thuốc kháng sinh nên ở cơ địa một số ít người thì thuốc kháng sinh có thể làm mất sữa.
6. Bé không ti mẹ
Tuyến sữa sản xuất theo nhu cầu bú của bé, nếu sau khi sinh mẹ không cho bé bú thường xuyên mà thay vào đó cho bé bú bình sẽ dẫn đến trường hợp bé quen và không chịu bú sữa mẹ điều đó cũng khiến lượng sữa bị giảm dần.
Ngoài ra, nếu các mẹ uống ít nước sẽ làm cơ thể thiếu nước khiến việc tiết sữa ít đi. Hoặc trong quá trình mang thai, người mẹ mắc một số bệnh cần phải dùng thuốc điều trị bệnh, những thuốc này có thể làm ảnh hưởng đến việc sản xuất sữa tự nhiên của cơ thể mẹ.
1 số băn khoăn thường gặp của mẹ
Thành phần nào của sữa mẹ cũng đều tốt cho con
Các bạn vẫn đang băn khoăn về vấn đề sữa đặc – sữa loãng đúng không? Đã là sữa mẹ thì đều tốt!
Sữa đầu – loãng chủ yếu chứa nước và kháng thể và vitamin -> kháng thể đối với cơ thể trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ đặc biệt quan trọng giúp sức đề kháng của bé tốt hơn, bé khỏe hơn là nhờ sữa mẹ có kháng thể tự nhiên mà không có một dòng sữa công thức nào có được.
Sữa cuối – sữa đặc chưa nhiều chất béo và chất đạm -> bé tăng cân tốt là do sữa này quyết định. Vì vậy mình không bỏ đi 1 phần nào của sữa, bé ti dần dần hết sữa đầu rồi đến sữa cuối. Và kể cả trong quá trình hút sữa mình cũng áp dụng hút đều tay, hút và nghỉ matxa để sữa đầu và sữa cuối đều được hút kiệt trong 1 lần kích hút.
Mẹ có thể quan tâm:
Sinh thường 3 ngày sữa chưa về là do nguyên nhân gì? Phải làm sao để kích sữa?
Các món ăn lợi sữa có thực sự tốt cho mẹ?
Các bạn có thể tham ưu tiên ăn nhiều những món lợi sữa giúp sữa đặc, sữa nhiều hơn như canh đỗ hoặc bí ninh xương, mướp ngọt xào hoặc nấu canh, hoa chuối hấp hoặc nấu canh, canh đu đủ ninh xương (xương bình thường chứ không phải là móng giò nhé), rau lang, xôi nếp, ngô nếp… đấy là những món mình hay ăn trong thời gian ở cữ.
Mẹ muốn kích sữa cho con hiệu quả đừng quên lưu ý đến việc cung cấp đủ lượng nước cho cơ thể
Sữa chính là dạng nước, cơ thể mẹ khô cằn, thiếu nước dù có ăn uống tẩm bổ thật nhiều, bé ti mẹ hay dùng máy hút sữa kích nhiều cũng vô dụng. Bởi vì sao? Cơ thể không đủ điều kiện để tạo thành sữa đó.
Nước với mình hoàn toàn là nước ấm! Mình dùng luân phiên những đồ có nguồn gốc tự nhiên như chè vằng, đinh lăng, cỏ máu, lá vối đều rất tốt. Mỗi 1 ngày đun 1 ấm khoảng 3 lít, giữ nhiệt ở phích hoặc ấm ủ nhiệt uống cả ngày luôn. Đinh lăng thì có vị ngọt thanh, mát – chè vằng, cỏ máu, lá vối khi uống chưa quen hơi thấy chát 1 chút xíu đấy.
Nhưng tựu chung thì nó giúp lợi sữa, thông sữa, thanh nhiệt cơ thể và mình thấy bé mình không bị rôm nóng đâu. Thêm nữa là mỗi ngày mình uống thêm 2-3 cốc ngũ cốc mình tự làm, cảm nhận sữa đặc nhiều hơn. Chất sữa khi hút ra vàng đặc, để ngăn mát tủ lạnh sữa đặc quánh giống sữa chua luôn đấy.
Các mẹ cần nghỉ ngơi thật điều độ để giúp việc kích sữa cho con hiệu quả hơn
Cơ thể mẹ phải nạp đủ năng lượng để duy trì sức khỏe tốt cho bản thân mẹ và tạo được nguồn sữa, dinh dưỡng cho con. Bản thân mình nhận thấy những món ăn và đồ uống sau đây tuyệt đối nên tránh như măng, lá lốt, nước chè đặc, nước có ga, cồn, và đồ ăn đồ uống lạnh…
Ăn với tâm lý thoải mái, ngon miệng, ăn tất cả những món mình yêu thích và thèm (đương nhiên không tính những món gây mất sữa) như vậy đại não chỉ huy cơ thể tự tiết ra hormone kích thích vị giác, kích thích khả năng tiết sữa của cơ thể mẹ về nhiều. Sữa mẹ về nhiều -> con ti mẹ nhiều -> mẹ nhanh đói -> tiếp tục ăn -> tiếp tục sữa về nhiều… nó sẽ tạo thành thói quen của cơ thể mẹ, sữa mẹ cứ tự nhiên mà tiết ra rất nhiều.
