Trong giai đoạn mang thai, nếu các chị em không nắm rõ lịch uống thuốc cho bà bầu thì việc bổ sung các loại vitamin đơn chất hoặc đa vi chất không những không mang lại tác dụng mà còn có nguy cơ gây hại đến cả mẹ và thai nhi.
Bà bầu nên sử dụng các loại thuốc bổ sung vitamin nào? Hàm lượng phù hợp cho từng giai đoạn mang thai là bao nhiêu?
Việc bổ sung các loại vitamin bằng đường uống cho bà bầu là 1 cách chắc chắn nhất để đảm bảo thai phụ không bị thiếu hụt bất kì dưỡng chất cần thiết nào. Theo lời khuyên của các chuyên gia dinh dưỡng, trong 9 tháng thai kỳ, các mẹ bầu không được bỏ qua các loại vi chất đặc biệt quan trọng sau:
Acid Folic (vitamin B9)
Đây là 1 thành phần cần thiết cho sự phát triển và phân chia tế bào cũng như sự hình thành của tế bào máu. Acid folic còn làm giảm tình trạng dị tật ống thần kinh và nguy cơ mắc bệnh gai cột sống. Trong thời gian thai kỳ, phụ nữ được khuyên sử dụng 400- 600 microgam acid folic mỗi ngày và nên bổ sung ngay từ những tuần đầu tiên trong tam cá nguyệt thứ nhất.
Sắt
Khi mang bầu, lượng máu trong cơ thể thai phụ tăng gấp đôi. Vì vậy, các mẹ cần có đủ chất sắt để tạo thêm máu, giúp lưu thông oxy qua cơ thể cho mẹ và bé, giảm nguy cơ tiền sản giật và tăng huyết áp. Trong giai đoạn đầu, mẹ nên bổ sung từ 27 – 45 mg sắt/ ngày và trong 3 tháng cuối, lượng sắt cần được nạp ít nhất là 60mg/ngày. Hàm lượng này có thể tăng lên đến 100mg/ngày với những thai phụ bị thiếu máu trầm trọng.
Canxi
Mẹ bầu cần tăng cường bổ sung canxi từ tháng thứ 4 của thai kỳ với hàm lượng từ 400 – 600mg/ngày. Nhu cầu này tăng lên 800 – 100mg/ngày trong 3 tháng giữa thai kỳ và đến tam cá nguyệt cuối, thai phụ cần được đáp ứng đủ 1200 – 1500mg/ngày. Bổ sung đủ lượng canxi cần thiết trong từng giai đoạn có tác dụng làm giảm nguy cơ tiền sản giật, phát triển hệ xương và răng của trẻ. Song song với đó, cần kết hợp với cả vitamin D và Magie để hỗ trợ cơ thể hấp thụ được tối đa lượng canxi cần thiết.
Omega-3
Dung nạp omega-3 đặc biệt là DHA vào cơ thể giúp phát triển hệ thần kinh và não của bộ của bé đồng thời còn có thể phòng chống sản giật, đái tháo đường thai kỳ và ngăn ngừa tình trạng trầm cảm sau sinh cho sản phụ. Trong 3 tháng cuối của thai kỳ, em bé tích lũy trung bình 67mg DHA nên mỗi ngày, mẹ bầu cần hấp thụ được ít nhất 300mg DHA trở lên. Liều lượng này sẽ có sự biến động trong suốt thời gian mang thai, phụ thuộc vào cơ thể mỗi người và sự phát triển của thai nhi.
Ngoài những thành phần không thể thiếu kể trên, trong từng giai đoạn phát triển của thai nhi, các mẹ bầu cũng cần lưu ý bổ sung thêm các loại thực phẩm chức năng có chứa đủ hàm lượng các dưỡng chất cần thiết khác như vitamin B1, 2, 3, 5, 6; K; A; D3; E và các loại khoáng chất gồm phospho, kẽm, i-ốt, selen, đồng, magie, mangan…
Lịch uống thuốc cho bà bầu
Ngay từ khi có tin vui, các chị em nên thiết lập cho mình thói quen khoa học là uống vitamin vào cùng 1 thời điểm mỗi ngày để phát huy tối đa tác dụng của từng loại dưỡng chất.
Uống vitamin đúng cách
Các mẹ bầu cần hiểu rõ rằng, mặc dù được gọi là thuốc theo thói quen nhưng về bản chất vitamin không phải là 1 loại thuốc có tác dụng điều trị. Các loại viên uống vitamin đóng vai trò là thực phẩm chức năng, giúp bổ sung những chất bị thiếu hụt trong cơ thể. Thêm vào đó, không phải loại vitamin nào cũng được cơ thể hấp thụ vào cùng 1 thời điểm giống nhau. Trong khi thời điểm tốt nhất để uống 1 số loại vitamin được khuyến cáo là sau bữa ăn thì ngược lại, có 1 số loại nên sử dụng khi dạ dày còn trống để mang lại hiệu quả cao nhất. Vì vậy, lịch uống thuốc cho bà bầu phụ thuộc vào loại vitamin đang sử dụng.
Thời gian tốt nhất cho thai phụ để uống vitamin trong thai kỳ
Vì vitamin được sử dụng trong giai đoạn mang thai là 1 loại vitamin tổng hợp nên lịch uống thuốc cho bà bầu khi sử dụng các loại vitamin đa vi chất tốt nhất là sau ăn sáng và uống trước bữa ăn trưa. Đây là thời gian tối ưu để hấp thụ tất cả những dưỡng chất cần thiết có trong thành phần của 1 viên vitamin tổng hợp.
