Các mẹ đã bao giờ tự hỏi tại sao có những thời điểm bé đặc biệt khó ở dù mới chỉ 1 hôm trước thôi con vẫn rất ngoan ngoãn và dễ chịu. Mẹ đã biết đến khái niệm wonder week bao giờ chưa? Trong bài viết dưới đây chúng ta hãy cùng tìm hiểu về wonder week và lịch wonder week thường gặp ở bé yêu nhé.
Tuần khủng hoảng là gì?
Mẹ đang nuôi con nhỏ và thường xuyên bị stress vì con thay đổi làm mẹ không kịp trở tay. Mới chỉ hôm qua thôi bé còn ăn ngoan ngủ tốt, hôm nay con tự nhiên chán ăn, quấy khóc, cả ngày chỉ dính lấy mẹ. Bé đột nhiên ngủ ít hơn, lười ăn hơn trong vài ngày rồi trở lại bình thường.
Các chuyên gia về trẻ em là Tiến sỹ Hetty van de Rijt và Tiến sỹ Frans Plooij đã đề ra khái niệm “Tuần khủng hoảng” (Wonder week). Trong 20 tháng đầu đời, các em bé đều sẽ trải qua khoảng 10 bước phát triển nhảy vọt về kĩ năng và trí tuệ như tập lẫy, tập bò, tập đi… Bé nóng lòng muốn học được kỹ năng đó nhưng còn vụng về chưa biết xử lý thuần thục nên tâm lý cũng theo đó mà thay đổi. Mặt khác, vì mải tập trung học hỏi kỹ năng mà con sẽ lơ là việc ăn ngủ. Tuy nhiên giai đoạn này thường không kéo dài lâu.
Sau các mốc tuần wonder week, bạn sẽ thấy bé thay đổi hoặc có 1 bước phát triển rõ rệt nào đó như như lẫy, bò, ngồi…. Con lại quay trở lại nếp sinh hoạt, ăn ngủ như bình thường. Các chuyên gia cũng đưa ra những dự đoán lịch wonder week theo lộ trình phát triển của trẻ, giúp các mẹ biết trước được những thời điểm diễn ra tuần khủng hoảng và quy luật của nó. Mẹ sẽ chủ động và an tâm hơn trong việc chăm sóc con cũng như tạo điều kiện hỗ trợ con sớm đạt được các kỹ năng mới.
Đâu là biểu hiện điển hình của trẻ khi đang trong tuần khủng hoảng?
Không phải em bé nào cũng sẽ trải qua các mốc tuần wonder week đúng y như trong lịch mà thời gian có thể sẽ sớm hơn hay muộn hơn tùy từng bé. Nếu con có các biểu hiện sau mà ba mẹ đã loại bỏ được tất cả các lý do về sức khỏe thì hãy đối chiếu với lịch wonder week để xem con có đang ở tuần nhạy cảm không mẹ nhé:
- Quấy khóc cả ngày
- Giấc ngủ đột nhiên bị gián đoạn, con đang ngủ bỗng dậy khóc, khóc không dỗ được
- Bé chán ăn, ăn ít hơn bình thường, thậm chí bỏ ăn
- Con đòi bế cả ngày, bám mẹ hơn
- Tâm trạng thay đổi đột ngột, có khi đang vui vẻ bỗng mếu máo được luôn…
- Thích những thứ quen thuộc, sợ người lạ
- Đối với các bé lớn (trên 1 tuổi), có thể có nhiều hành động “trở lại tuổi thơ”, ví dụ như đã biết đi tự dưng lại thích bò, đã biết xúc lại bỏ xúc đòi bốc tay, đã cai sữa tự dưng lại đòi ti mẹ…
Bảng tuần wonder week của trẻ
Các nhà khoa học đã tìm ra những mốc thời gian khủng hoảng tiêu biểu ở trẻ trong bảng tuần wonder week. Trung bình 20 tháng đầu đời các bé sẽ gặp wonder week ở các mốc tuần thứ 5, 8, 12, 19, 26, 37, 46, 55, 64 và 75.
Thường thì tuần khủng hoảng sẽ tính theo ngày dự sinh của bé. Với các bé sinh non, mẹ nên tính theo ngày sinh dự kiến chứ không phải theo ngày sinh bé.
Những kỹ năng bé đạt được sau mỗi tuần khó ở
Sau mỗi tuần wonder week, đa số trẻ sẽ học được những kỹ năng mới khiến ba mẹ bất ngờ. Tuy nhiên cũng có nhiều mẹ thắc mắc rằng tại sao sau mỗi tuần wonder week không thấy con có thêm biểu hiện kỹ năng mới nào mà chỉ thấy con thôi “trái tính”. Mẹ cần nhớ rằng mỗi bé có 1 lộ trình phát triển riêng, không bé nào giống bé nào. Có thể nhiều kỹ năng bé đã học được từ các wonder week trước nhưng phải đến nhiều ngày sau mới thể hiện nên bố mẹ không có gì phải lo lắng nhiều nhé.
