Chỉ số vàng da trẻ sơ sinh còn được biết với khái niệm chỉ số Bilirubin. Lượng Bilirubin bị tích luỹ nhiều trong cơ thể trẻ sơ sinh sẽ khiến cho trẻ bị vàng da. Nhưng đây là căn bệnh không nguy hiểm và trẻ có thể tự khỏi sau một thời gian.
- Chỉ số vàng da trẻ sơ sinh là gì?
- Có những loại vàng da nào?
- Các phương pháp điều trị vàng da cho trẻ sơ sinh
Chỉ số vàng da trẻ sơ sinh là gì?
Bilirubin hay sắc tố mật, có màu vàng cam, xuất hiện bởi sự thoái hoá hồng cầu. Trẻ sơ sinh có lượng hồng cầu cao trong cơ thể, các tế bào này thường bị vỡ và thay mới, quá trình đó sinh ra bilirubin. Tuy nhiên ở những tuần đầu đời, gan của trẻ sơ sinh chưa đủ phát triển để lọc bỏ Bilirubin ra khỏi máu. Đó là nguyên nhân gây vàng da ở trẻ sơ sinh. Do đó chỉ số Bilirubin vàng da ở trẻ sơ sinh sẽ quy định mức độ vàng da của trẻ. Tình trạng vàng da phổ biến thường xuất hiện từ 1 – 3 ngày đầu sau khi trẻ được sinh ra. Khi trẻ được 2 tuần tuổi, gan đã phát triển hơn, đủ sức loại bỏ Bilirubin thì bệnh vàng da sẽ tự khỏi mà không gây hệ quả nào.
Xem thêm:
Vàng da ở trẻ sơ sinh có nguy hiểm không và làm sao để bé hết vàng da?
Có những loại vàng da nào?
1. Vàng da sinh lý
Hiện tượng vàng da thông thường được đề cập ở trên được gọi là vàng da sinh lý. Vàng da sinh lý sẽ tự khỏi trong khoảng 1 tuần sau sinh với trẻ đủ sinh đủ tháng. Trường hợp trẻ sinh non, hiện tượng này có thể kéo dài đến tuần tuổi thứ 2 mới hết.
Chỉ số Bilirubin ở mức độ nhẹ, trẻ có thể chỉ bị vàng ở vùng mặt, vùng cổ và vùng bụng phía trên rốn. Hiện tượng vàng da sinh lý này diễn ra độc lập mà không kèm các triệu chứng như thiếu máu, bỏ bú hoặc gan to, trẻ mệt mỏi,…
Lưu ý, đối với trẻ đủ tháng được coi là bình thường khi chỉ số Bilirubin/máu không quá 12 mg% và đối với trẻ thiếu tháng là không quá 14mg%. Ngoài ra, chỉ số Bilirubin cũng tăng với tốc độ không quá 5mg% trong 24 giờ.
2. Vàng da bệnh lý
Theo ThS.Bs Trần Tuấn Anh, bệnh viện Medlatec, vàng da bệnh lý nghiêm trọng hơn sinh lý vì trẻ sẽ gặp những bất thường trên cơ thể như:
- Da vàng đậm hơn bình thường.
- Thời gian vàng da của trẻ kéo dài hơn bình thường.
- Trẻ có thể bị vàng toàn thân, thậm chí cả vùng mắt.
- Cơ thể có những triệu chứng như trẻ mệt mỏi, lừ đừ, co giật hoặc bỏ bú,...
- Chỉ số Bilirubin trong máu tăng nhanh chóng.
Nếu thấy trẻ có những biểu hiện kể trên, ba mẹ cần đưa trẻ đi khám càng sớm càng tốt để được chẩn đoán và điều trị bệnh kịp thời, phòng ngừa những biến chứng nguy hiểm.
