Vô sinh có 40% do người nam, 40% do người nữ, 10% do cả hai bên và 10% vô sinh không rõ nguyên nhân. Nhưng loại nào cũng có phương pháp điều trị thích hợp.
Khoảng 10% các cặp vợ chồng hiếm muộn có kết quả kiểm tra sức khỏe sinh sản hoàn toàn bình thường nhưng vẫn không thể thụ thai tự nhiên. Nguyên nhân do đâu? Điều trị thế nào để sớm có bé?
Vô sinh là gì?
Vô sinh là tình trạng vợ chồng quan hệ tình dục thường xuyên trong vòng hơn 1 năm, không dùng biện pháp tránh thai nào mà không thấy thụ thai.
Có hai dạng vô sinh là vô sinh nguyên phát và vô sinh thứ phát. Vô sinh nguyên phát là từ khi quan hệ tình dục quá một năm mà không có thai lần nào. Vô sinh thứ phát là đã từng mang thai nhưng sau đó không thể có thai lần nữa.
Khoảng 40% các trường hợp vô sinh có nguyên nhân ở nam giới, 40% có nguyên nhân ở nữ giới, 10% là do cả hai bên và 10% vô sinh không rõ nguyên nhân. Do vậy, muốn điều trị vô sinh, cả vợ lẫn chồng cần phải đi khám để phát hiện nguyên nhân. Từ đó, bác sĩ sẽ có phác đồ điều trị hợp lý.
Vì sao lại không tìm được nguyên nhân vô sinh?
Thực ra, cái gì cũng có nguyên nhân nhưng các cơ sở y tế ở nước ta không đủ phương tiện để phát hiện. Một số nguyên nhân khác có thể tìm ra được nhưng phức tạp và đắt đỏ. Do đó, dù có tìm ra nguyên nhân đi nữa vẫn phải dùng biện pháp hỗ trợ sinh sản. Nên thường là các bác sĩ sẽ tiến hành điều trị luôn.
Tác nhân gây vô sinh không rõ nguyên nhân là gì?
Lạc nội mạc tử cung nhẹ
Lạc nội mạc tử cung trầm trọng có khả năng gây ra các vấn đề về sinh sản. Nó dễ đoán đến mức không cần dùng đến phương pháp nội soi cũng có thể nhận ra. Ví dụ, nang lạc nội mạc tử cung sẽ gây trở ngại cho việc rụng trứng hoặc làm tắc nghẽn ống dẫn trứng.
Tuy nhiên, bệnh lạc nội mạc tử cung nhẹ có thể không có biểu hiện rõ ràng. Nó ảnh hưởng đến quá trình rụng hoặc khả năng di chuyển của trứng trong âm thầm. Từ đó, dẫn đến vô sinh nhưng lại khó tìm ra nguyên nhân.
Môi trường tương tác của âm đạo và tinh trùng
Sau khi xuất tinh, tinh trùng phải ra khỏi tinh dịch để vào dịch nhầy cổ tử cung. Sau đó, chúng bơi từ âm đạo, vào buồng cổ tử cung và cuối cùng vào tử cung.
Trong quá trình di chuyển này, tinh trùng có thể gặp nhiều khó khăn. Có thể là do các kháng thể trong dịch nhầy cổ tử cung hoặc thậm chí cả tinh dịch tấn công tinh trùng. Đây được gọi là chất nhầy cổ tử cung thù địch. Để chẩn đoán vấn đề này không dễ dàng nên dẫn đến trường hợp vô sinh không giải thích được.
Quá trình trứng thụ tinh phát triển thành phôi thai có vấn đề
Dù trứng và tinh trùng đều thuộc trạng thái ổn định có thể thụ tinh. Tuy nhiên, quá trình phát triển thành bào thai có thể xảy ra trục trặc ở một giai đoạn nào đó khiến việc có con trở nên khó khăn.
Chất lượng trứng thấp
Tình trạng chất lượng trứng kém có thể là do tuổi tác, tình trạng sức khỏe tiềm ẩn. Ngoài ra, nó còn do một số nguyên nhân chưa biết góp phần gây nên. Chất lượng trứng còn được chẩn đoán trong quá trình điều trị bằng IVF (thụ tinh trong ống nghiệm).
