Nhiều phụ nữ trong thời kỳ mang thai xuất hiện các triệu chứng viêm nhiễm vùng kín. Sau khi thăm khám, các bác sĩ thường kê đơn điều trị bằng các loại thuốc đặt phụ khoa cho bà bầu.
Tác dụng chính của các loại thuốc này là gì? Những loại thuốc đặt âm đạo nào là an toàn đối với thai phụ? Mẹ đã biết đặt thuốc vào âm đạo đúng cách chưa? Cần lưu ý gì trong quá trình sử dụng thuốc đặt để điều trị viêm nhiễm phụ khoa được hiệu quả?
Thuốc đặt âm đạo là gì?
Thuốc đặt phụ khoa hay thuốc đặt âm đạo là loại thuốc chuyên dụng dùng để điều trị tại chỗ các bệnh viêm nhiễm phụ khoa phổ biến như viêm âm đạo, viêm cổ tử cung, viêm lộ tuyến cổ tử cung.
Thông thường, thuốc đặt phụ khoa được bào chế dưới dạng thuốc viên nén cứng hoặc thuốc nang trứng dạng mềm. Khi được đưa vào bên trong âm đạo bằng tay hoặc các dụng cụ chuyên dụng, thuốc sẽ tan nhanh chóng thành dạng lỏng nhờ nhiệt độ cơ thể.
Tác dụng chính của các loại thuốc âm đạo là giúp lấy lại sự cân bằng cho môi trường vùng kín đồng thời đẩy lùi các tác nhân gây bệnh và điều trị hiệu quả tình trạng viêm nhiễm. 1 số loại thuốc đặt âm đạo thường tránh được quá trình chuyển hóa qua gan, chỉ có tác dụng chống viêm tại chỗ, không ảnh hưởng toàn thân nên được phép chỉ định dành cho điều trị viêm nhiễm phụ khoa ở phụ nữ có thai.
Hiện nay, có 3 loại thuốc đặt âm đạo phổ biến được sử dụng trong phòng ngừa và điều trị các bệnh phụ khoa:
- Thuốc đặt chứa 1 kháng sinh giúp tiêu diệt 1 tác nhân gây bệnh
- Loại chứa nhiều kháng sinh có khả năng tiêu diệt nhiều tác nhân gây bệnh cùng lúc
- Thuốc chứa hormone estrogen có tác dụng cải thiện môi trường âm đạo.
1 số loại thuốc đặt phụ khoa an toàn cho bà bầu
Mặc dù có thể sử dụng thuốc đặt phụ khoa cho bà bầu nhưng trong quá trình điều trị, bác sĩ luôn phải cân nhắc khi lựa chọn loại thuốc nào phù hợp cho từng giai đoạn đồng thời đảm bảo các nguyên tắc sau:
- Lựa chọn thuốc có hoạt chất tiêu diệt đúng tác nhân gây bệnh
- Thuốc có hiệu quả điều trị cao và an toàn đối với sức khỏe thai kỳ
- Không có hoặc ít gây tác dụng phụ nhất có thể
Để khắc phục tình trạng viêm nhiễm ở mẹ bầu, hiện nay có 1 số loại thuốc đặt phụ khoa khá an toàn dành cho thai phụ
Thuốc đặt Polygynax
Polygynax là thuốc đặt được bào chế dưới dạng viên nang mềm được dùng trong điều trị tình trạng nhiễm trùng do vi khuẩn, vi nấm gây ra ở âm đạo, âm hộ hay cổ tử cung kể cả với bà bầu.
Liều dùng: 1 viên/lần/ngày, đặt liên tục trong 12 ngày vào buổi tối.
Thuốc có thể gây ra 1 số tác dụng phụ như kích ứng, ngứa ngáy, nóng rát ở niêm mạc âm đạo và xuất hiện nhiều nhất ở những lần đầu đặt thuốc.
Viên đặt Mebines
Sau tam cá nguyệt thứ 1, nếu tình trạng nhiễm trùng âm đạo do nấm Candida hoặc viêm âm hộ của thai phụ cần được điều trị, các bác sĩ sẽ xem xét chỉ định sử dụng thuốc đặt Mebines. Thuốc cũng có tác dụng trong hỗ trợ điều trị các trường hợp xuất huyết âm đạo.
Liều dùng: 1 viên/lần/ngày, đặt thuốc trong 12 ngày.
Trong 1 số trường hợp hành phần Neomycin có thể gây ảnh hưởng đến thai nhi nên thai phụ không được tự ý đặt thuốc mà bắt buộc phải có chỉ định từ bác sĩ.
Thuốc đặt phụ khoa cho bà bầu Canesten
Đây cũng là loại thuốc đặt phụ khoa cho bà bầu được sử dụng trong những trường hợp cần điều trị viêm âm đạo do vi nấm, bội nhiễm phụ khoa.
