Tìm hiểu rối loạn ngôn ngữ ở trẻ em làm con chậm nói, không hiểu khi giao tiếp

Rối loạn ngôn ngữ ở trẻ em có thể khiến trẻ khó hiểu những gì mọi người đang nói với mình, cũng như thể hiện suy nghĩ và cảm xúc của chính mình thông qua lời nói. Chúng cũng có thể ảnh hưởng đến cách trẻ em học tập và giao tiếp.

Nếu bạn lo lắng con bạn bị rối loạn ngôn ngữ, bạn không đơn độc. Và có nhiều cách để điều trị chúng. Tìm hiểu thêm về các rối loạn ngôn ngữ là bước đầu tiên để giúp con bạn.

Rối loạn ngôn ngữ ở trẻ em là gì?

• Rối loạn ngôn ngữ là một rối loạn giao tiếp, trong đó một người gặp khó khăn liên tục trong việc học và sử dụng các hình thức ngôn ngữ khác nhau (nghĩa là nói, viết, ngôn ngữ ký hiệu). Một cá nhân mắc chứng rối loạn ngôn ngữ có khả năng ngôn ngữ thấp hơn đáng kể so với những người mong đợi ở độ tuổi của họ, điều này hạn chế khả năng giao tiếp hoặc tham gia hiệu quả vào nhiều môi trường xã hội, học thuật hoặc chuyên nghiệp.
• Các triệu chứng rối loạn ngôn ngữ xuất hiện đầu tiên trong giai đoạn phát triển sớm khi trẻ bắt đầu học và sử dụng ngôn ngữ. Học và sử dụng ngôn ngữ phụ thuộc vào cả kỹ năng diễn đạt và tiếp thu. Khả năng biểu cảm đề cập đến việc sản xuất các tín hiệu bằng lời nói hoặc cử chỉ, trong khi khả năng tiếp nhận đề cập đến quá trình tiếp nhận và hiểu ngôn ngữ.
• Các cá nhân bị rối loạn ngôn ngữ có thể bị suy giảm khả năng tiếp thu hoặc biểu cảm hoặc cả hai. Nhìn chung, những người mắc bệnh này có những thiếu sót trong việc hiểu và tạo ra từ vựng, cấu trúc câu và diễn ngôn. Bởi vì những người mắc chứng rối loạn ngôn ngữ thường có sự hiểu biết hạn chế về từ vựng và ngữ pháp, họ cũng có khả năng hạn chế để tham gia vào cuộc trò chuyện.

Nguyên nhân rối loạn ngôn ngữ ở trẻ

• Đối với hầu hết trẻ sơ sinh và trẻ em, ngôn ngữ phát triển tự nhiên khi bắt đầu sinh. Để phát triển ngôn ngữ, một đứa trẻ phải có khả năng nghe, nhìn, hiểu và ghi nhớ. Trẻ em cũng phải có khả năng thể chất để hình thành lời nói.
• Có tới 1 trên 20 trẻ em có triệu chứng rối loạn ngôn ngữ. Khi không rõ nguyên nhân, nó được gọi là rối loạn ngôn ngữ phát triển.
• Các vấn đề về kỹ năng ngôn ngữ tiếp nhận thường bắt đầu trước 4 tuổi. Một số rối loạn ngôn ngữ hỗn hợp là do chấn thương não. Những điều kiện này đôi khi bị chẩn đoán nhầm là rối loạn phát triển.
• Rối loạn ngôn ngữ có thể xảy ra ở trẻ em có vấn đề phát triển khác, rối loạn phổ tự kỷ, mất thính giác và khuyết tật học tập. Một rối loạn ngôn ngữ cũng có thể được gây ra bởi tổn thương hệ thống thần kinh trung ương, được gọi là chứng mất ngôn ngữ.
• Rối loạn ngôn ngữ hiếm khi gây ra bởi sự thiếu thông minh.
• Rối loạn ngôn ngữ khác với ngôn ngữ bị trì hoãn hay nói chậm. Với việc nói chậm, đứa trẻ phát triển lời nói và ngôn ngữ giống như những đứa trẻ khác, nhưng chậm hơn.
• Trong rối loạn ngôn ngữ, lời nói và ngôn ngữ không phát triển bình thường. Đứa trẻ có thể có một số kỹ năng ngôn ngữ, nhưng không giống trẻ em khác. Hoặc, cách mà các kỹ năng này phát triển sẽ khác so với bình thường.