Về vấn đề nghỉ ngơi của người mẹ! Mỗi nhà mỗi hoàn cảnh, điều kiện khác nhau nên nếu bảo ai cũng phải như thế này, như thế kia cũng khó. Như bản thân mình đều cố gắng duy trì việc nghỉ trưa ít nhất 30-40p và buổi tối đi ngủ trước 11h.
Kinh nghiệm kích sữa đúng cách của mẹ Liễu
Con ti mẹ theo bản năng chính là máy hút sữa tốt nhất! Cho con ti mẹ, mẹ cưng nựng, vỗ về. Cảm giác hạnh phúc, vui mừng khi con no sữa, tình mẫu tử thiêng liêng chỉ có mẹ và con. Con càng ti mẹ nhiều càng giúp mẹ kích sữa về tự nhiên được nhiều nhất.
Trường hợp mới sinh đầu ti còn lớn mình cố gắng matxa ngực, vê đầu ti cho mềm mại, thon bớt lại để con ngậm dễ dàng hơn nhé. Trường hợp con ngậm sai khớp khiến sữa ọc về miệng con nhiều làm con sợ không dám bú hoặc ngậm sai khớp khiến sữa khó về thì cần điều chỉnh cho con ngậm chuẩn khớp.
Sữa mẹ sản xuất theo cơ chế tự nhiên, theo nhu cầu của con vì thế cứ ưu tiên cho bé ti mẹ là số 1 rồi đến kích hút bằng máy hút sữa.
Lương y Lê Xuân Hải, Chủ tịch hội Đông y quận Đống Đa, Hà Nội cho biết có rất nhiều cách để "gọi" sữa mẹ về. Mẹ có thể áp dụng các cách sau:
- Mua rượu trắng và men rượu, đem về trộn lẫn cho thật mềm rồi đắp xung quanh ngực trong 20 phút. Nếu có thời gian, mẹ nên dùng hỗn hợp massage quanh bầu ngực khoảng 15 phút để thông tia sữa, sau đó lau lại bằng khăn ấm
- Dùng 50-70g lá đinh lăng tươi đun lấy nước uống mỗi ngày
- Dùng 70-100g lá bồ công anh tươi hoặc 20-50g lá khô sắc lấy nước uống
- Ăn cháo ý dĩ, móng giò, đu đủ xanh để sữa về nhiều.
Kích sữa đúng cách bằng máy hút sữa
Hiện thị trường phổ biến các dòng máy điện (đôi – đơn), đã quyết tâm nuôi con sữa mẹ hoàn toàn thì mình khuyên mọi người nên đầu tư cho dòng máy điện (máy hút tay chỉ giành cho người nào dư rất nhiều sữa hút bớt ra thôi nhé), mà dòng điện thì chọn ĐIỆN ĐÔI.
Vì sao nên chọn máy đôi? Đơn giản vì giúp tiết kiệm thời gian quý báu của hội bỉm sữa, và quan trọng hơn đó là hiệu quả của hút song song 2 bầu ngực cùng 1 lúc sẽ giúp kích thích tổng thể lên 2 bầu ngực, tuyến sữa, hệ thống tia sữa của người mẹ, và đương nhiên hiệu quả bao giờ cũng cao hơn nhiều so với hút máy đơn (cứ tưởng tượng việc luân phiên hút 2 bên mất nhiều thời gian là thấy nản ngay từ đầu rồi ý chứ)
Kích hút sữa song song với cho con bú trực tiếp như thế nào?
Trong trường hợp bé bú mẹ trực tiếp
Mẹ nên hút thêm 10p sau khi con ti mẹ xong. Ngoài ra mẹ nên hút kích thêm 1-2-3 cữ/1ng nữa để duy trì phong độ sữa ổn định. Nên duy trì cho con ti mẹ luân phiên 2 bên trong 1 cữ ăn của con nhé, để con ti theo nhu cầu đến khi no thì con tự thôi.
Trường hợp bé chưa (không) ti mẹ (do sinh non, bị cách ly với mẹ,…)
Mẹ nên hút sữa theo cữ 2-3h/1 lần, mỗi lần 20-30p. Sau khi cảm nhận sữa cạn (quan sát không thấy sữa chảy ra nữa) mình cần hút thêm 5p nữa để kích sữa. Hút sữa khi sữa chảy khác với kích sữa nhé, mình kích là để cho cơ thể sản sinh thêm sữa về nhiều hơn. Vì thế nên nhớ là hút cạn sữa rồi vẫn phải kích thêm nha.
Hút bao nhiêu cữ một ngày là phù hợp?
Lưu ý: Mỗi người nên chọn số cữ/1ngày phù hợp với thời gian mình có. Khi chia cữ thì cố gắng thực hiện đúng giờ mình đã chia để hiệu quả kích sữa thành công hơn, nhanh hơn.
