Trầm cảm và thay đổi tâm trạng là điều rất phổ biến ở những bà mẹ mới sinh. Lý do là vì thiếu ngủ, những trách nhiệm mới đè nặng lên mẹ, thiếu thời gian cho bản thân. Vì thế, tất cả các bà mẹ sắp sinh hay mới sinh con cần học cách để tự chữa chứng trầm cảm sau sinh!
Dấu hiệu và triệu chứng trầm cảm sau sinh
Phần lớn phụ nữ bị thay đổi tâm trạng sau khi sinh. Đó là do sự thay đổi đột ngột của hormone sau khi sinh, kết hợp với căng thẳng, cô đơn, thiếu ngủ và mệt mỏi. Bạn sẽ thấy mình dễ khóc, dễ xúc động. Điều này sẽ diễn ra từ vài ngày đầu tiên sau khi sinh. Có thể sẽ kéo dài khoảng một tuần. Nhưng nếu các triệu chứng kéo dài lâu hơn vài tuần, có thể bạn đã bị trầm cảm sau sinh. Các triệu chứng nghiêm trọng hơn của trầm cảm sau sinh là:
- Bạn thấy mình tránh xa chồng mình, bạn không thể gắn kết với em bé
- Bạn lo lắng quá độ, không thể ngủ được dù cho bé ăn ngon ngủ tốt
- Ngoài ra, bạn có thể có cảm giác tội lỗi hoặc vô dụng. Bạn có thể suy nghĩ đến cái chết hoặc ước mình không còn sống.
Nguyên nhân trầm cảm sau sinh và các yếu tố nguy cơ
Không có lý do chính xác cho trầm cảm sau sinh. Dưới đây là những yếu tố nguy cơ có thể gây ra trầm cảm:
Thay đổi nội tiết tố
Sau khi sinh con, phụ nữ bị giảm nồng độ hormone estrogen và progesterone. Hormone tuyến giáp cũng có thể giảm, dẫn đến mệt mỏi và trầm cảm. Ngoài ra, bạn bị thay đổi về huyết áp, hoạt động của hệ thống miễn dịch và quá trình trao đổi chất.
Thay đổi vật lí
Sinh con mang lại nhiều thay đổi về thể chất và cảm xúc. Bạn có thể phải đối phó với nỗi đau thể xác từ việc sinh nở. Ngoài ra, bạn có thể khó giảm cân, khiến bạn không an tâm về sự hấp dẫn thể chất và tình dục của mình.
Căng thẳng
Sự căng thẳng của việc chăm sóc trẻ sơ sinh cũng có thể là một nguyên nhân. Bạn có thể lo lắng rằng mình chăm sóc em bé không đúng cách.
Tiền sử trầm cảm sau sinh
Nếu bạn đã từng bị trầm cảm sau sinh, khả năng bệnh tái phát ở lần sinh con sau là 30 – 50%
Những yếu tố khác
Các bà mẹ thiếu sự hỗ trợ về mặt cảm xúc, gặp khó khăn tài chính cũng có nguy cơ bị trầm cảm.
Những cách tự chữa chứng trầm cảm sau sinh
Tạo sự gắn bó an toàn với em bé
Sự gắn bó an toàn là khi mẹ đáp ứng nồng nhiệt các nhu cầu về thể chất và tinh thần của bé. Khi bé khóc, bạn nhanh chóng xoa dịu bé. Khi bé cười, bạn nhanh chóng trả lời. Bạn nhận ra và phản hồi tín hiệu cảm xúc của bé. Trầm cảm sau sinh có thể làm gián đoạn liên kết này.
Mẹ bị trầm cảm đôi khi phản ứng tiêu cực hoặc không phản ứng. Học cách gắn kết với trẻ còn giúp giải phóng endorphin khiến bạn cảm thấy hạnh phúc và tự tin hơn khi làm mẹ.
Nhờ người khác giúp đỡ và hỗ trợ
Tiếp xúc xã hội làm giảm căng thẳng nhanh hơn và hiệu quả hơn bất kỳ biện pháp giảm căng thẳng nào khác. Vì thế khi cảm thấy mình trầm cảm, bạn không nên cô lập bản thân. Hãy cho bạn bè và người thân biết bạn cần gì và bạn muốn được hỗ trợ như thế nào. Ngoài ra, bạn cũng nên chia sẻ những trải nghiệm, cảm xúc của mình với mọi người. Hãy chia sẻ với ai đó bạn tin tưởng rằng sẽ lắng nghe không phán xét.
Chăm sóc bản thân
Bạn càng quan tâm đến sức khỏe tinh thần và thể chất của mình, bạn sẽ càng cảm thấy tốt hơn.
- Bạn nên ưu tiên chăm sóc bé, tạm thời dừng việc nhà.
- Tập thể dục
- Thực tập thiền
- Ngủ đủ
- Dành thời gian chất lượng cho bản thân
- Tạo thói quen ăn uống lành mạnh
- Ra ngoài nắng 10 đến 15 phút mỗi ngày
Dành thời gian với chồng
Hơn một nửa số vụ ly hôn diễn ra sau khi sinh con. Vì thế, vợ chồng nên duy trì đối thoại và cùng nhau chăm con. Ngoài ra, nên dành 15 hoặc 20 phút chỉ riêng cho hai vợ chồng, không bị phân tán.
Tự chữa chứng trầm cảm sau sinh chỉ hiệu quả ở giai đoạn sớm. Nếu bạn cảm thấy trầm cảm quá nặng, nên đi khám bác sĩ tâm lý càng sớm càng tốt!
Xem thêm:
Trầm cảm cười: Mối đe doạ lớn cho sức khoẻ tinh thần.
7 Mẹo hữu ích để đối phó với chứng trầm cảm sau sinh
“Tại sao tôi lại giữ bí mật về bệnh trầm cảm sau sinh của mình”