Cứt trâu ở trẻ sơ sinh là tình trạng không hiếm gặp, tuy nhiên nếu mẹ không biết cách xử lý kịp thời có thể biến chứng nặng hơn gây khó chịu ở trẻ. Mẹ nên tham khảo bài viết để tìm ra nguyên nhân cũng như cách làm sạch cứt trâu ở trẻ sơ sinh.
- Cứt trâu ở trẻ sơ sinh là gì?
- Nguyên nhân
- Cách điều trị
- Khi nào nên cho trẻ đi khám bác sĩ?
Bài viết có phần đóng góp ý kiến chuyên môn từ bác sĩ Vũ Nhật Nam, Khoa Nội tổng hợp – Tim mạch – Lão học, Bệnh viện Quận Bình Thạnh.
Câu hỏi: Có phải bé nào cũng bị cứt trâu? Cứt trâu có gây tác hại gì không? Có tự khỏi được không và nên điều trị như thế nào?
Trả lời:
Theo bác sĩ Vũ Nhật Nam, Khoa Nội tổng hợp – Tim mạch – Lão học, Bệnh viện Quận Bình Thạnh:
Cứt trâu, hay còn gọi là viêm da tiết bã ở trẻ sơ sinh, là một bệnh lý phổ biến ở trẻ sơ sinh 3 tháng tuổi. Nguyên nhân gây ra bệnh lý này hiện vẫn chưa rõ, nhưng một số nhà khoa học cho rằng tình trạng tăng tiết quá mức các tuyến dầu của da đầu trẻ sơ sinh là nguyên nhân chính gây bệnh. Cứt trâu sẽ gây ra các mảng vảy trắng, vàng trên da đầu của trẻ, và bong tróc dần theo thời gian. Viêm da tiết bã ở trẻ sơ sinh tương đối vô hại, thường biến mất khi trẻ 1 tuổi, tuy nhiên, một số trường hợp hiếm gặp hơn có thể gây nổi mẫn đỏ và rụng tóc ở trẻ sơ sinh. Khi bé bị cứt trâu, các mẹ nên:
- Gội đầu sạch sẽ giúp gột sạch phần cứt trâu trên da đầu của trẻ.
- Chải tóc cho bé bằng lược mềm giúp các mảng da dễ bong tróc hơn.
- Bôi một số loại tinh dầu (chanh, phong lữ...) nhằm giúp chống viêm và dịu da đầu cho trẻ.
Nếu da đầu của trẻ bị nhiễm trùng, đỏ, kích ứng, lan ra khắp mặt thì các mẹ nên cho bé đến cơ sở y tế để kiểm tra và điều trị hiệu quả hơn.
Cứt trâu ở trẻ sơ sinh là gì?
Cứt trâu là những vảy cứng trên da đầu bé có màu vàng hoặc xám, thường tập trung thành từng đám hoặc toàn bộ da đầu. Có khi mẹ còn thấy cứt trâu ở lông mày trẻ sơ sinh. Hiện tượng này thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh được vài tuần tuổi, chúng không gây ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng khá mất thẩm mỹ.
Tình trạng cứt trâu trên đầu trẻ sơ sinh thường khiến mẹ thấy khó chịu, nhưng bản thân những mảng bám này không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của bé. Tuy nhiên nếu không vệ sinh và chăm sóc đúng cách thì cũng sẽ gây viêm nhiễm không tốt cho bé.
Bạn có thể giúp trẻ thoát khỏi tình trạng này bằng vài bước đơn giản. Ngay cả khi không làm gì, nó cũng sẽ tự biến mất theo thời gian.
Cứt trâu phổ biến nhất ở trẻ sơ sinh 3 tháng tuổi, nhưng nó có thể kéo dài đến một năm hoặc lâu hơn. Hầu hết các trường hợp bị cứt trâu thường biến mất khi trẻ 1 tuổi, nhưng cũng có trường hợp kéo dài đến khi bé 4 tuổi.