Triệu chứng cha mẹ cần nhận biết

• Trẻ bị rối loạn ngôn ngữ thường sẽ bị chậm trễ trong việc nói. Khi trẻ nói, trẻ sử dụng câu ngắn hơn và ít phức tạp hơn mong đợi đối với tuổi của mình.
• Các cá nhân mắc chứng rối loạn ngôn ngữ thường nói ngược, nói đảo lộn, nói sai ngữ pháp, có vốn từ vựng ít và đôi khi có thể gặp khó khăn trong việc tìm từ đúng.
• Khi tham gia vào cuộc trò chuyện, trẻ không thể cung cấp thông tin đầy đủ về các sự kiện quan trọng mà mình đã trải qua hoặc kể một câu chuyện không mạch lạc.
• Trẻ thường nói một mình, phát âm vô nghĩa, nói nhại lời và nói lộn xộn. Thông thường, biểu hiện này do khuyết tật về phát triển hoặc rối loạn tâm bệnh lý.
• Trẻ không lắng nghe ai nói với mình, không quan tâm khi có người đọc sách cho nghe.
• Trẻ 3 tuổi nhưng không hiểu được những câu nói phứ tạp, không làm theo được mệnh lệnh đơn giản bằng lời.
• Bởi vì trẻ bị rối loạn ngôn ngữ có thể gặp khó khăn trong việc hiểu những gì người khác nói, vì vậy trẻ cũng gắp khó khăn khi làm theo hướng dẫn.
• Trẻ hay nhắc lại ngôn ngữ của người khác và phát triển ngôn ngữ chậm hơn so với tuổi.
• Thông thường, trẻ rối loạn ngôn ngữ cũng có vẻ nhút nhát hoặc dè dặt, và trẻ có thể chỉ muốn giao tiếp với các thành viên gia đình hoặc những người quen thuộc khác.

Kỹ năng ngôn ngữ thì rất khác nhau ở trẻ nhỏ, có nhiều trẻ chậm nói những từ hoặc cụm từ đầu tiên, điều này đương nhiên không thể kết luận ngay là rối loạn ngôn ngữ ở trẻ em. Trẻ chậm nói không phải là dự đoán về rối loạn ngôn ngữ cho đến 4 tuổi, lúc đó sự phát phát cũng như khả năng ngôn ngữ trở nên ổn định hơn.

Rối loạn ngôn ngữ được chẩn đoán từ 4 tuổi trở lên có khả năng ổn định theo thời gian và thường tồn tại đến tuổi trưởng thành. Tuy vậy, có những trẻ bị rối loạn ngôn ngữ từ nhỏ, nhưng khi lớn lên lại hết có thể thông qua chữa trị, hoặc theo thời gian trẻ sẽ phát triển và chỉnh sữa lại.

Nếu thấy trẻ có dấu hiệu như trên cần phải cho bé đi khám và can thiệp kịp thời.

Cha mẹ nên làm gì khi trẻ có dấu hiệu rối loạn ngôn ngữ?

• Theo các bác sĩ, để giảm thiểu rối loạn ngôn ngữ và sự phát triển ngôn ngữ ở trẻ, cha mẹ nên hạn chế cho trẻ tiếp xúc với tivi, ipad, màn hình vi tính, đặc biệt là trẻ từ 0 – 3 tuổi.
• Vì đây là thời kỳ đầu xây dựng ngôn ngữ của trẻ, nếu thời kỳ này cha mẹ không quan tâm tới phát triển ngôn ngữ của trẻ sẽ khiến trẻ thiệt thòi so với những đứa trẻ khác.
• Cha mẹ nên quan tâm tới trẻ hơn, hướng dẫn trẻ làm quen với đồ vật, hành động, cử chỉ liên quan đến các nhu cầu mong ước của trẻ. Khi nhận thấy con có dấu hiệu rối loạn ngôn ngữ ở trẻ em nên đưa trẻ đi khám, kết hợp điều trị cùng bác sĩ để trẻ nhanh chóng hết bệnh.
• Việc điều trị rối loạn ngôn ngữ chủ yếu bao gồm trị liệu ngôn ngữ và ngôn ngữ để cải thiện các kỹ năng ngôn ngữ diễn cảm và tiếp thu. Tâm lý trị liệu cũng có thể là một công cụ hữu ích để quản lý các vấn đề về cảm xúc và hành vi có thể phát sinh ở trẻ bị rối loạn ngôn ngữ.

Tham khảo – Understood; PsychologyToday

Xem thêm:

• Cách dạy bé chịu đeo khẩu trang phòng dịch Corona
• Chẩn đoán tự kỷ sơ sinh – can thiệp sớm sẽ cải thiện sớm và tốt nhất cho sự phát triển của con! 
• Trẻ bị chàm sữa – 6 mẹo chữa chàm sữa ở trẻ sơ sinh mẹ không nên bỏ qua

Vào ngay Fanpage của the Asianparent Vietnam để cùng thảo luận và cập nhật thông tin cùng các cha mẹ khác!