Theo Hội sản phụ Hoa Kỳ (ACOG), các loại vitamin tốt và an toàn cho bà bầu nên có chứa thành phần quan trọng là canxi, sắt và acid folic:
- Acid Folic: Nên uống sau khi ăn khoảng 30 phút, uống kèm nước lọc hoặc vào buổi tối trước khi đi ngủ khoảng 2 tiếng.
- Sắt: Sắt được hấp thụ tốt nhất khi cơ thể đang đói vì thức ăn sẽ làm giảm sự hấp thu vi chất dinh dưỡng quan trọng này. Tốt nhất nên uống sắt với nước lọc sau ăn từ 1 – 2 tiếng hoặc trước ăn 30 phút. Ăn thêm hoa quả giàu vitamin C như cam, táo, bưởi… sẽ giúp tăng hấp thu sắt, uống nhiều nước và các loại thực phẩm giàu chất xơ để phòng ngừa táo bón.
- Canxi: Ánh nắng mặt trời làm tăng khả năng hấp thụ canxi nên cần được uống vào buổi sáng nhưng xa bữa ăn, tốt nhất trước ăn 30 phút hoặc sau khi ăn 1 – 2 giờ. Không nên uống canxi vào buổi chiều và tối sẽ khiến canxi lắng đọng, nguy cơ gây các bệnh lý khác như sỏi thận, táo bón, khó ngủ…
- Omega-3: nên uống vào buổi sáng hoặc trưa để dễ hấp thu, không uống vào buổi tối vì lúc đó cơ thể ít vận động, acid béo sẽ khó tan.
Lịch uống thuốc cho bà bầu với các loại vitamin tan trong chất béo và vitamin tan trong nước
Thời gian tối ưu để những loại vitamin tan trong chất béo gồm vitamin A, K, E, D là trong các bữa ăn. Sau khi uống, các vitamin này sẽ đi vào mạch máu và thực hiện các chức năng thiết yếu của chúng. Ngoài ra, để có thể hấp thụ các loại vitamin kể trên được dễ dàng hơn, thai phụ nên ăn các loại thực phẩm có chứa các chất béo bão hòa hay dầu như các loại đậu, hạt, ngũ cốc (hạnh nhân, hạt điều, đậu phộng, đậu Hà Lan…), dầu thực vật (dầu olive, dầu hạt cải, dầu đậu phộng, dầu mè, dầu hướng dương…), các loại bơ ( bơ dừa, bơ hạnh nhân, bơ đậu phộng), các loại quả hạch, quả bơ, thịt nạc...
Đối với các loại vitamin hoà tan trong nước bao gồm vitamin C, nhóm B và axit folic sẽ được hấp thu tốt hơn khi dạ dày trống rỗng. Vì vậy, thời điểm tốt nhất để các mẹ bầu sử dụng các loại vitamin này là vào buổi sáng, trước khi ăn sáng khoảng 30 phút hoặc 2 tiếng sau bữa ăn.
Những lưu ý quan trọng khi dùng các thuốc bổ sung vitamin
- Cũng giống như thuốc, việc bổ sung vitamin và khoáng chất nên được bác sĩ xem xét và giám sát. Mục đích là để đảm bảo mỗi loại vitamin là cần thiết cho từng giai đoạn của thai kỳ và được sử dụng phù hợp với tình trạng sức khỏe của thai phụ với số lượng an toàn. Vì vậy, mẹ bầu tuyệt đối không nên tự ý mua và bổ sung vitamin khi chưa có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Việc lạm dụng các nguồn vi chất dinh dưỡng đều gây hậu quả nghiêm trọng.
- Luôn luôn mua những sản phẩm từ một thương hiệu uy tín, tránh mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng.
- Không nên ỷ lại việc bổ sung các vitamin và khoáng chất. Hãy nhớ chế độ ăn uống dinh dưỡng và khoa học vẫn là quan trọng nhất.
- Sau khi uống thuốc sắt, không nên uống nước chè, sữa hay cà phê. Ngoài ra, canxi và các thực phẩm giàu canxi như sữa, phomai, các sản phẩm được làm từ sữa cũng làm cản trở quá trình hấp thu sắt. Do đó, 2 loại vitamin này nên uống cách xa nhau 2 tiếng để cho hiệu quả tốt nhất.
- Không phải loại vitamin tổng hợp nào cũng đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết. Hãy chú ý đến thành phần, hàm lượng in trên vỏ hộp để chọn được loại thực phẩm chức năng thích hợp nhất
- 1 số loại vitamin như acid folic, magie, canxi không nên được bổ sung riêng lẻ mà cần được kết hợp cùng vitamin khác sẽ phát huy tác dụng cao hơn cho từng loại.
Xem thêm
- Bà bầu có nên uống sắt và canxi cùng lúc không? Uống thế nào là đúng cách?
- Thuốc sắt cho bà bầu nên uống khi nào là tốt nhất cho cả mẹ và con?
- Điểm danh 5 loại thuốc bổ không thể thiếu cho bà bầu 3 tháng đầu
Vào ngay Fanpage của theAsianparent Vietnam để cùng thảo luận và cập nhật thông tin cùng các cha mẹ khác!