Bạn có thể chưa biết:
Cách trị cứt trâu cho trẻ sơ sinh với các mẹo dân gian thật hiệu quả
Lan Khuê đúc kết được cách trị cứt trâu cho trẻ sau 3 tháng làm mẹ bỉm sữa
Nguyên nhân trẻ sơ sinh bị cứt trâu
Thực tế, nhiều người cho rằng trẻ bị "cứt trâu" là do mẹ không chăm sóc bé sạch sẽ, để bé bị bẩn. Một số khác lại cho rằng trẻ bị "cứt trâu" là do nhiễm trùng hoặc cơ địa dị ứng. Cho đến nay, các nhà khoa học cũng chưa tìm ra nguyên nhân về tình trạng này ở trẻ.
Phần lớn cho rằng nguyên nhân trẻ bị cứt trâu là do tuyến bã nhờn của nang lông hoạt động quá mạnh. Khi bã nhờn tiết ra kết dính với tế bào chết sẽ làm cản trở quá trình bong tróc của tế bào, dẫn tới các mảng bám bẩn trên da đầu bé mà người ta gọi là cứt trâu.
Một số nguyên nhân khác dẫn đến hiện tượng trẻ sơ sinh bị cứt trâu như:
- Nội tiết tố của mẹ vẫn còn ở trong máu của bé
- Hệ tiêu hóa của trẻ chưa đủ trưởng thành nên không thể hấp thụ đủ biotin và vitamin E cần thiết
- Khi hiện tượng này kết hợp với trời nóng bức, ít gội đầu thường xuyên làm tuyến bã nhờn dính chặt, tạo môi trường cho vi khuẩn và nấm sinh sôi. Tình trạng này có thể gây ra cho trẻ ngứa ngáy, khó chịu.
Hiện tượng cứt trâu của bé sẽ biến mất dần khi trẻ lớn lên, đến hơn 1 tuổi thì hết hẳn. Nếu mẹ thấy cứt trâu trên đầu trẻ là lớp mỏng thì không cần quá lo ngại nhưng nếu chúng đóng thành từng tảng dày bết, trẻ có dấu hiệu ngứa, gãi thường xuyên thì dễ biến chứng thành nhiễm khuẩn, viêm da đầu.
Cách trị cứt trâu cho bé
BS Ngô Xuân Nguyệt - Nguyên trưởng khoa da liễu, Bệnh viện Bạch Mai “Đầu trẻ sơ sinh có cứt trâu là hiện tượng sinh lý bình thường dễ gặp ở trẻ, đó là một lớp mỏng trên đầu trẻ, chỉ cần gội đầu bình thường, dần dần trẻ lớn sẽ hết. Tuy nhiên, nếu cứt trâu đóng thành từng mảng dày bết vào da đầu sẽ làm trẻ ngứa ngáy, phải gãi đầu dẫn đến biến chứng nhiễm khuẩn nung mủ. Lúc này, mẹ có thể bôi một lớp mỏng dầu parafin lên da đầu trẻ, để vài giờ cho cứt trâu bở ra, sau đó gội bằng nước chanh loãng. Lưu ý, mẹ nên bôi cách vài ngày không bôi liên tục, khi gọi đầu cho trẻ cần nhẹ nhàng, tránh cào hay vò mạnh kẻo làm da đầu bé xây sát, dẫn đến biến chứng. Trường hợp cứt trấu đã thành biến chứng nặng hơn, mẹ cần phải đưa trẻ gặp bác sĩ chuyên khoa để được hướng dẫn điều trị kịp thời”.
Khi bé bị cứt trâu, bạn sẽ có thể điều trị cho bé ở nhà bằng cách:
1. Gội đầu sạch sẽ
Giữ da đầu sạch sẽ có thể giúp giải quyết vấn đề này, vì gội đầu sẽ rửa sạch dầu thừa trên da đầu bé. Sử dụng dầu gội trẻ em hay dầu gội cứt trâu. Bạn không nên dùng dầu gội trị gàu cho trẻ trừ khi bác sĩ khuyên bạn nên dùng. Không phải tất cả các sản phẩm dầu gội đều an toàn cho trẻ sơ sinh.