Liều dùng: Canesten 100mg : dùng 1 liệu trình điều trị 6 ngày liên tiếp hoặc Canesten 500mg: dùng 1 liều duy nhất.
Ngoài ra, các mẹ có thể tham khảo thêm tác dụng của các loại thuốc như Neo-Tergynan, Chimitol, Mycogynax, Ovumix, Metromicon, Neo-Penotran, Farmigan.... trong trường hợp bác sĩ kê đơn để biết rõ liều dùng và thực hiện theo hướng dẫn.
Hướng dẫn bà bầu cách đặt thuốc phụ khoa
Để đảm bảo hiệu quả của thuốc đặt phụ khoa, các mẹ bầu nên thực hiện đặt thuốc theo trình tự sau:
- Bước 1: Rửa tay với xà phòng diệt khuẩn, vệ sinh sạch sẽ vùng kín và lau khô bằng khăn bông.
- Bước 2: Nếu được chỉ định đặt thuốc âm đạo bằng viên nén cứng mẹ nên chuẩn bị 1 cốc nước sôi để nguội hoặc 1 miếng băng gạc sạch để làm ẩm. Nhúng thuốc vào nước 20 – 30 giây hoặc đặt lên gạc ẩm để viên thuốc mềm và dễ đi sâu vào âm đạo. Khi thuốc đặt âm đạo là dạng viên trứng mềm thì chị em có thể đặt thẳng thuốc vào bên trong.
- Bước 3: Nằm ngửa kê cao mông, 2 chân dạng rộng hoặc tư thế nửa nằm nửa ngồi. Dùng 2 ngón tay kẹp thuốc, đẩy sâu vào âm đạo nhẹ nhàng. Mẹ có thể dùng bao cao su để dễ dàng đặt thuốc hơn. Giữ nguyên tư thế trong khoảng 15 – 20 phút để thuốc thẩm thẩu hoàn toàn. Thời điểm đặt thuốc tốt nhất là vào buổi tối trước khi đi ngủ.
- Bước 4: Vệ sinh lại tay sạch sẽ với xà phòng sau khi đặt thuốc.
Trong trường hợp phải dùng thuốc đặt phụ khoa mà bụng bầu của thai phụ đã lớn, nếu có điều kiện mẹ hãy đến các cơ sở y tế để được đặt thuốc đúng cách hoặc nhờ đến sự hỗ trợ của người thân.
Lưu ý khi sử dụng thuốc đặt âm đạo cho bà bầu
Thuốc đặt phụ khoa muốn phát huy tốt tác dụng điều trị, ngoài việc đặt thuốc đúng cách, các mẹ bầu cũng cần lưu ý:
- Chỉ sử dụng thuốc đặt âm đạo do bác sĩ chỉ định khi đã được thăm khám phụ khoa cụ thể
- Tuyệt đối không quan hệ tình dục khi đang trong thời gian điều trị viêm nhiễm phụ khoa
- Mỗi loại thuốc có liều dùng khác nhau nên chị em cần đọc kỹ hướng dẫn hoặc tham vấn y khoa trước khi sử dụng. Không tự ý thay đổi cách đặt thuốc như hòa tan thuốc rồi bơm vào âm đạo
- Giữ gìn vệ sinh vùng kín sạch sẽ, không mặc các loại đồ lót bó sát, thấm hút kém
- Thuốc đặt thường không gây ảnh hưởng cho thai nhi nhưng trong vài trường hợp hiếm gặp có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn như dị ứng âm đạo. Nếu có biểu hiện bất thường, chị em nên ngưng sử dụng thuốc và thông báo ngay cho bác sĩ để được tư vấn thêm
- Tái khám ngay sau liệu trình đặt thuốc.
Mang thai là giai đoạn rất nhạy cảm với mẹ bầu, tình trạng viêm nhiễm phụ khoa đôi khi khó tránh khỏi. Mặc dù việc dùng thuốc cho thai phụ thường không được khuyến khích nhưng trong trường hợp cần thiết, bác sĩ vẫn cần chỉ định các loại thuốc đặt phụ khoa nhằm điều trị dứt điểm tình trạng bệnh lý cũng như đảm bảo an toàn cho thai kỳ. Mẹ cũng đừng quên duy trì chế độ sinh hoạt, ăn uống, nghỉ ngơi khoa học và điều độ để cùng con về đích an toàn.
Xem thêm
- Mẹ bầu có nên đặt thuốc khi bị viêm nhiễm phụ khoa?
- Bác sĩ cảnh báo: Mắc bệnh phụ khoa khi mang thai để lại hậu quả khôn lường!
- 5 lời khuyên ngăn ngừa nhiễm trùng nấm âm đạo khi mang thai từ bác sĩ
Vào ngay Fanpage của theAsianparent Vietnam để cùng thảo luận và cập nhật thông tin cùng các cha mẹ khác!