Wonder week 5
Giác quan của bé có bước phát triển vượt bậc. Bé bắt đầu nhìn vào mọi vật chăm chú hơn, có cảm giác muốn chạm vào đồ vật, bắt đầu biết cười và nhạy cảm hơn với mùi hương.
Wonder week 8
Sau giai đoạn chán ăn hay quấy khóc thứ 2, con đã có thể giữ đầu ổn định hơn, quay đầu về phía âm thanh, có dấu hiệu quan tâm đến đồ chơi, biết tạo những âm thanh gầm gừ nhỏ.
Wonder week 12
Đây là mốc thời gian quan trọng khi bé có những chuyển biến lớn hơn. Con sẽ biết lẫy, lật sấp ngửa, ngóc đầu, cười nhiều hơn và thích nghe âm thanh với tần số khác nhau.
Wonder week 19
Mẹ sẽ bắt đầu thấy bé biết cho tay vào miệng mút hoặc cầm nắm để bỏ tất cả mọi đồ vật trong tầm với nhét vào miệng, biết nhìn theo mẹ hoặc bố, đẩy núm ti ra khi đã no.
Wonder week 26
Bé đã biết cầm nắm, ngồi dậy, nhổm người, kỹ năng xác định khoảng cách phát triển, bắt đầu biết hét và cười rất to.
Wonder week 37
Tuần này là chìa khóa cho trẻ sơ sinh có thể nhận ra rằng những điều khác nhau có thể được nhóm lại hoặc phân loại lại với nhau. Sau khi hết quấy khóc, bỏ ăn, trẻ sẽ có dấu hiệu có thể hiểu 1 số từ, biết bắt chước người khác, thể hiện tâm trạng, muốn chơi trò chơi, đung đưa nhạc và sẽ bắt đầu tập bò.
Wonder week 46
Ở tuần tuổi này con có thể bắt đầu nói những từ đơn, biết trả lời câu hỏi ngắn, biết chỉ vào đồ vật mình muốn, thích chơi xếp chồng đồ vật.
Wonder week 55
Từ tuần thứ 56 hoặc sớm hơn, bé có thể đi vịn hoặc đi vững, thích cầm đồ vật đưa ra xa, thích vẽ, tự mặc hoặc cởi quần áo.
Wonder week 64
Bé bắt đầu biết pha trò, biết nũng nịu, nịnh mẹ, bắt chước biểu cảm và hành động của người lớn.
Wonder week 75
Khi gần 20 tháng tuổi, trẻ đã có thể hoàn toàn đi vững và chạy nhảy. Biết xâu chuỗi sự kiện thành hệ thống và có thể thay đổi hành vi cho phù hợp với hoàn cảnh. Trẻ cũng sẽ bắt đầu phát triển sự đồng cảm và có thể cả tính ích kỷ nữa cùng với kỹ năng ngôn ngữ ngày 1 hoàn thiện.
Làm gì để cùng con vượt qua những tuần khủng hoảng?
Điều duy nhất mẹ nên làm là “Không làm gì cả”. Đây là quá trình phát triển tự nhiên bé nào cũng sẽ trải qua, nên mẹ đừng lo lắng thái quá hay ép con phải nhất nhất theo lịch sinh hoạt cũ. Hãy để con thoải mái khám phá và học hỏi kỹ năng mới.
Khi những ngày khó chịu qua đi, con sẽ ngoan ngoãn và trở lại quỹ đạo ban đầu thôi. Mẹ chỉ cần kiên nhẫn quan sát biểu hiện của con để điều chỉnh lịch sinh hoạt cho phù hợp. Ngoài ra ba mẹ cũng có thể áp dụng 1 số mẹo nhỏ để con có 1 tuần wonder week dễ chịu hơn:
- Cho con đi ngủ sớm hơn bình thường từ 30–45 phút
- Có thể giảm bớt 1 giấc ngày (áp dụng với tuần 12–26, 37–55 hoặc 64)
- Đừng ép con ăn nếu con có biểu hiện không muốn ăn
- Hãy quan tâm hơn đến bé trong những tuần khó ở này, dành thêm thời gian chơi và thực hiện các hoạt động con thích thú hàng ngày.
Sau cơn mưa trời lại nắng đẹp, hãy cùng con vượt qua những ngày “giông bão” 1 cách nhẹ nhàng và dễ chịu nhất. Con sẽ nhanh chóng quay lại làm em bé ngoan ngoãn ngay thôi các mẹ ạ!
Xem thêm:
- Cách tính Wonder Week cho bé như thế nào? Từng giai đoạn khác nhau ra sao?
- Wonder Weeks – Tuần khủng hoảng khi bé trở nên “khó ở”
- Clip: Trúc Nhi – Diệu Nhi tự hít thở khí trời, tự cầm bình sữa uống và cười tươi khi bố mẹ vào thăm
Vào ngay Fanpage của theAsianparent Vietnam để cùng thảo luận và cập nhật thông tin cùng các cha mẹ khác!