2. Chải tóc cho bé
Sau khi gội sạch tóc và da đầu cho bé, bạn có thể nhẹ nhàng chải tóc cho bé bằng cây lược mềm dành cho trẻ sơ sinh. Lúc này, các vảy không còn bám chặt vào da đầu nên dễ bong ra hơn.
Bạn có thể chọn mua những loại lược chuyên biệt để chải cứt trâu ở đầu trẻ sơ sinh. Nếu không, bạn cũng có thể dùng bàn chải đánh răng mới và chải nhẹ nhàng cho bé.
3. Cách chữa cứt trâu ở trẻ sơ sinh là bôi dầu
Trị cứt trâu ở trẻ sơ sinh? Bạn hãy tham khảo ý kiến bác sĩ khi muốn thoa lên đầu bé một ít vaseline, dầu mát xa em bé, dầu ô liu, dầu dừa, jojoba hoặc dầu hạnh nhân. Một số cha mẹ làm điều này và tình trạng cứt trâu ở đầu trẻ sơ sinh cải thiện rõ rệt.
Việc bôi dầu vừa làm cứt trâu không bám dính vào da đầu vừa nuôi dưỡng da tại vị trí bị ảnh hưởng. Dù là dùng loại dầu nào, trước khi bôi bạn hãy thử một lượng nhỏ lên da đầu để xem bé có bị kích ứng không.
Bạn có thể chưa biết:
Em bé 3 tháng hay gãi đầu: Nguyên nhân vì sao & ba mẹ nên xử lý như thế nào?
4. Bôi thuốc
Trong trường hợp bé bị viêm da nặng, bác sĩ có thể kê toa cho bé kem chống nấm, kem có thành phần hydrocortisone hoặc kẽm. Khi áp dụng biện pháp điều trị này, bạn không nên tự ý dùng mà cần có chỉ định của bác sĩ.
5. Hãy thử tinh dầu
Sử dụng tinh dầu kháng khuẩn có thể giúp chống lại cứt trâu do nấm men gây ra và tinh dầu chống viêm có thể làm dịu da đầu.
Khi chọn tinh dầu, bạn có thể chọn tinh dầu chanh hoặc phong lữ. Một số người đề nghị dùng tinh dầu tràm trà, nhưng loại dầu này có thể không an toàn với trẻ nhỏ và nên tránh dùng cho trẻ dưới 6 tháng tuổi.
6. Một số mẹo trị cứt trâu cho bé đơn giản tại nhà
Dùng Vaseline
Dùng Vaseline bôi lên đầu của bé và để khoảng 2 tiếng, sau đó lấy tay xoa nhẹ, lớp cứt trâu bong ra, cứ thế khoảng 2- 3 ngày sẽ giúp những mảng cứt trâu mềm và bong ra.
Nước chè mạn là cách chữa cứt trâu ở trẻ sơ sinh
Pha nước chè mạn thật đặc rồi dùng khăn xô thấm nước chè đó vào chỗ cứt trâu trên đầu bé. Các mẹ nên chấm nhẹ thôi và làm nhiều lần. Thậm chí nếu cần thiết, các mẹ có thể đắp cả khăn thấm nước chè lên đầu bé. Làm biện pháp này liên tục trong một thời gian sẽ hết cứt trâu trên đầu bé. Tất nhiên nếu sử dụng bằng phương pháp này, các mẹ nên hạn chế tắm gội cho bé bằng dầu gội đầu.
Dùng nước cốt chanh
Lấy một ít nước cốt quả chanh bôi lên khi đầu bé có cứt trâu, đợi khoảng 15 phút cho nó bở ra rồi gội đầu cho bé. Khi gội đầu chỉ cần lấy khăn mềm xoa nhẹ là cứt trâu sẽ tự bong ra hết.
