Đầy hơi ở trẻ sơ sinh là hiện tượng thường gặp của quá trình tiêu hoá. Đây không phải là vấn đề đáng lo ngại nhưng đôi khi đầy hơi quá mức khiến bé khó chịu, gây nên những hoang mang lo lắng cho các ông bố bà mẹ. Hiểu được nguyên nhân và cách xử lý khi trẻ sơ sinh bị đầy hơi sẽ giúp bạn dễ dàng hơn trong việc chăm sóc bé.
Tại sao trẻ sơ sinh bị đầy hơi
Trẻ sơ sinh vừa được sinh ra có hệ tiêu hóa chưa chưa hoàn chỉnh, đặc biệt là trong 3 tháng đầu đời. Khi thức ăn di chuyển xuống dạ dày, ruột non sẽ hấp thụ các thành phần có thể sử dụng và vi khuẩn trong ruột già phá vỡ thức ăn thừa, giải phóng hydro và carbon dioxide và tạo khí.
Khi khí tích tụ, cơ thể bé cần phải loại bỏ nó, hoặc qua miệng, bằng cách ợ hoặc qua hậu môn bằng cách “xì hơi”. Trường hợp nếu khí không được giải phóng sẽ tích tụ trong đường tiêu hoá gây đầy hơi và khó chịu.
Nguyên nhân gây nên hiện tượng đầy hơi ở trẻ sơ sinh
Nguyên nhân gây nên đầy hơi ở trẻ sơ sinh là do trẻ thường nuốt nhiều khí từ quá trình bú và khóc. Lúc này, hệ thống tiêu hóa của bé còn non nớt, khi phải chứa cả sữa và khí sẽ khiến cho phần dạ dày ít ỏi của bé bị tràn đầy và căng phồng. Vậy nên không có gì khó hiểu khi bé bị đầy bụng, cần ợ hợi và đây là hiện tượng bình thường.
Mặt khác, ở trẻ dưới một tuổi, đây vẫn là giai đoạn mà hệ tiêu hoá đang phát triển và làm quen với việc dung nạp, hấp thu thức ăn cho đến bài tiết, nên sự xuất hiện của các túi khí trong hệ thống tiêu hóa, ruột non, ruột già gây nên đầy hơi khiến trẻ sơ sinh cảm thấy khó chịu và quấy khóc. Một số mẹ cho con bú bình cũng làm trẻ đầy bụng do trẻ nuốt phải nhiều hơi trong bình sữa.
Dấu hiệu nhận biết đầy hơi ở trẻ sơ sinh
Mẹ có thể quan sát các dấu hiệu sau đây để nhận biết con đang bị đầy hơi
Sưng chướng vùng bụng
Sau khi ăn từ 1 đến 2 giờ, bụng bé vẫn căng tròn, chướng hơi. Mẹ dùng bàn tay vỗ nhẹ vào bụng bé thì thấy phát ra âm thanh như tiếng trống. Trẻ sơ sinh nếu nuốt phải quá nhiều không khí, tồn tại trong ruột và dạ dày sẽ gây cản trở hoạt động của hai cơ quan này.
Vặn mình, quấy khóc
Khi bị đầy hơi, trẻ sơ sinh thường hay vặn mình, co chân lên sau đó duỗi ra, cong lưng, bứt rứt và quấy khóc, khó ngủ hoặc ngủ không yên giấc. Đây cũng là dấu hiệu để mẹ nhận biết con đang bị khó chịu vùng bụng.
Ợ hơi
Đây là phản ứng của cơ thể để làm thoát không khí bên trong dạ dày, giúp loại bỏ chứng đầy hơi chướng bụng ở trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, nếu bé bị ợ hơi khó khăn hoặc quá mức dẫn đến nôn trớ, có thể bé đang bị đầy hơi ở mức nghiêm trọng.
Nôn trớ
Nôn trớ kèm theo ợ hơi trong hoặc ngay sau khi bú là tình trạng mà hầu hết các trẻ sơ sinh thường gặp. Các thành phần trong sữa công thức, ăn quá nhiều và quá nhanh, làm tăng nguy cơ nôn trớ cũng là dấu hiệu liên quan đến đầy hơi ở trẻ.
Xì hơi nhiều
Trung bình trẻ sơ sinh sẽ bị xì hơi khoảng 15 – 20 lần mỗi ngày, nếu trẻ bị xì hơi nhiều hơn thì rất có thể bé bị đầy hơi chướng bụng. Trong một số trường hợp trẻ sẽ đi tiêu phân lỏng hoặc sền sệt, cũng có những trường hợp dẫn đến táo bón vài ngày.
Những cách xử lý hiệu quả khi trẻ sơ sinh bị đầy hơi
Thông thường, các triệu chứng chướng bụng đầy hơi ở trẻ sơ sinh có thể tự khỏi sau thời gian ngắn. Tuy nhiên để tình trạng này được khắc phục nhanh chóng và an toàn, mẹ có thể áp dụng thử các biện pháp dưới đây.
