Làm sao để giải quyết khủng hoảng tuổi lên 4? Mềm mỏng hay cứng rắn mới là biện pháp hợp lý nhất để giải quyết các tình huống khó đỡ? Câu trả lời sẽ được gói gọn trong bài viết này.
Khác với tuổi lên 3, bé 4 tuổi đã ý thức rõ cái tôi của bản thân. Bé rất quan tâm đến lời nhận xét của mọi người xung quanh về mình. Vì vậy, bố mẹ tránh khen hay chê bé trước mặt người khác để hạn chế việc bé bị tự ti hoặc kiêu ngạo quá mức.
Nguyên nhân khiến khủng hoảng bùng nổ
Ở độ tuổi này bé rất thích bắt chước người lớn, thường lon ton theo phụ và muốn làm những việc mà bố mẹ làm. Nhưng khả năng của các con có giới hạn, nên thường bị bố mẹ ngăn cản. Do đó, bé cảm thấy ức chế, nổi giận, muốn làm trái lại không phải vì thích mà chỉ muốn bố mẹ phải chịu thua.
Mặt khác, tầm 4 tuổi tư duy ngôn ngữ phát triển hơn, bé hiểu điều bố mẹ nói nhưng chưa thể diễn đạt tốt suy nghĩ của mình. Muốn thể hiện nhưng không biết cách diễn đạt là nguyên nhân chính gây nên khủng hoảng tuổi lên 4.
Diễn biến tâm lý của bé trong giai đoạn khủng hoảng
- Ngang ngược: Bé ít khi chịu nghe lời người lớn, chỉ thích làm theo ý mình
- Cứng đầu: Muốn mọi thứ phải thỏa mãn sự đòi hỏi của bản thân
- Độc lập trong hành động: Bé thích tự thân vận động theo chủ ý mà không cần sự cho phép của người lớn.
- Nổi loạn: Bé thích làm những điều bị cấm, khi cãi vã sẽ xảy ra tình trạng muốn gây hấn với người lớn.
- Thiếu lễ độ: Bé hay nói trống không với người lớn
- Chuyên quyền: Bé bắt đầu tỏ ra hơi ích kỷ, muốn mọi thứ thuộc về mình, đặc biệt khi các bé là con một.
Bố mẹ hãy khoan trách móc bé hư hỏng, hỗn hào khi thấy những hành vi như trên. Cũng đừng quát mắng, đánh đập con bởi vì đây chỉ là tâm lý bình thường ở lứa tuổi này, là một phần tất yếu trong quá trình phát triển của con.
Nếu bố mẹ càng làm căng, các bé sẽ càng thêm uất ức trong lòng. Tạm thời bé sẽ im lặng nhưng đến khi không còn nhịn được nữa, cảm xúc sẽ tuôn trào và bé trở nên hung hăng khó bảo.
Tuy nhiên, bố mẹ cũng đừng nên chiều chuộng bé quá mức vì như thế sẽ củng cố hành vi tiêu cực của con. Bé sẽ nghĩ rằng chỉ cần mình ăn vạ, khóc lóc, mè nheo một chút là có được thứ mình muốn.
8 cách giúp giải quyết khủng hoảng tuổi lên 4
Cho con thời gian lấy lại bình tĩnh
Khi bé đang ăn giận dữ, bố mẹ tuyệt đối không nên chấp vấn bé, cứ để bé “xõa” hết những cảm xúc trong lòng. Đợi khi cơn giận nguôi đi, bố mẹ hãy hỏi han vì sao bé lại hành động như thế và cố gắng đồng cảm để bé có thể thoải mái nói ra suy nghĩ của mình.
Không tranh luận khi đang căng thẳng
Rồi cũng sẽ có lúc sự ngang bướng của bé khiến bố mẹ mất kiên nhẫn, nhưng cả hai cùng tranh luận qua lại không phải là cách giải quyết vấn đề hiệu quả. Lúc này, bố mẹ và bé đều cần khoảng lặng, để làm dịu cảm xúc, minh mẫn hơn trong cách ứng xử để không làm tổn thương nhau.
Sau khi bình tâm, hai bên cùng ngồi lại nói chuyện, bố mẹ giải thích và để bé tự suy xét xem mình đúng hay sai. Khi bé hiểu chuyện sẽ tự động nói lời xin lỗi.
Cho bé quyền lựa chọn
Bố mẹ hãy cho bé quyết định việc mình sẽ làm và cam kết phải thực hiện đúng theo lời nói. Chẳng hạn như “Con muốn chơi đồ chơi ở nhà hay ra công viên giải trí?” hay “Giờ mẹ con mình đi tắm trước hay đọc sách trước?”
Giới hạn sự chiều chuộng
Bố mẹ có thể chiều chuộng theo sở thích của bé nhưng vẫn phải nghiêm khắc đúng lúc trước những đòi hỏi quá đáng.
Hình thành sự độc lập tích cực
Bố mẹ hãy giúp bé rèn luyện tính độc lập tích cực bằng cách chăm sóc bản thân như tự mặc quần áo, tự đi vệ sinh, tự xếp gọn đồ chơi sau khi chơi…
Không răn đe bằng cách đánh, mắng
Khi cần xử phạt, bố mẹ không nên đánh con hay mắng mỏ vì biện pháp này chỉ có tác dụng tạm thời. Lần sau bé sẽ lại vi phạm và nghĩ rằng chỉ cần bị đánh mắng một xíu là lại đâu vào đấy.
Thay vào đó, hình phạt nhẹ nhàng nhưng có tác dụng hơn rất nhiều đó là không cho bé đi chơi hoặc tạm tịch thu đồ chơi mà bé thích.
Tăng cường skinship với bé
Nhiều bố mẹ đã quên đi thói quen da kề da khi bé bắt đầu lớn. Nhưng dù không còn ẵm bồng trên tay, bé cũng chỉ là trẻ con 4 tuổi, vẫn thích bế, thích được ôm vào lòng, cưng nựng như hồi bé xíu xiu.
Ngoài ra, skinship vừa là liều thuốc giúp bé vượt qua sự khủng hoảng dễ dàng hơn, vừa giúp tiết ra hormone tăng trưởng để cơ thể phát triển toàn diện hơn. Vậy nên bố mẹ đừng quên ôm con vào lòng, thủ thỉ lời yêu thương và hôn con mỗi ngày nhé.
Cùng bé tham gia trò chơi nhập vai
Bé thích bắt chước người lớn thì bố mẹ cứ cho bé thỏa sức làm điều này. Hãy tạo niềm vui cho con qua trò chơi đóng vai bác sĩ, cô giáo, ca sĩ, siêu anh hùng giải cứu thế giới… Bố mẹ hãy tham gia cùng con để phát huy trí tưởng tượng, khả năng ghi nhớ và giao tiếp của bé.
Vượt qua khủng hoảng tuổi lên 4 thật sự không quá khó nếu bố mẹ kiên nhẫn, thấu hiểu và cùng con đấu tranh với những cảm xúc tiêu cực. Hãy tận dụng những khả năng của bé trong giai đoạn này để hình thành thói quen tốt cho con bố mẹ nhé!
Xem thêm:
- Những cột mốc phát triển ở trẻ 4tuổi
- Những điều mẹ cần đặc biệt dạy trẻ trước khi lên 4 tuổi
- Cẩm nang phát triển cho bé 4 tuổi 4 tháng
Vào ngay Fanpage của the Asianparent Vietnam để cùng thảo luận và cập nhật thông tin cùng các cha mẹ khác!