Giãn não thất tự điều chỉnh ở thai nhi có thật hay không? Hầu hết 7/10 trường hợp nếu bị nhẹ sẽ tự khỏi, mẹ chỉ cần theo dõi thai kỳ cẩn thận. Nếu bị nặng thì trong tình huống tệ nhất là mẹ có thể nên/phải chấm dứt thai kỳ.
Thế nào là giãn não thất?
Não nằm trong hộp sọ, tủy sống nằm trong cột sống, thông thương với nhau, bên ngoài được hộp sọ và cột sống bảo vệ, bên trong thêm một lớp bảo vệ nữa là dịch não tủy.
Bình thường trong não thất luôn có 1 lượng dịch não tủy nhất định luân lưu. Dịch não tủy đi qua lỗ Monro đến não thất ba, nếu tắc nghẽn vị trí này thì não thất bên giãn nhưng não thất ba bình thường. Tương tự, dịch não tủy qua kênh Sylvius đến não thất tư, khi tắc nghẽn vị trí này thì cả não thất bên lẫn não thất ba đều giãn.
Giãn não thất xảy ra khi tình trạng dịch não tủy bị tắc nghẽn, tích tụ quá nhiều trong nã. Bất cứ tuổi nào cũng có thể bị não úng thủy nhưng não úng thủy thường gặp nhiều ở trẻ và bào thai khi não thất chưa đóng.
Có thể nói đây là trường hợp khá hiếm gặp, tỷ lệ sẽ có 1 trẻ sơ sinh trong số 1000 em.
Giãn não thất tự điều chỉnh là có đúng không?
Đối với trường hợp thai nhi bị giãn não thất nhẹ thì tỷ lệ có khoảng 7/10 tự thoái lưu không cần điều trị.
Bác sĩ Phan Minh Trí, khoa ngoại Bệnh viện Nhi Đồng 1 cho hay: “Với những trẻ được phát hiện giãn não thất từ thai kỳ, theo dõi trong thai kỳ, sau khi sinh được can thiệp kịp thời, trẻ phát triển gần như gần thường.”
Còn nếu thai nhi bị giãn não thất nặng, tức đường kính hơn 15mm, thì lúc này thai nhi nhiều khả năng sẽ bị não úng thuỷ. Và trường hợp tệ nhất, để đảm bảo an toàn cho sức khoẻ thì bác sĩ sẽ khuyến nghị nên/phải bỏ thai. Nguy cơ thai nhi sẽ gặp phải nếu mẹ vẫn quyết giữ thai là:
- Sinh ra tứ chi của em bé có thể bị liệt
- Bị rối loạn nhiễm sắc thể,…
Trường hợp thai nhi bị giãn não thất tự điều chỉnh không thành và phát hiện trễ thì sao?
Vì nhiều lý do, có những trường hợp thai phụ có hoặc không đi khám thai kỳ nên không được chẩn đoán giãn não thất trong thai kỳ. Khi con sinh ra, phụ huynh phát hiện những bất thường như con có vòng đầu to hơn những trẻ cùng lứa tuổi, thì mới đưa đi khám.
Khi được đưa đến bệnh viện, tất cả các trường hợp sẽ được bác sĩ thực hiện:
- Đo vòng đầu để so sánh với vòng đầu theo bảng chuẩn
- Siêu âm đầu
- Thậm chí chụp CT-scan hoặc MRI sọ não để kiểm tra não thất bé có giãn không, có sự bất thường về dịch não tủy không?
Hiệu quả của việc điều trị phụ thuộc nhiều vào:
- Giai đoạn trẻ đến bệnh viện sớm hay trễ?
- Dị tật đang ở tình trạng nặng hay nhẹ?
Điều trị tình trạng này như thế nào?
Nếu phát hiện tình trạng này của con trong thai kỳ nhưng giãn não thất tự điều chỉnh không xảy ra, thì các biện pháp điều trị bao gồm:
- Cấp cứu: theo trình tự A-B-C, có nghĩa là Airway (Làm sạch đường thở) – Breathing (Duy trì hô hấp) – Circulation (Giữ hoạt động tuần hoàn và tim mạch)
- Phẫu thuật: giúp phục hồi chức năng thần kinh của trẻ và cũng đảm bảo nhất thẩm mỹ, bao gồm 2 phương pháp là hệ thống dẫn lưu dịch não tủy (shunt) và nội soi não thất thứ III
- Điều trị hỗ trợ: Dinh dưỡng, triệu chứng và phục hồi chức năng.
- Điều trị bổ sung: Phụ thuộc theo mức độ nghiêm trọng của các biến chứng lâu dài nếu có tràn dịch não.
Đáng tiếc thay, có nhiều trường hợp con trẻ được đưa đến quá trễ, đầu to gấp đôi bình thường (như một dị hình), các bác sĩ không can thiệp được nữa hoặc có thể can thiệp nhưng tiên lượng không tốt về sau. Đối với những trường hợp này, đầu trẻ ngày càng to, mắt nhìn xuống, chậm phát triển tâm thần, vận động, đi không vững, thậm chí không đi được, không giao tiếp được.
Lời kết
Tình trạng nảy là dị tật thai nguy hiểm và có thể phát hiện ở 3 tháng đầu của thai kỳ và có thể chẩn đoán qua siêu âm vào bất cứ thời điểm nào của thai kỳ. Do đó, trong thời gian mang thai, mẹ hãy đảm bảo đi khám thai kỳ đúng chỉ định của bác sĩ và giữ gìn lối sống lành mạnh và tinh thần vui tươi nhé.
Xem thêm:
- Giãn não thất ở thai nhi có nguy hiểm không? Mẹ bầu cần phải làm gì?
- Dị tật sơ sinh não phẳng – Cách phòng ngừa đơn giản mà mẹ bầu thường bỏ qua!
- Giãn não thất cuối thai kỳ có nguy hiểm không? Mẹ có giữ được thai không?
Vào ngay Fanpage của theAsianparent Vietnam để cùng thảo luận và cập nhật thông tin cùng các cha mẹ khác!