Cho bé ợ hơi thường xuyên
Ợ hơi là phương pháp hữu hiệu giúp giảm tình trạng đầy hơi ở trẻ sơ sinh. Một số tư thế giúp bé dễ dàng ợ hơi mẹ có thể thực hiện như:
- Cho bé ngồi tựa bụng vào cánh tay mẹ
- Cho bé đứng lên và để đầu tựa vào vai mẹ
- Để bé nằm sấp trên đùi mẹ
Mẹ có thể cho bé ợ hơi khi chuyển từ bên bầu ngực này sang bầu ngực kia hoặc khi đã bú được nửa bình sữa để đẩy hết hơi thừa trong bụng bé ra ngoài trước khi tiếp tục bú. Cách này rất tốt cho các bé thường xuyên nôn trớ, ọc sữa hoặc bị trào ngược.
Cử động giống động tác đạp xe
Ở động tác này, mẹ đặt bé nằm ngửa, rồi cầm hai chân bé di chuyển nhẹ nhàng như động tác đạp xe đạp. Cử động này có thể giúp giảm được khí trong bụng bé.
Massage bụng cho trẻ
Massage là cách giảm đầy hơi chướng bụng ở trẻ sơ sinh hiệu quả. Để thực hiện, mẹ dùng 3 ngón tay ấn nhẹ lên vùng bụng, giữ lực ấn và di chuyển ngón tay theo đường tròn cùng chiều với kim đồng hồ. Động tác này nên được thực hiện sau khi trẻ ăn khoảng 30 phút. Mẹ có thể dùng dầu massage để tay không bị rít khi chạm vào da của con.
Để giúp trẻ dễ chịu hơn, bà mẹ cần massage bụng cho trẻ thường xuyên, không những trẻ thấy thoải mái mà cách này sẽ giảm được lượng hơi trong dạ dày hiệu quả.
Chườm nóng
Chườm nóng là cách giảm cảm giác đầy bụng ở trẻ sơ sinh khá hiệu quả nhờ tận dụng được hơi nóng và sức nặng của gói chườm. Với cách này, mẹ làm ấm 2 chiếc khăn. Một chiếc gấp lại thành gói và đặt lên vùng bụng của bé. Sau đó lấy chiếc thứ 2 quấn xung quanh bụng bé để cố định chiếc khăn thứ nhất. Cần cẩn thận không quấn quá chặt. Mẹ có thể nhúng nước nóng, vắt khô và kiểm tra độ nóng bằng cách chườm lên tay mình.
Cho bé bú đúng tư thế
Đối với trẻ sơ sinh, khi cho con bú, mẹ hãy luôn giữ đầu cho bé cao hơn so với dạ dày. Với cách này sữa sẽ trôi xuống đáy dạ dày, khì thừa nằm ở trên và trẻ dễ dàng ợ ra hơn.
Nếu bé bú bình, hãy điều chỉnh bình ở góc mà sữa lấp đầy toàn bộ núm ti, như vậy bé sẽ không nuốt phải bong bóng sữa. Bên canh đó, khi pha sữa, mẹ thường phải lắc và các bọt sữa sẽ tập trung ở lớp trên bình. Do đó, hãy lưu ý để bình ổn định một lúc trước khi cho bé bú.
Lưu ý thực đơn của bé
Những thức ăn cứng, khó tiêu được biết đến là nguyên nhân gây ra lượng khí dư thừa. Mẹ ăn đồ khó tiêu cũng sẽ khiến bé bị đầy hơi khi bú mẹ.
Giới thiệu thức ăn rắn đến bé có thể là trò chơi thay đổi thế giới của trẻ sơ sinh, bởi vậy nếu em bé của bạn khó tính mà hay bị đầy hơi, hãy lựa chọn cho bé chế độ ăn dặm phù hợp.
Bổ sung men tiêu hóa
Men tiêu hoá có tác dụng hỗ trợ điều trị bé bị đầy hơi, chướng bụng. Mẹ có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ để chọn cho con một loại men tiêu hóa thích hợp hoặc phương thuốc chống đầy hơi hiệu quả trong trường hợp trẻ bị chướng bụng.
Qua những nguyên nhân và cách xử lý cho hiện tượng đầy hơi ở trẻ sơ sinh trong bài viết, hy vọng ba mẹ sẽ có thêm kiến thức bổ ích để bảo vệ con yêu luôn khỏe mạnh.
Xem thêm:
Vào ngay Fanpage của The Asianparent Vietnam để cùng thảo luận và cập nhật thông tin cùng các cha mẹ khác
Bạn có quan tâm tới việc nuôi dạy con không? Đọc các bài báo chuyên đề và nhận câu trả lời tức thì trên app. Tải app Cộng đồng theAsianparent trên IOS hay Android ngay!
