Những dấu hiệu cực chính xác giúp bạn phát hiện và ngăn ngừa đột quỵ

Khi thấy cơ thể có những dấu hiệu đột quỵ như cử động khó, tê liệt tạm thời một bên cơ thể, khó phát âm,... hãy đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị sớm.

• Đột quỵ là gì?
• Những trường hợp có nguy cơ bị đột quỵ cao
• Đột quỵ nguy hiểm như thế nào?
• Dấu hiệu đột quỵ
• Xử trí như thế nào khi phát hiện người có dấu hiệu đột quỵ?
• Cách phòng tránh đột quỵ bạn nên biết

Đột quỵ là gì?

Hiện tượng đột quỵ còn có tên gọi khác là tai biến mạch máu não, xảy ra khi não bộ bị tổn thương nghiêm trọng. Có 2 loại đột quỵ là đột quỵ do thiếu máu cục bộ và do xuất huyết. Cụ thể:

Đột quỵ do thiếu máu cục bộ

Hiện tượng này rất phổ biến, chiếm đến 85% trên tổng số các ca đột quỵ hiện nay. Nguyên nhân là do các cục máu đông làm tắc nghẽn động mạch, khiến quá trình cấp máu não bị gián đoạn hoặc giảm đáng kể.

Khi não bộ bị thiếu oxy và chất dinh dưỡng để nuôi các tế bào, chúng sẽ bị tổn thương nghiêm trọng và gây ra hiện tượng tai biến mạch máu não hay còn gọi là đột quỵ. Nếu không được cung cấp đủ máu kịp thời, các tế bào não sẽ bắt đầu chết chỉ trong vài phút.

Bài viết liên quan:

Đột quỵ do xuất huyết

Một số trường hợp đột quỵ không phải do thiếu máu mà là do xuất huyết. Trường hợp các mạch máu đến não bị mỏng, yếu hoặc xuất hiẹn các vết nứt, rò rỉ sẽ dễ bị vỡ và gây chảy máu ồ ạt trong não, khiến não bộ bị tổn thương nghiêm trọng.

Tỷ lệ tử vong ở trường hợp này là rất cao, khoảng 40%. Bệnh nhân may mắn qua khỏi thì tỷ lệ tàn tật cũng không hề nhỏ, khoảng 35%.

Những trường hợp có nguy cơ bị đột quỵ cao

Bất kỳ ai cũng có nguy cơ bị đột quỵ. Tuy nhiên, những trường hợp dưới đây thường sẽ có nguy cơ bị đột quỵ cao hơn:

• Người già: Từ sau tuổi 55, cứ mỗi 10 năm, nguy cơ bị đột quỵ lại tăng gấp đôi
• Nam giới: Nguy cơ đột quỵ ở nam cao hơn so với nữ
• Gia đình có tiền sử bị đột quỵ
• Người từng có tiền sử bị đột quỵ thì nguy cơ bị đột quỵ lần tiếp theo là khá cao, nhất là trong vòng vài tháng đầu
• Người mắc các bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch, cao huyết áp, mỡ máu, thừa cân, béo phì,...
• Hút thuốc không chỉ gây hại cho phổi mà còn làm tăng nguy cơ bị đột quỵ lên gấp 2 lần
• Uống nhiều rượu, bia, sử dụng chất kích thích
• Ăn uống không điều độ, thiếu chất
• Lười vận động

Đột quỵ nguy hiểm như thế nào?

Khi phát hiện các dấu hiệu đột quỵ, bệnh nhân cần được cấp cứu càng sớm càng tốt. Thời gian kéo dài càng lâu thì số lượng tế bào não chết sẽ càng nhiều, người bệnh sẽ mất dần khả năng vận động, tư duy của cơ thể, thậm chí là tử vong.

