Mẹ vẫn luôn mệt mỏi vì mỗi lần đến giờ đi ngủ con rất khó vào giấc, người lớn phải bế ru hàng giờ hay khi ngủ bé dễ giật mình tỉnh giấc và quấy khóc rất lâu mới ngủ lại được? Hãy đọc ngay bài viết để biết cách dạy con tự ngủ cho mẹ nhàn con khỏe nhé!
Tại sao nên dạy con tự ngủ?
Giấc ngủ đối với trẻ cực kỳ quan trọng cho sự phát triển hệ thần kinh, cảm xúc của trẻ, đây chính là lúc tế bào não phân chia. Trẻ ngủ đủ các giấc ban ngày và đủ 10 – 12 tiếng cho giấc đêm, không gắt ngủ, thì cơ thể bé sẽ thư giãn, phục hồi và phát triển toàn diện nhất.
Việc dạy con tự ngủ cũng giúp người lớn, nhất là các mẹ không phải bế, hát ru, rung lắc con cả ngày để con ngủ, tiết kiệm thời gian và công sức để mẹ có thêm thời gian nghỉ ngơi hoặc làm việc khác.
Nên làm gì trước khi bắt đầu dạy bé tự ngủ?
Dạy con tự ngủ là việc nhiều bà mẹ có tư tưởng hiện đại mong muốn thực hiện, tuy nhiên trước khi dạy bé tự đi vào giấc ngủ mà không cần có sự hỗ trợ của người lớn thì mẹ cũng cần thực hiện trước các điều sau:
- Tạo cho bé nếp sinh hoạt khoa học, có giờ giấc đều đặn hằng ngày. Bé có giờ giấc ăn ngủ rõ ràng thì đến giờ ngủ bé sẽ buồn ngủ và vào giấc dễ dàng hơn. Bản thân mẹ cũng chủ động nắm bắt và xác định được khi nào bé buồn ngủ. Con cũng thoải mái vì được đáp ứng đúng nhu cầu
- Mẹ nên dừng việc cho bé ti để ngủ. Việc phụ thuộc vào ti mẹ để ngủ tạo thói quen ăn uống không lành mạnh, gây khó khăn cho việc ăn dặm sau này. Các bé ti để ngủ sẽ không biết cảm giác no, bé thường ăn giữa chừng rồi ngủ (sữa đầu của mẹ tiết ra trong khoảng 10 phút đầu khi bé ti chứa nhiều oxytocin làm bé nhanh buồn ngủ), ngủ 1 lát bé lại dậy đòi ăn… Vòng luẩn quẩn cứ thế tiếp diễn và càng ngày càng khó khắc phục khi bé lớn hơn
- Tạo môi trường ngủ thích hợp cho bé: Phòng ngủ buổi tối cần tắt điện, thoáng khí, giường/nôi/cũi của bé cần đảm bảo khô ráo, sạch sẽ, không có quá nhiều chăn gối hoặc vật dụng có thể làm trẻ sao nhãng hay gây ngạt cho bé. Nếu bé ngủ giấc ban ngày mẹ không cần để phòng ngủ quá tối mà chỉ cần kéo rèm để giảm bớt ánh sáng.
Phương pháp dạy con tự ngủ Cry-it-out (Khóc và tự ngủ)
Nhiều ba mẹ hiểu nhầm phương pháp “cry-it-out” là để cho con khóc mà không đến dỗ dành, con khóc mệt lả rồi tự nín và ngủ. Đây là cách nghĩ sai lệch. Nếu ba mẹ áp dụng cách này đột ngột thì trẻ đang quen được ôm ấp không kịp thích nghi sẽ thấy tổn thương tinh thần và sức lực. Người lớn nghe tiếng bé khóc cũng stress căng thẳng. Vậy hiểu Cry-it-out thế nào cho đúng?
Cry-it-out là phương pháp ba mẹ dỗ trẻ đi vào giấc ngủ mà không có trợ giúp nào khác ngoài vỗ về, ôm ấp:
- Đảm bảo trẻ ngủ trong nôi, giường riêng hoặc nằm tách biệt với bé ở giường chung
- Nếu bé khó vào giấc, khóc lóc đòi bế thì hãy để trẻ tự khóc 1 lúc rồi mới đến vuốt ve, vỗ về bé; không nên bế bé lên mà chỉ nên dùng tay vỗ về con; tăng dần thời gian từ khi bé khóc đến khi được xoa dịu (có thể bắt đầu bằng 5 phút, 10 phút, 15 phút và ngưng hẳn). Sau khi bé nín ba mẹ tiếp tục để bé tự vào giấc ngủ mà không hỗ trợ thêm như hát ru, bế rung
- Áp dụng tương tự khi bé tỉnh dậy hoặc ọ ọe trong đêm.
