Bệnh thủy đậu là gì? Nguyên nhân gây ra và cách thủy đậu lây lan ra sao? Cách chăm sóc trẻ bị thuỷ đậu như thế nào?… là điều mà bất kỳ mẹ nào cũng cần biết,
Bệnh thủy đậu là gì?
Bệnh thủy đậu là một bệnh truyền nhiễm, do virus Varicella Zoster gây ra. Thủy đậu thường bùng phát thành dịch vào mùa xuân kéo dài sang hè. Bệnh lây do tiếp xúc trực tiếp với dịch trên nốt phỏng hay qua đường hô hấp.
Bệnh thủy đậu lây lan như thế nào
Virus gây bệnh thủy đậu lây chủ yếu qua đường hô hấp (hoặc không khí). Trẻ dễ bị nhiễm bệnh nếu hít phải những giọt nước bọt bắn ra khi bệnh nhân thủy đậu ho, hắt hơi hoặc nhảy mũi. Ngoài ra, khi tiếp xúc với bệnh nhân thủy đậu, bệnh có thể lây từ bóng nước khi bị vỡ ra, lây từ vùng da bị tổn thương hoặc lở loét từ người mắc bệnh.
Phụ nữ mang thai bị nhiễm bệnh sẽ rất dễ lây cho thai nhi thông qua nhau thai.
Triệu chứng khi bé bị thủy đậu
Các triệu chứng cụ thể trong 4 giai đoạn của bệnh như sau:
Giai đoạn ủ bệnh
Đây là thời gian bé bị nhiễm virus, kéo dài từ 10-20 ngày. Sẽ khó nhận biết bệnh trong thời điểm này vì không có triệu chứng cụ thể, rõ ràng.
Giai đoạn khởi phát
Bé có những biểu hiện như sốt nhẹ, nhức đầu, mệt mỏi, viêm họng. Bé nổi hạch sau tai, xuất hiện nốt ban đỏ đường kính vài milimet trong 24-48 giờ đầu.
Giai đoạn toàn phát
Cơ thể bé bị thủy đậu xuất hiện những nốt rạ tròn nhỏ trong vòng 12-24 giờ. Các nốt này sẽ tiến triển thành những mụn nước, bóng nước. Nốt rạ có thể mọc toàn thân hay rải rác trên cơ thể.
Bình thường những mụn nước này sẽ khô đi, trở thành vảy và tự khỏi hoàn toàn trong 4-5 ngày.
Giai đoạn hồi phục
Các nốt mụn nước sẽ tự vỡ ra, khô lại và bong vảy sau khoảng 7-10 ngày phát bệnh. Cần chú ý vệ sinh sạch sẽ các nốt thủy đậu để không bị nhiễm trùng. Nên sử dụng các loại thuốc trị sẹo, trị thâm, tránh để lại sẹo rỗ trên da.
Biến chứng của bệnh thủy đậu
Thông thường, thủy đậu là bệnh lành tính. Nhưng bệnh cũng có thể gây biến chứng nguy hiểm như:
- Viêm màng não
- Xuất huyết
- Nhiễm trùng huyết
- Nhiễm trùng nốt rạ
- Viêm mô tế bào
- Viêm gan
- Một số trường hợp có thể gây tử vong nếu người bệnh không được điều trị kịp thời
Viêm phổi do thủy đậu, ít khi xảy ra hơn, nhưng rất nặng và rất khó trị.
Viêm não do thủy đậu cũng xảy ra, không hiếmsau thủy đậu trẻ bỗng trở nên vật vã, kích thích, nhiều khi kèm theo co giật, hôn mê. Những trường hợp này có thể mang di chứng thần kinh lâu dài: bị điếc, chậm phát triển, động kinh v.v…
Người mẹ mắc bệnh thủy đậu khi đang mang thai có thể sinh con bị dị tật bẩm sinh sau này.
