Montessori Việt Nam là phương pháp lấy trẻ em làm trung tâm, coi trọng sự phát triển tự nhiên, tiềm năng của trẻ để tạo điều kiện cho trẻ phát triển. Cho đến nay phương pháp này đem lại hiệu quả thực sự cho trẻ và có nên được ứng dụng mạnh mẽ không?
Phương pháp Montessori là gì?
Khoảng 10 năm trở lại đây, tại Việt Nam, người ta bắt đầu nhắc đến Montessori như một phương pháp giáo dục tuyệt vời dành cho trẻ em. Đặc biệt là các bé trong độ tuổi 0 – 6 tuổi. Montessori Việt Nam đã thổi bùng mong muốn học tập để trở thành cha mẹ tốt của không ít phụ huynh. Và trở thành phương pháp giáo dục được đặt lòng tin nhất hiện nay.
Ra đời từ những năm đầu thế kỷ 20 nhưng đến nay, triết lý dạy học của phương pháp Montessori vẫn còn nguyên giá trị và có ảnh hưởng rất lớn đến hầu hết các nền giáo dục phát triển trên thế giới. Hiện Montessori được áp dụng giảng dạy trên hơn 25.000 trường học ở Mỹ, Canada, Anh, Nhật Bản, Thụy Điển…
Montessori Việt Nam bắt đầu xuất hiện từ năm 2003. Ở nước ta hiện nay có khoảng 50 – 70 trường mầm non tư nhân áp dụng mô hình Montessori để đưa vào giảng dạy từ Hà Nội, Tp.HCM đến Hải Phòng, Quảng Ninh, Thái Bình…
Nhờ phần tổng kết đặc điểm nổi trội của phương pháp này sau đây. Người đọc có thể hiểu vì sao đây lại là phương pháp đang được nhân rộng và phát triển bùng nổ ở Việt Nam.
Đặc điểm
Đặc điểm nổi trội ở phương pháp Montessori là nhấn mạnh vào vai trò của tính tự lập. Lấy khả năng tự học làm nền tảng cơ sở, chú trọng vào việc khai thác tiềm năng sẵn có. Không áp đặt trẻ, chỉ quan sát đưa ra gợi ý và hỗ trợ khả năng tự phát triển của trẻ. Ngoài ra, phương pháp này rất tôn trọng sự phát triển tâm sinh lý tự nhiên của trẻ. Cũng như trang bị đầy đủ cho học sinh các kiến thức và trải nghiệm làm hành trang tiếp cận khoa học công nghệ tiến bộ và hiện đại.
Trẻ ham mê khám phá và giải quyết vấn đề bằng cách sử dụng các dụng cụ học tập phù hợp nhằm phát triển khả năng kết hợp, tính tập trung, biết yêu cầu và tìm ra cách tiếp cận học tập một cách độc lập.
- Trẻ học cách hợp tác và thỏa hiệp.
- Phát triển tất cả các giác quan của trẻ như: thính giác, thị giác, hay kỹ năng vận động từ các giáo cụ học tập thiết kế riêng biệt theo phương pháp giáo dục Montessori từ đó tự thu nhận được cảm nhận về giác quan một cách tinh tế.
- Trẻ hiểu biết tất cả các khía cạnh của môi trường sống, học tập và văn hóa ở mức độ riêng của mình.
- Trẻ sẽ có mục tiêu để hướng tới và phát triển các kỹ năng để tự đánh giá sự tiến bộ và khả năng của mình.
Môi trường
Môi trường giáo dục của Montessori là nơi học sinh được tự do hoạt động trong một “môi trường được chuẩn bị” – được thiết kế phù hợp với đặc trưng phát triển cơ bản của con người nói chung và tính cách mỗi cá nhân nói riêng ở các giai đoạn phát triển khác nhau. Tại đây trẻ có thể phát huy tính độc lập ở tất cả các lĩnh vực. Phù hợp với xu hướng phát triển tâm lý bên trong trẻ. Ngoài yếu tố tiếp cận dễ dàng với các giáo cụ Montessori theo từng lứa tuổi, môi trường Montessori cũng được “set-up” theo các tiêu chí sau đây:
- Đẹp, hài hòa, sạch sẽ.
- Có tính trật tự.
- Xây dựng phù hợp với nhu cầu của trẻ.
- Có sự sắp xếp hợp lý giữa các hoạt động.