Dầu dừa
Lấy một ít dầu dừa lên vùng chân tóc có mảng bám và để yên khoảng 3-5 phút. Dùng bàn chải mềm để massage nhẹ trên vùng da bị ảnh hưởng bởi các mảng vảy. Sau đó, gội đầu bé nhẹ nhàng với dầu gội cho trẻ sơ sinh. Sau đó, xả sạch với nước và thấm khô đầu tóc bé bằng một chiếc khăn mềm.
Baking soda
Baking soda hay bột nở cũng được sử dụng để trị cứt trâu cho trẻ sơ sinh. Cách làm rất đơn giản: Trộn lẫn 1-2 muỗng baking soda với một ít nước để tạo thành hỗn hợp hơi sền sệt, sau đó thoa lên vùng da bị bám vảy. Để yên trong một vài phút rồi dùng bàn chải mềm để massage da đầu bé. Sau đó, bạn giúp bé gội lại với nước sạch.
Sử dụng dầu gội chuyên dụng
Sử dụng một số loại dầu gội đầu chuyên dụng cũng là một trong những biện pháp để loại bỏ cứt trâu trên đầu trẻ sơ sinh một cách hiệu quả và không gây hại cho bé.
Khi nào nên khám Bác sỹ?
Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thị Mỹ Linh - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng cho biết: Cứt trâu ở trẻ sơ sinh hay còn gọi là viêm da tiết bã được bắt gặp ở nhiều trẻ sơ sinh từ 3 tháng tuổi. Tình trạng cứt trâu thông thường sẽ tự hết khi trẻ đạt được 1 tuổi nhưng cũng có một số trường hợp kéo dài đến khi trẻ 4 tuổi. Tình trạng này sẽ tương đối lành tính nhưng nếu phần da của trẻ bị nhiễm trùng, kích ứng, đỏ tấy, lan xuống mặt thì ba mẹ nên đưa bé đến bệnh viện để thăm khám và chữa trị.
Những trường hợp nghiêm trọng hơn bạn hãy đưa bé đến các bác sĩ chuyên khoa để thăm khám và điều trị:
- Tình trạng đóng vảy dày và lan rộng trên da đầu, da mặt bé.
- Vùng đóng vảy bị chảy máu.
- Vùng đóng vảy có mùi lạ, khó chịu
- Da đầu của trẻ rất đỏ, bị nhiễm trùng, kích ứng hoặc cứt trâu lan ra mặt, cơ thể bé, bạn nên đưa bé đến bác sĩ khám.
Tình trạng cứt trâu ở trẻ sơ sinh thường khiến mẹ thấy khó chịu, nhưng bản thân những mảng bám này không gây hại gì cho bé. Do đó, mẹ không cần quá lo lắng khi các biện pháp tại nhà không phát huy hiệu quả như mong muốn.
Khi tình trạng cứt trâu đã cải thiện và giảm rõ rệt, mẹ vẫn cần duy trì việc gội đầu thường xuyên cho trẻ bằng dầu gội đầu dành riêng cho trẻ em, đồng thời chải đầu bằng bàn chải mềm để loại bỏ hết các mảng bám trên da đầu. Để yên tâm hơn, mẹ cũng có thể tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa về tần suất gội đầu cho bé.
Trong trường hợp các triệu chứng viêm da không có dấu hiệu thuyên giảm, da đầu của bé bị đỏ, nhiễm trùng, kích ứng hoặc các mảng bám lan rộng, mẹ nên đưa bé đến gặp bác sĩ để biết chính xác tình trạng và có hướng xử lý thích hợp.
Nguồn tham khảo: Hiện tượng "cứt trâu" ở trẻ nhỏ - VNexpress.
Xem thêm:
- Chăm sóc da trẻ sơ sinh như thế nào để tránh 16 căn bệnh da liễu phổ biến nhất trong năm đầu đời này
- Da trẻ sơ sinh bong tróc - Hiện tượng khiến bé yêu khó chịu vô cùng!
- Vỗ ợ hơi cho trẻ sơ sinh 3 tháng đầu đời – Bước quan trọng giúp bé không quấy khóc và nôn trớ