Chất lượng tinh trùng thấp
Tinh trùng kém là tinh trùng có khả năng di chuyển yếu, chất lượng ADN kém/ lỗi, hoặc có những vấn đề khác. Chất lượng tinh trùng thường không biểu hiện rõ ràng trong quá trình xét nghiệm. Từ đó, dẫn đến hiện tượng vô sinh không rõ nguyên nhân.
Do các bệnh khác
Một số bệnh khác có thể tăng nguy cơ vô sinh nhưng không được chẩn đoán và một số bệnh tự miễn. Các bệnh này có thể kể đến như tiểu đường, rối loạn tuyến giáp.
Phương pháp điều trị vô sinh không rõ nguyên nhân
Vô sinh có thể được điều trị thành công ngay cả khi không tìm thấy nguyên nhân.
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây vô sinh của người bệnh và chẩn đoán, các bác sĩ sẽ đưa ra các phương pháp điều trị thích hợp. Trong đó, bao gồm việc thay đổi lối sống, thuốc men, phẫu thuật hoặc các phương pháp khác. Ngoài ra, một số phương pháp điều trị có thể được kết hợp lại để cải thiện kết quả.
Thật ra, điều trị vô sinh không rõ nguyên nhân phần lớn dựa trên kinh nghiệm và trực giác của các bác sĩ. Điều này có nghĩa là kế hoạch điều trị dựa trên kinh nghiệm lâm sàng hoặc do phỏng đoán.
Thay đổi lối sống
Các cặp vợ chồng thường được khuyên kiểm soát tình trạng vô sinh bằng sống lành mạnh hơn. Trong đó, bao gồm việc:
- Hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ, chất cồn;
- Tập thể dục đều đặn;
- Cải thiện cân nặng (không quá gầy hoặc quá béo);
- Không hút thuốc lá, uống rượu bia;
- Bổ sung các thực phẩm có lợi cho sức khỏe để cải thiện chất lượng tinh trùng, sự rụng trứng và chu kỳ kinh nguyệt.
Sử dụng thuốc
Các loại thuốc chữa vô sinh chủ yếu tập trung vào
- Thuốc kích thích sự rụng trứng cho phụ nữ bị vô sinh do rối loạn rụng trứng.
- Thuốc điều trị các vấn đề ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới như rối loạn chức năng cương dương, mất cân bằng hormone…
- Ngoài ra, còn có thuốc chống oxy hóa hoặc thuốc đặc trị để nâng cao chất lượng tinh trùng.
- Thuốc kháng sinh để điều trị tình trạng viêm, tiêu diệt vi khuẩn. Nhờ đó, tạo điều kiện cho tinh trùng khỏe mạnh và di chuyển dễ dàng hơn.
Kiên trì thụ thai và giữ tinh thần lạc quan
Nếu cặp vợ chồng còn trẻ, các bác sĩ sẽ khuyến nghị cặp đôi sống lạc quan và kiên trì tự thụ thai. Thời gian kiên trì thụ thai khuyến nghị là từ 6 tháng đến 1 năm. Nếu không được, bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp điều trị khác.
Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF)
Điều trị IVF trong 3 đến 6 kỳ kinh hoặc thực hiện phương pháp điều trị IVF với người thứ ba. (Như sử dụng trứng hiến tặng hoặc người mang thai hộ)
Một số cặp vợ chồng bị vô sinh không rõ nguyên nhân sẽ thụ thai mà không cần bất kỳ sự trợ giúp nào. Tuy nhiên, điều này diễn ra như thế nào thì các chuyên gia vẫn chưa thể giải được. Do đó, các cặp đôi cần duy trì lối sống lành mạnh, tinh thần lạc quan để tăng khả năng thụ thai hơn.
Xem thêm:
- Hỏi đáp sức khỏe nam giới: Vô sinh hiếm muộn là gì? Nguyên nhân và cách phòng ngừa?
- Chị em chú ý – Kinh nguyệt không đều coi chừng vô sinh
- 5 hoạt động không ngờ hàng ngày vô tình làm bạn khó có thai