Phương pháp Reggio Emilia là một trong những phương pháp giáo dục từ Ý, trong đó chú trọng đến suy nghĩ độc lập, sự sáng tạo của trẻ, mối liên kết giữa trẻ với cha mẹ và cộng đồng. Làm thế nào để áp dụng phương pháp này vào giáo dục trẻ tại nhà cũng như có thể lựa chọn trường mầm non cho con theo phương pháp này không? Cha mẹ hãy cùng tìm hiểu về phương pháp này thông qua bài viết dưới đây.
Phương pháp Reggio Emilia là gì?
Reggio Emilia là tên thành phố lớn thứ 5 của Ý, nơi phải gánh chịu hậu quả nặng nề sau Chiến tranh Thế giới thứ 2 và thậm chí còn không có trường học. Bằng tình yêu thương và niềm hy vọng vào con trẻ, người dân ở thành phố này đã tự đi xin các vật dụng cần thiết để xây dựng trường học.
Vì không có giáo viên nên họ thay phiên nhau giảng dạy, cho các bé học bằng cách khám phá và tự đặt ra những câu hỏi. Sau đó, một nhà tâm lý học người Ý tên Loris Malaguzzi đã đề xuất phương pháp giảng dạy lấy trẻ làm trung tâm, cho chúng được tự do khám phá và tìm tòi. Tên của chính thành phố này đã được dùng để đặt cho phương pháp giáo dục nói trên.
Đây là một phương pháp giáo dục nhân văn, gần gũi, nhấn mạnh đến tầm quan trọng của giáo dục cộng đồng (community) và sự tự tìm hiểu khám phá (inquiry).
Với niềm tin mạnh mẽ vào khả năng của đứa trẻ và trẻ em rất tò mò, mô hình giáo dục Reggio Emilia giúp trẻ phát triển tất cả các mặt khi thể hiện “trăm ngôn ngữ” của bản thân. Bên cạnh đó, còn có sự kết hợp chặt chẽ giữa nhà giáo dục và phụ huynh.
Triết lý của Reggio Emilia được xây dựng trên sự tôn trọng, trách nhiệm và cộng đồng, trẻ học hỏi thông qua tương tác với người khác trong một môi trường học tập thân thiện, môi trường tự nhiên được kết hợp càng nhiều càng tốt đối với trẻ.
Dạy trẻ dựa trên phương pháp Reggio Emilia - Trẻ sẽ nhận được những lợi ích gì về phát triển nhân cách và trí tuệ?
Áp dụng phương pháp này đúng cách, trẻ sẽ được mở ra một thế giới phát triển nhận thức về chiều sâu mà ở đó các con hiểu được bản thân mình muốn gì và cần gì. Trong đó, nổi bật lên những lợi ích mà trẻ thu được gồm:
Con tự tin và chủ động trong công việc học tập
Theo phương pháp này trẻ sẽ là người tự chủ tham gia học tập tương tác với môi trường xung quanh. Trẻ sẽ tự động sáng tạo và theo đuổi sở thích của chúng. Con không cần làm theo chỉ dẫn một cách máy móc mà được khuyến khích phát triển suy nghĩ của mình mà không bị gò ép trong một khuôn khổ tư duy.
Trẻ biết cách bộc lộ cảm xúc và suy nghĩ của bản thân
Thông qua các hoạt động như nghệ thuật, trò chơi, sự chuyển động của cơ thể, những gì trẻ có thể viết ra, ... sẽ giúp trẻ truyền tải suy nghĩ và cảm xúc của con đến với cha mẹ và giáo viên một cách tốt nhất và chân thật nhất. Để từ đó cha mẹ và thầy cô có thể hiểu được con suy nghĩ như thế nào.
Trẻ được học tập trong môi trường giúp thúc đẩy sự sáng tạo của con
Sự sắp đặt không gian trong lớp và trường học đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự sáng tạo của trẻ. Các lớp học truyền thống tại Reggio luôn có sự xuất hiện của cây cối, vật liệu và ánh sáng tự nhiên. Không gian được mở rộng tối đa với cửa sổ lớn và khoảng sân nhỏ. Khung cảnh các lớp học, trường học theo Phương pháp Reggio luôn được khuyến khích có những thay đổi qua từng năm học nhằm tạo không gian mới mẻ, không nhàm chán cho trí tưởng tượng vô tận của trẻ.