Những người sống sót sau cơn đột quỵ đa phần đều ảnh hưởng ít nhiều tới sức khỏe. Cụ thể, bệnh sẽ để lại các biến chứng như:

• Tê liệt hoặc cử động yếu một phần cơ thể
• Mất khả năng ngôn ngữ
• Rối loạn cảm xúc
• Suy giảm thị giác

Các dấu hiệu đột quỵ có thể chỉ xuất hiện thoáng qua và biến mất rất nhanh chỉ trong vài phút. Nếu thấy những dấu hiệu này lặp đi lặp lại nhiều lần liên tục, đột quỵ có thể xuất hiện trong vòng vài ngày hoặc một tháng sắp tới. Bạn cần đến khám bác sĩ ngay để được chẩn đoán kịp thời:

Gương mặt

Khi não gặp vấn đề, các dây thần kinh trên mặt sẽ bị ảnh hưởng, khiến một bên mặt hoặc cả mặt bị tê cứng, nụ cười méo mó, nhân trung lệch, mắt không khép, mặt có biểu hiện không cân xứng.

Tay chân

Tê mỏi tay chân, cử động khó hoặc không thể cử động, không thể nhấc chân lên hoặc nâng 2 cánh tay qua đầu cùng một lúc. Bạn có thể kiểm tra bằng cách mở rộng 2 cánh tay trong 10 giây, nếu một cánh tay rơi xuống thì khả năng đó là dấu hiệu của đột quỵ.

Lời nói

Một trong những dấu hiệu đột quỵ dễ nhận biết nhất là hiện tượng môi lưỡi bị tê cứng, miệng mở khó, khó phát âm, nói không rõ chữ, bị dính chữ, nói líu, nói ngọng bất thường.

Thần kinh

Cơ thể mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, đau đầu dữ dội, người mất thăng bằng và không phối hợp được các hoạt động. Ngoài ra, người bệnh còn thấy đau tim, mắt mờ, không nhìn thấy rõ.

Xử trí như thế nào khi phát hiện người có dấu hiệu đột quỵ?

Thời gian “vàng” cho bệnh đột quỵ là 60 phút. Mỗi phút qua đi thì mức độ tổn thương của hệ thần kinh lại càng nghiêm trọng. Khi phát hiện các dấu hiệu đột quỵ, bệnh nhân cần được đưa đến các cơ sở y tế sớm nhất để có thể cứu sống kịp thời các phần não chưa chết. Bệnh nhân được điều trị càng sớm thì khả năng hồi phục sẽ càng cao. Tuyệt đối tránh không được:

• Áp dụng các phương pháp dân gian truyền miệng như cạo gió, cắt lễ hay cúng vái
• Sử dụng các loại thuốc không rõ tác dụng, thuốc hạ huyết áp,...
• Nằm chờ xem có khỏe lại không

Cách phòng tránh đột quỵ bạn nên biết

Các bệnh lý tim mạch, đái tháo đường, mỡ máu... là nguyên nhân gây đột quỵ chủ yếu. Do đó việc xây dựng chế độ hợp lý là cách phòng tránh đột quỵ hiệu quả. Ngoài ra một số biện pháp giúp phòng ngừa đột quỵ bạn nên biết như:

• Rèn luyện thể dục hàng ngày: Khi cơ thể được vận động lành mạnh mỗi ngày sẽ giúp tăng cường khả năng tuần hoàn máu trong cơ thể, giúp tim khoẻ mạnh và sức khoẻ của bạn cũng tốt hơn. Mỗi ngày bạn nên dành 30 phút để tập thể dục, ít nhất 4 lần mỗi tuần sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
• Giữ ấm cơ thể: Một trong những nguyên nhân gây đột quỵ phổ biến ở người trẻ dưới 30 tuổi là do cơ thể bị nhiễm lạnh sau khi tắm. Nhiễm lạnh có thể gây tăng huyết áp, tăng áp lực khiến mạch máu bị vỡ và dẫn đến đột quỵ.
• Không hút thuốc lá: Thuốc lá chắc chắn không tốt cho sức khoẻ của bạn mà còn gây hại cho người xung quanh. Nếu bạn có thói quen hút thuốc lá thường xuyên sẽ làm tăng khả năng bị đột quỵ.
• Kiểm tra sức khoẻ định kỳ: Khám sức khoẻ định kỳ sẽ giúp phát hiện sớm bệnh tiềm ẩn và các yếu tố gây đột quỵ để có biện pháp phòng tránh đột quỵ hiệu quả.