Có nhiều cha mẹ người Nhật dạy con tự lập từ sớm thông qua việc dạy từng chút một, ngày này qua ngày khác.
Thấy gì từ 1 chương trình truyền hình thực tế Nhật Bản?
Tại Nhật Bản, 1 chương trình truyền hình thực tế tên là First Go đã có thâm niên 29 năm. Nhân vật chính của chương trình là trẻ từ 2 – 7 tuổi. First Go quay lại trải nghiệm của nhóm trẻ khi ra ngoài một mình.
Nhiều khán giả nước ngoài khi xem chương trình đã phải thốt lên: “Siêu cảm động, năng lượng rất tích cực và những đứa trẻ thật dễ thương”, “Đứa trẻ quá dũng cảm”, “Giáo dục của các bà mẹ Nhật Bản thực sự nghiêm ngặt và trẻ em được giáo dục rất tốt”.
Trong 1 tập phát sóng, cô bé có tên LiLi được giao nhiệm vụ ra ngoài một mình lấy thức ăn được đặt hàng trước đó và chuẩn bị quà cho Ngày của Mẹ – 1 bó hoa cẩm chướng. Lần đầu ra ngoài và làm mọi thứ 1 mình, cô bé đã khóc và chạy đi tìm cha. Người cha đã nhét rất nhiều kẹo vào túi của LiLi và nói “Con phải tiến lên phía trước”.
Người cha lặng lẽ nhìn LiLi rời đi. Cô bé quay đầu khóc nấc nhưng rồi can đảm tiến lên phía trước như lời dặn dò của bố. Mỗi khi ngừng khóc, LiLi lại lấy kẹo trong túi ra ăn.
Cô bé 3 tuổi cuối cùng cũng hoàn thành nhiệm vụ. Khi thấy con gái tay xách nách mang nhiều đồ về chỗ hẹn, người cha ôm mặt. “Dù rất thương con, nhưng tôi vẫn muốn để cháu tự làm mọi thứ, từ mua bán cho tới xách đồ”, bố LiLi chia sẻ.
Người Nhật dạy con tự lập từng chút một, từ ngày này qua ngày khác
Gia đình cô bé Satoshi 3 tuổi sống tại Tokyo có một cửa hàng ăn nhỏ. Hàng ngày người bố đều yêu cầu con gái sắp xếp đĩa bát trong cửa hàng. Khi tham gia First Go, ở nhiệm vụ đầu tiên, Satoshi không thể hoàn thành. Tuy nhiên mẹ cô bé không bỏ cuộc và yêu cầu con gái đưa em trai 2 tuổi đi cùng.
Cùng đi với em trai, tinh thần trách nhiệm của Satoshi trở nên mạnh mẽ và 2 chị em cùng nhau vượt qua thử thách. Giống như mẹ, cô bé luôn khuyến khích em trai mỗi khi cậu khóc nhè: “Em thật tuyệt vời, bởi vậy em không nên khóc”.
Sau khi xem chương trình này, nhiều người: “Nếu có những đứa con ngoan ngoãn thế này, tôi sinh bao nhiêu cũng được”, “Nỗi sợ kết hôn và sinh con dường như không tồn tại sau khi xem chương trình”. Tuy nhiên cũng có bà mẹ nói rằng, nếu để con 3 tuổi ra ngoài một mình như vậy, họ chưa bao giờ dám nghĩ đến nói chi là thực hiện.
Thực chất, chương trình không khuyến khích cha mẹ để trẻ em 2 – 3 tuổi phải đi mua rau hoặc làm những việc tương tự một mình. Điều họ hướng tới là dạy trẻ tự lập càng sớm càng tốt. Ở đất nước mặt trời mọc, phụ huynh đã giáo dục con cái “tuổi nhỏ làm việc nhỏ” ngay từ khi chúng mới 2 – 3 tuổi.
Cách người Nhật dạy con tự lập được thể hiện ở từng việc nhỏ
Wakamatsu – 4 tuổi tự thức dậy hàng sáng đi học mẫu giáo. Cô bé trèo lên 1 chiếc ghế nhỏ rồi đánh răng, rửa mặt, sau đó gấp chăn màn, mặc đồng phục rồi đến trường với đống túi được mẹ chuẩn bị sẵn. Wakamatsu tự tay xách đồ ăn, đồ chơi của mình mà không cần sự trợ giúp của mẹ. Mẹ của Wakamatsu nói rằng dù không thể hoàn hảo nhưng cô bé học được nhiều điều từ khi tự làm mọi việc: “Con bé đang cố gắng trở thành người hữu ích nhất trong một ngày”.
Thái độ dạy dỗ của các bà mẹ Nhật có thể được gói gọn trong câu: “Nuôi dưỡng đứa trẻ 18 tháng giống như 18 tuổi”. Bố mẹ nên có lòng tin ở trẻ, ngay từ khi con mới được 18 tháng tuổi.
Điều cốt lõi là phụ huynh đủ tự tin để buông tay, để con tự làm mọi việc. Dù mới đầu còn lóng ngóng và chưa thành thục nhưng theo thời gian mọi thứ sẽ tốt dần lên. Trẻ em hiện đại rất dễ trở nên yếu đuối và thụ động khi cha mẹ làm hết phần việc đáng nhẽ dành cho chúng.
Khi trẻ làm việc nhà, cha mẹ khuyến khích và tin rằng trẻ có thể làm được. Bố mẹ cũng không nên can thiệp khi trẻ đang tự loay hoay. Hãy tin nếu con không làm tốt ngay từ đầu, chắc chắc những lần sau sẽ tốt hơn.
Quan hệ giữa cha mẹ và con cái là một hành trình trải nghiệm từ từ. Học cách “buông tay” cũng là một kiểu phát triển với bậc làm cha mẹ. Con bạn cũng biết được cách trưởng thành và lên đường khi chỉ một mình.
Xem thêm
- Người Nhật dạy con thông minh bằng cách nào?
- Cách dạy con 1 tuổi của người Nhật có gì đặc biệt khiến cả thế giới học hỏi?
- Học gì qua văn hóa phạt và chiều con của người Nhật?