Cách chăm sóc trẻ bị thuỷ đậu
Do chưa có thuốc đặc trị nên đối với cách điều trị bệnh thủy đậu chỉ có các loại thuốc và phương pháp hỗ trợ điều trị. Đối với trường hợp bị biến chứng, cần đưa trẻ đến bệnh viện điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Đối với trẻ
Vì là bệnh lây qua đường hô hấp và tiếp xúc trực tiếp với dịch nốt phỏng nên khi trẻ bị thủy đậu, việc đầu tiên là các bậc cha mẹ nên cách ly trẻ tại nhà cho tới khi khỏi hẳn. Cần chú ý một số điều sau để chăm sóc trẻ bị thuỷ đậu đúng cách và an toàn:
- Thời gian cách ly là khoảng 7 đến 10 ngày. Thời gian tính từ lúc bắt đầu phát hiện bệnh (phát ban) cho đến khi các nốt phỏng nước khô vảy hoàn toàn.
- Cho trẻ mặc đồ rộng rãi, chất liệu mềm và thấm hút mồ hôi để tránh làm vỡ các nốt mụn nước. Không ra gió nhiều.
- Giữ bàn tay cho trẻ thật sạch.
- Nên cắt móng tay cho trẻ, giữ móng tay trẻ sạch. Có thể dùng bao tay vải để bọc tay trẻ nhằm tránh biến chứng nhiễm trùng da thứ phát do trẻ gãi gây trầy xước các nốt phỏng nước.
- Ăn các thức ăn mềm, lỏng, dễ tiêu. Uống nhiều nước, nhất là nước hoa quả.
- Dùng dung dịch xanh Milian (xanh Methylene) để chấm lên các nốt phỏng nước đã vỡ.
- Bổ sung thêm vitamin C, nhỏ mũi 2 lần/ngày cho trẻ.
- Trường hợp sốt cao, có thể dùng các thuốc hạ sốt giảm đau thông thường. Tuy nhiên, mẹ cần lưu ý cho uống thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ. Có thể dùng kháng sinh trong trường hợp nốt rạ bị nhiễm trùng: nốt rạ có mủ, tấy đỏ vùng da xung quanh.
- Nếu trẻ cảm thấy: Khó chịu, lừ đừ, mệt mỏi, co giật, hôn mê hoặc có xuất huyết trên nốt rạ nên đưa đến ngay các cơ sở y tế để được theo dõi và điều trị.
Đối với người thân và người chăm sóc trẻ
- Khi cần tiếp xúc người bệnh thủy đậu thì phải đeo khẩu tran
- Sau khi tiếp xúc phải rửa tay ngay bằng xà phòng
- Sử dụng các vật dụng sinh hoạt cá nhân riêng cho trẻ: khăn mặt, cốc, chén, bát, đũa. Tránh dùng chung với người nhà.
- Đặc biệt chị em đang mang thai cần tuyệt đối tránh tiếp xúc với trẻ bệnh
Phòng bệnh thủy đậu
Mặc dù bệnh có thể lây lan nhanh chóng trong cộng đồng, nhưng hiện tại đã có biện pháp chủ động để phòng ngừa bệnh thủy đậu. Đó là chủng ngừa bằng vắc-xin:
- Đối với trẻ từ 12 tháng tuổi tới 12 tuổi, tiêm 1 liều. Liều thứ 2 nên tiêm thêm cách liều thứ nhất 6 tuần trở đi hoặc trong khoảng 4 – 6 tuổi để gia tăng hiệu quả phòng bệnh và giảm việc mắc bệnh thuỷ đậu trở lại mặc dù trước đó đã tiêm phòng.
- Đối với trẻ trên 13 tuổi, thanh niên và người lớn, tiêm 2 liều cách nhau tốt nhất là sau 6 tuần.
Trẻ bị thủy đậu là điều mà không mẹ nào mong muốn. Tuy nhiên, đây là bệnh mà nhiều trẻ dễ mắc phải. Do đó, nắm vững cách chăm sóc trẻ bị thuỷ đậu sẽ giúp mẹ đỡ lúng túng khi giúp con khỏi bệnh.
Xem thêm:
Thủy đậu ở trẻ sơ sinh và những điều mẹ bỉm nên biết
Không kiêng nước khi con bị thủy đậu – Mẹ hối hận nhìn da con tổn thương nặng!
Chồng bị thủy đậu quan hệ có thai liệu có nguy hiểm?