Xem thêm:
Trẻ sơ sinh bị vàng da vàng mắt: Nguyên nhân và cách điều trị
Các phương pháp điều trị vàng da cho trẻ sơ sinh
1. Các biện pháp tại nhà
Để khắc phục hiện tượng vàng da ở trẻ sơ sinh, bố mẹ nên cho trẻ uống đủ nước và bú đủ sữa mẹ hoặc truyền dịch theo chỉ định của bác sĩ. Việc truyền Albumin hoặc sử dụng một số loại thuốc để đẩy mạnh tốc độ chuyển hóa Bilirubin cũng có thể được cân nhắc để nhằm cải thiện tình trạng vàng da. Cho trẻ tắm nắng hàng ngày là cách có thể áp dụng cho những trường hợp vàng da nhẹ.
Ca sĩ, mẹ bầu nổi tiếng Võ Hạ Trâm đã từng có những trải nghiệm không vui với tình trạng vàng da của con mới sinh khi chỉ số vàng da của con liên tục tăng. Cô đã chia sẻ kinh nghiệm của mình trong hai ngày đưa con về nhà trước khi quay trở lại bệnh viện để tái khám: "Mẹ tích cực cho em bú, mỗi lần bú cả tiếng đồng hồ để em được bú đủ. Mẹ cố gắng làm mọi cách để em được ăn no, để cơ thể em đào thải bớt vấn đề vàng da đó vì mẹ không muốn quay lại bệnh viện hay nói đúng hơn là mẹ không muốn xa em thêm 1 ngày 1 đêm nữa…với 1 bà mẹ mới thì điều đó kinh khủng lắm". Sau hai ngày áp dụng biện pháp trên thì chỉ số vàng da của em bé đã về mức ổn định. Đây cũng có thể là kinh nghiệm mà các mẹ bỉm có thể tham khảo.
2. Phương pháp chiếu đèn
Đây là phương pháp điều trị vàng da cho trẻ sơ sinh đơn giản nhưng an toàn, hiệu quả và tiết kiệm. Phương pháp này sử dụng ánh sáng có bước sóng từ 400 - 500 nm và có khả năng hấp thụ Bilirubin xuyên qua da bé để tác động lên các phân tử Bilirubin. Bilirubin sẽ được đào thải qua đường nước tiểu sau khi chịu tác động của ánh sáng. Khi chiếu đèn, mẹ cởi hết quần áo của bé, che kín phần mắt và bộ phận sinh dục của bé. Trong quá trình chiếu đèn cần thường xuyên trở người bé để toàn bộ da được tiếp xúc với ánh sáng từ đèn. Mẹ có thể chiếu đèn liên tục hoặc cách quãng để cho bé bú.
Chiếu đèn được chỉ định với những trẻ vừa sinh, sau 24 giờ tuổi và chưa có hiện tượng tiền nhiễm độc. Phương pháp cũng có thể áp dụng với trẻ có nguy cơ vàng da như trẻ sinh non hoặc có tán huyết, có bướu huyết thanh,…
Một số trường hợp trẻ sơ sinh có biểu hiện nhiễm độc thần kinh do chỉ số Bilirubin tăng cao, có thể phải thay máu cho bé. Tuỳ chỉ số vàng da trẻ sơ sinh hay chỉ số Bilirubin sẽ cho biết trẻ bị vàng da bệnh lý hay sinh lý. Quan sát các biểu hiện đi kèm của hiện tượng vàng da này, chuyên gia sẽ lựa chọn một phương pháp hoặc kết hợp nhiều phương pháp để chữa tình trạng này vì nếu là vàng da bệnh lý mà không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ có nguy cơ dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như di chứng bại não hoặc tử vong.
Nguồn thông tin:
Xem thêm:
- Ăn nghệ sau sinh con có bị vàng da không? Có lưu ý gì khi ăn nghệ?
- Thai 36 tuần ra dịch nhầy màu vàng có phải rỉ ối không?
- Bé 2 tháng tuổi vẫn bị vàng da có thể là bệnh lý nguy hiểm gây tổn thương não bộ
Vào ngay Fanpage của the Asianparent Vietnam để cùng thảo luận và cập nhật thông tin cùng các cha mẹ khác!