Trẻ được lắng nghe
Người lớn đóng vai trò là giám sát, quan tâm lắng nghe ý kiến và những thắc mắc của trẻ, chúng quan tâm điều gì và cần được giải đáp những gì. Bên cạnh đó việc hỗ trợ kịp thời cho trẻ và hướng dẫn chúng giải quyết khó khăn, thắc mắc cũng là một phần nhiệm vụ quan trọng đối với vai trò của người lớn trong việc hướng dẫn trẻ theo phương pháp giáo dục Reggio Emilia.
Áp dụng phương pháp giáo dục này tại nhà để dạy trẻ như thế nào?
Khi cha mẹ mong muốn áp dụng phương pháp Reggio Emilia tại nhà, việc đầu tiên bạn cần làm là tạo dựng mối quan hệ gia đình dựa trên triết lý của phương pháp. Trong đó cha mẹ cần tôn trọng trẻ và nhận thức một điều cốt lõi rằng, trẻ có suy nghĩ và tư duy theo cách của trẻ, từ đó tôn trọng, tin tưởng, trao quyền quyết định cho con.
Tiếp đến là hãy tạo môi trường học tập tại nhà để trẻ có thể phát huy được sức sáng tạo của mình. Hãy cung cung đầy đủ cung cấp đầy đủ nguyên vật liệu cho “phòng thí nghiệm” tại gia của trẻ. Một số lời khuyên cực kỳ hữu ích cho cha mẹ là:
- Chia không gian làm 2 phần: phần để sáng tạo – thực hành và khu vực trưng bày các tác phẩm của bé
- Sử dụng vật liệu nghệ thuật chất lượng cao, an toàn với trẻ nhỏ
- Mở rộng không gian sáng tạo cho trẻ ở vườn, sân nhà,...
- Cố gắng sắp xếp để trẻ được tiếp xúc với các chất liệu khác nhau
Cha mẹ nên lưu ý gì khi chọn trường áp dụng theo phương pháp Reggio Emmilia cho con?
Khác với phương pháp Montessori, phương pháp Reggio Emilia không có một tổ chức cấp bằng giáo viên Reggio Emilia hay một tổ chức nào công nhận một trường Reggio Emilia. Hầu hết các trường Reggio Emilia ở Việt Nam hiện nay đều do yêu thích phương pháp này nên tự tìm hiểu và áp dụng. Vì vậy, không có cơ sở nào về bằng cấp, chứng chỉ để nhận diện đâu là một trường Reggio Emilia chuẩn.
Trong phương pháp Reggio Emilia, cha mẹ và cộng đồng đóng vai trò rất quan trọng. Trong bối cảnh Việt Nam hiện nay, cộng đồng xung quanh trường thường sẽ không thể có vai trò như những ngôi trường mà phương pháp này kì vọng. Vì thế, cha mẹ nên xem xét đến việc trường có nỗ lực kết nối với phụ huynh, nhấn mạnh vai trò với phụ huynh trong việc giáo dục trẻ không và khả năng phụ huynh có thể kết hợp với trường đến đâu trước khi chọn phương pháp này.
Cha mẹ có thể nhận diện một trường theo phương pháp này tốt hay không thông qua những hoạt động học tập dự án với chủ đề như thế nào, năng lực giáo viên đến đâu vì đây là trọng tâm của phương pháp. Đồng thời phụ huynh nên tham dự, quan sát một buổi học để có thể tự đánh giá.
Reggio cũng cam kết mỗi học sinh sẽ học với 1 giáo viên trong 3 năm nên các bậc cha mẹ hãy bàn bạc kĩ về chi tiết này với trường, nhất là xem xét những lớp học trước và nhân sự như thế nào của trường để con có được phương pháp học tập phù hợp, hiệu quả nhất.
Xem thêm:
- Dạy con tự tin kiểu Đức: Phương pháp giáo dục lạ mà hay
- 6 nguyên tắc truyền cảm hứng từ phương pháp giáo dục sớm Waldorf (Đức) mà bố mẹ nên áp dụng
- Phương pháp giáo dục trẻ mầm non của Nhật Bản