Cữ của mình chia thành 6h – 9h – 12h – 15h – 18h – 21h và ban đêm trc khi đi ngủ thì tùy hôm mình kích thêm 1 cữ nhỏ nữa, có hôm bé ti xong mình kích 5-10p, có hôm xa cữ bé ti thì mình kích 10-15p. Các bạn có thể tham khảo lịch kích sữa này.
Mình không thức khuya, kích cữ đêm sau 24h đến 6h sáng. Bởi vì mất ngủ, stress, mệt mỏi là nguyên nhân chính khiến sữa mất, kích sữa khó khăn, không đạt hiệu quả cao.Thay vì thức khuya cố gắng kích sữa thì nên ôm bé ngủ, cho bé ti mẹ tự nhiên tốt hơn rất nhiều.
Hút kích sữa cho con - Điều quan trọng nhất là mẹ cần có tinh thần thoải mái
Trong quá trình kích hút đừng tự tạo áp lực cho bản thân mình với suy nghĩ tiêu cực như (sữa loãng quá, sữa ít quá, sao kích mãi không về nhiều…), cũng đừng chăm chú nhìn xem sữa chảy về như thế nào.
Thay vào đó hãy để tinh thần thực sư thoải mái, hãy thử nghe nhạc hoặc nghe chuyện thiếu nhi, chuyện cổ tích trong quá trình kích hút -> vừa giúp bé phát triển các giác quan lại vừa giúp cơ thể mẹ có tinh thần thoải mái để việc kích hút không còn là nỗi lo, ám ảnh thiếu sữa…
Mẹ nên mát xa bầu ngực như thế nào để việc kích sữa cho con có hiệu quả?
Để việc kích hút được hiệu quả cao nhất thực hiện bài matxa ngực trước khi dùng máy hút sữa. Mình dùng tay matxa toàn bầu ngực rồi về và kéo đầu ti kích thích sữa theo hướng dấn của phường pháp sản khoa.
Trước khi matxa hãy nhớ uống 1 cốc nước ấm, hoặc 1 cốc ngũ cốc nóng (bản thân mình ưu tiên chọn ngũ cốc). Để việc kích hút được thuận lợi nhớ phải dùng máy hút từ chế độ matxa – hút – hút sâu (tuyệt đối không vội vàng chọn mức hút cao, hút sâu sẽ khiến ngực đau, đầu ti nứt cổ gà)
Phương pháp hút sữa 3x:
- Matxa 3p– hút 10p
- Xoa bóp 3p – hút 7p
- Matxa 3p – hút 5p
Thực hiện song song giữa hai bầu ngực (Có thế dùng áo hút sữa rảnh tay, tiện lợi lắm. Nó giúp giữ bình hút cố định, nhàn tay người dùng máy.
Một số lưu ý thêm với các mẹ về việc kích sữa đúng cách
Hướng dẫn kích sữa đúng cách trên áp dụng khi bắt đầu kích sữa. Mình theo dõi quá trình kích sữa để xem khả năng sữa về như thế nào rồi mình sẽ điều chỉnh giãn hoặc thu cữ lại nhé.
Đối với các bạn ngực lệch cần cho bé ti và matxa – kích sữa bên ngực nhỏ nhiều hơn. Đảm bảo cho sữa về đều 2 bên là lợi ích trước mắt, còn lâu dài là đảm bảo mặt thẩm mỹ nữa. Nên ưu tiên bên nhỏ, bên lệch được bé ti và kích hút nhiều hơn bên còn lại tầm 5-10p nha.
Mọi người nên lập ra bảng biểu ghi chú thời gian và lượng sữa kích được mỗi cữ để tiện theo dõi nhé. Mỗi người có khung thời gian, điều kiện sống khác hoàn toàn nhau… Vì thế mình khuyên mọi người nên tìm hiểu kỹ các phương pháp để tìm ra cách phù hợp nhất với bản thân mình nhé.
Sau 1 thời gian kích sữa theo cữ 3h/1 lần thì giãn cữ 4h. Cứ thực hiện da tiếp da - bé ti mẹ nhiều – matxa ngực đơn giản – kích hút thêm 3 cữ/1ng lượng sữa mình duy trì đều đặn 1,5 – 2l/1 ngày. Sữa cho con ti trực tiếp, sữa trữ đông...
Bài viết chia sẻ kinh nghiệm của mẹ Nguyễn Liễu trong Hội Chuột con 2020
Hình ảnh sử dụng từ FB của mẹ Nguyễn Liễu
Nguồn tham khảo: Mẹo nhỏ giúp bà đẻ nhanh có sữa cho con bú - vnexpress
Xem thêm
- Kinh nghiệm kết hợp sữa mẹ và sữa công thức dành cho mẹ ít sữa hoặc mẹ đi làm
- Cho bé bú đúng cách sau sinh 24 giờ đầu tiên – Bí quyết sống còn giúp sữa mẹ về dồi dào
- Blogger làm đẹp nổi tiếng bật mí Cách cứu sữa từ 2 giọt về cả lít dồi dào cho con ăn
Vào ngay Fanpage của theAsianparent Vietnam để cùng thảo luận và cập nhật thông tin cùng các cha mẹ khác!