- Các học cụ mang tính chuyên biệt, hỗ trợ sự phát triển toàn diện của trẻ.
Lớp học có sự pha trộn giữa các lứa tuổi. Số lượng thường từ 20-30 học sinh, phụ trách bởi một giáo viên dày dạn kinh nghiệm và một trợ giảng. Bàn ghế trong lớp được thiết kế dành riêng cho từng cá nhân hoặc nhóm trẻ hoạt động. Giá để học cụ cũng được thiết kế và sắp xếp đủ tầm với của trẻ. Ban đầu giáo viên sẽ giới thiệu mẫu hầu hết các hoạt động, sau đó trẻ tự do lựa chọn hoạt động mà chúng yêu thích.
Đánh giá Montessori Việt Nam
Ưu điểm
Học sinh học trong một môi trường Montessori luôn thích đến lớp, có tính kỷ luật cao, độc lập, biết cách tự suy nghĩ giải quyết vấn đề. Phương pháp này cũng ghi nhận thành công ở mọi đối tượng trẻ em. Bao gồm cả những trẻ gặp vấn đề về trí tuệ, thể chất hoặc cả hai.
Tuy rằng cùng chung một triết lý, bộ giáo cụ, và nhiều quy chuẩn khác, chúng ta không bao giờ tìm thấy hai trường Montessori giống hệt nhau. Các chương trình Montessori “thích nghi” cao độ với mỗi đối tượng trẻ em khác nhau. Thậm chí là với cả các bậc phụ huynh khác nhau và các giáo viên khác nhau. Cho đến cả các vùng địa lý khác biệt cũng tạo nên những khác biệt cơ bản cho chương trình Montessori ở đó.
Hạn chế
Là một trong những mô hình tốt nhất và nổi tiếng nhất thế giới. Tuy nhiên theo đánh gia của một số nhà giáo dục, phương pháp của Montessori cũng có những điểm chưa hoàn hảo. Phương pháp này coi trọng sự phát triển trí tuệ hơn là mặt cảm xúc và xã hội của một đứa trẻ. “Người giáo viên Montessori giới thiệu trò chơi, sau đó lùi ra phía sau – là những giáo viên tốt nhất” (Kramer, 1976, trang 21).
Thêm vào đó, Montessori không cổ vũ cho những câu chuyện cổ tích – ngày nay đã được chứng minh là rất tốt cho sự phát triển về tình cảm và nhận thức của trẻ em. Theo bà, “các câu chuyện tưởng tượng chỉ khuyến khích trẻ xa rời thực tế. Hơn nữa, khi trẻ em nghe truyện cổ tích, chúng thụ động tiếp nhận quan điểm, cảm giác của người lớn. Trẻ không tự mình suy nghĩ” (Montessori, 1917, trang 259).
Kết luận
Montessori Việt Nam đã xây dựng được niềm tin và sự yên tâm ở các bậc phụ huynh trên toàn thế giới. Nếu có điều kiện, ba mẹ hãy gửi con vào một trường như vậy là rất tốt. Tuy nhiên, các bậc phụ huynh nên cảnh giác. Để nhận diện một trường Montessori thực sự, phụ huynh cần kiểm tra không chỉ cơ sở vật chất. Mà còn phải yêu cầu nhà trường cung cấp chứng chỉ giáo viên Montessori của đội ngũ giáo viên, và thông tin về nơi cấp các chứng chỉ đó.
Một điểm nữa cần lưu ý. Đó là, phương pháp giáo dục theo Montessori Việt Nam không phải là phương pháp duy nhất có hiệu quả tốt. Vẫn còn đó những mô hình khác tốt, hợp lý với thu nhập của đại đa số người dân Việt Nam. Hy vọng cha mẹ sẽ lựa chọn được ngôi trường tốt nhất cho con mình.
Xem thêm
Top các trường mầm non Montessori chất lượng cho bé ở Hà Nội
Phương pháp Montessori – Tổng thể về phương pháp giáo dục độc đáo này!
6 bí quyết giúp trẻ thích đi học – Lời khuyên từ giáo viên Montessori
Vào ngay Fanpage của TheAsianParent Vietnam để cùng thảo luận và cập nhật thông tin cùng các cha mẹ khác!
Bạn có quan tâm tới việc nuôi dạy con không? Đọc các bài báo chuyên đề và nhận câu trả lời tức thì trên app. Tải app Cộng đồng theAsianparent trên IOS hay Android ngay!
