Bé 3 tuổi chậm nói có phải bị tự kỷ là nỗi băn khoăn và lo lắng của nhiều bậc phụ huynh. Bạn cần xác định được rõ hơn mức độ tình trạng chậm nói của con. Nếu không thực sự hiểu rõ sự khác nhau giữa chậm nói thông thường và chậm nói tự kỷ, cha mẹ dễ dàng có những bước đi sai lầm. Cha mẹ có thể quan tâm thái quá hoặc không thấy được sự nguy hiểm để sự can thiệp kịp thời cho trẻ.
Những điều cần biết về tự kỷ
Tự kỷ là gì?
Tự kỷ, tiếng anh là autism, là chứng rối loạn phát triển đặc trưng bởi khiếm khuyết về giao tiếp (ngôn ngữ và phi ngôn ngữ). Bệnh Tự kỷ được cho là bệnh lý của não vì có sự rối loạn phát triển thần kinh do có sự xuất hiện của các gen bất thường. Bệnh thường khởi phát sớm từ khi trẻ trước 3 tuổi và có diễn biến kéo dài.
Dấu hiệu của bệnh tự kỷ
- Cô lập với những người xung quanh và xã hội
- Hành vi chống đối lại thay đổi của môi trường xung quanh
- Rối loạn ngôn ngữ giao tiếp
- Dễ gắn bó bất thường với một số đồ
- Khó khăn và/hay từ chối vận động
- Thích chơi một mình
- Có hành vi kỳ lạ và khác thường
- Rối loạn ăn uống
- Khiếm khuyết về trí tuệ
Ngày nay tỷ lệ trẻ mắc bệnh tự kỷ tăng cao
Nguyên nhân của bệnh tự kỷ
- Do gen di truyền từ cha mẹ.
- Yếu tố sức khỏe của người mẹ trong quá trình mang thai. Mẹ có thai khi đã nhiều tuổi, khi trong bụng mẹ, trẻ mắc bệnh và bị ảnh hưởng đến não...
- Do các chứng bệnh khác như hội chứng Down, bại não...
Kiến thức về tình trạng chậm nói ở trẻ
Chậm nói ở trẻ là gì?
Trẻ chậm nói tức là khả năng ngôn ngữ của trẻ chậm và kém hơn so với các mốc phát triển ngôn ngữ thông thường của trẻ nhỏ. Trẻ có thể sử dụng từ và cụm từ để diễn đạt, nhưng chậm và khó hiểu.
Dấu hiệu sớm cảnh báo bé 3 tuổi chậm nói
- Thích sử dụng hành động hơn là lời nói.
- Hạn chế vốn từ.
- Không bắt chước được âm thanh.
- Phản ứng rất chậm khi được hỏi những câu rất đơn giản.
- Khó khăn trong việc ghép các từ đơn lại với nhau, không thể nói được một câu hoàn chỉnh.
Nguyên do gây chậm nói ở trẻ
- Vấn đề về cấu trúc vòm miệng như dính thắng lưỡi, hở hàm ếch hay việc phối hợp vận động của hàm–môi–lưỡi.
- Các bệnh lý về não có thể ảnh hưởng đến cấu trúc và chức năng não khiến trẻ bị chậm nói.
- Chức năng thính giác kém dẫn đến việc trẻ không thể nghe được tiếng động xung quanh.
- khủng hoảng tâm lý do biến cố trong cuộc sống khiến trẻ thu mình lại với thế giới bên ngoài.
- Môi trường sống ít giao tiếp và tiếp xúc nhiều với công nghệ.
Vậy bé 3 tuổi chậm nói có phải bị tự kỷ?
Không phải lúc nào trẻ chậm nói cũng là tự kỷ. Chúng ta cần phải phân biệt rõ ràng chậm nói thông thường và chậm nói do bị tự kỷ.
Chậm nói là một trong những dấu hiệu khá điển hình của hội chứng tự kỷ. Nhưng sẽ kèm thêm một số biểu hiện tiêu cực và tách biệt như đã đề cập ở trên. Lúc này cha mẹ cần đưa con đi khám và kiểm tra tâm lý.
Trẻ chậm nói thông thường tuy giao tiếp ngôn ngữ kém, chậm đáp ứng yêu cầu, nhưng bé vẫn rất thích các dạng vận động thể chất và tinh thần.
Một số vấn đề khác liên quan đến ngôn ngữ có thể là dấu hiệu của bệnh tự kỷ:
- Không thể hoặc chậm phản ứng với tên hoặc các nỗ lực bằng lời nói khác để thu hút sự chú ý.
- Thất bại hoặc chậm phát triển cử chỉ, chẳng hạn như chỉ và thể hiện mọi thứ với người khác.
- Có xu hướng lảm nhảm trong năm đầu tiên của cuộc đời, nhưng sau đó ngừng làm như vậy.
- Phát triển ngôn ngữ với tốc độ chậm.
- Tự học cách giao tiếp bằng hình ảnh hoặc ngôn ngữ ký hiệu của riêng trẻ.
- Chỉ nói bằng những từ đơn hoặc lặp đi lặp lại nhiều cụm từ nhất định, dường như không thể kết hợp các từ thành câu có ý nghĩa.
- Lặp lại các từ hoặc cụm từ mà họ nghe thấy, hiện tượng này được gọi là echolalia.
- Sử dụng những từ kỳ quặc, không đúng chỗ hoặc có ý nghĩa đặc biệt chỉ mình trẻ hiểu.
Người lớn cần dành thời gian nhiều hơn với con để hiểu rõ hơn về hành vi của bé. Cha mẹ cũng cần phải nắm được các mốc phát triển ngôn ngữ của trẻ để đối chiếu và kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường. Nếu con bạn bị chậm nói và những dấu hiệu thiên nhiều về bệnh tự kỷ, hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ để bắt đầu trị liệu sớm.
Tình thương và giao tiếp của cha mẹ cực kỳ quan trọng với con cái
Xem thêm:
- 36 cột mốc ngôn ngữ cho bé nên đạt được trước khi lên 7 tuổi
- Phát hiện sớm chứng tự kỷ ở trẻ nhỏ - khoa học đã tìm ra phương pháp!
- Làm gì để xây dựng lối sống năng động cho con yêu từ nhỏ?