Phương pháp này giúp bé nhận ra ba mẹ không hề bỏ rơi bé, đồng thời xác định mình là 1 cá thể độc lập, tự giải quyết vấn đề của mình. Từ kinh nghiệm sau những lần khóc lóc và không được đáp ứng, trẻ sẽ rút ra bài học và tự dỗ mình đi vào giấc ngủ. Mẹ sẽ cần khoảng từ 3 ngày đến 2 tuần để có thể áp dụng cách này thành công.
Phương pháp bế lên đặt xuống (Pick-up-put-down)
Bế lên đặt xuống là một phương pháp luyện ngủ khá nhẹ nhàng nhưng đòi hỏi rất nhiều sự kiên nhẫn. Nguyên tắc của phương pháp này là nếu bé khóc khi ngủ trong cũi, người lớn bế bé lên và an ủi cho đến khi bé buồn ngủ rồi đặt lại đặt bé vào cũi. Nếu bé vẫn tiếp tục khóc, mẹ thực hiện lặp lại điều này cho đến khi bé ngủ. Các bước thực hiện như sau:
- Đến giờ ngủ, khi mẹ đặt bé xuống mà bé khóc thì hãy nhẹ nhàng đặt tay lên ngực và trấn an bé bằng những tiếng thì thầm mẹ hay sử dụng để dỗ bé ngủ, ví dụ như “ngủ đi con”
- Nếu bé vẫn khóc, hãy bế bé lên và lặp lại những tiếng thì thầm đó
- Khi bé ngừng khóc nhưng vẫn còn thức, hãy đặt bé vào cũi lại. Nếu bé lại khóc, hãy bế bé lên tiếp
- Lặp lại quá trình này cho đến khi bé có các dấu hiệu ổn định (tiếng khóc nhỏ dần)
- Khi thấy bé đã dịu lại, đừng bế bé nữa mà hãy đặt bé vào cũi. Đặt tay lên ngực bé và nói lại những tiếng thì thầm
- Mẹ ra khỏi phòng
- Nếu bé khóc lại, hãy lặp lại quá trình trên nhiều lần cho đến khi bé ngủ.
Phương pháp luyện ngủ bế lên đặt xuống thích hợp cho trẻ khoảng 3 tháng. Tuy nhiên, nếu bé lớn hơn thì cần phải có một số điều chỉnh.
Lưu ý khi áp dụng phương pháp bế lên đặt xuống
- Không bế bé trong thời gian quá lâu. Nếu bé vẫn chưa có dấu hiệu nín, hãy đặt bé xuống và ẵm bé lên lại nếu bé khóc. Đừng để bé hiểu rằng khi khóc bé sẽ được bế
- Đừng bế bé lên ngay lập tức. Thay vào đó, hãy đưa tay ra một lúc để xem bé có phản ứng gì
- Không đu đưa
- Phương pháp này không phải phù hợp với mọi trẻ và bố mẹ. Nếu bạn thấy con khó ngủ hơn trước thì nên đổi sang phương pháp khác
- Có thể sau một vài phút đến vài giờ, bé mới có thể nín. Số lần bế lên càng ngày càng ít đi khi bé đã quen. Bạn có thể đếm số lần bế lên để theo dõi quá trình luyện ngủ của bé
- Trung bình sau khoảng 5 ngày mẹ sẽ thành công với cách dạy con tự ngủ này.
Mẹ cần nhớ gì khi dạy bé tự ngủ?
- Trước khi đến giờ ngủ, mẹ nên cùng bé thực hiện 1 số hoạt động lặp đi lặp lại để tạo cho bé thói quen và báo hiệu đã đến giờ đi ngủ (tắm, đọc sách, massage nhẹ nhàng…)
- Có thể bế vác và vỗ lưng nhẹ để tống hết khí trong bụng ra ngoài, giúp bé ngủ ngon hơn, đồng thời giúp bé thư giãn, dễ đi vào giấc ngủ
- 1 số công cụ hỗ trợ khá hữu ích cho các mẹ khi muốn bé tự ngủ là quấn chũn, máy phát whitenoise, ti giả... mẹ có thể tham khảo để sử dụng
- Hãy nói những lời yêu thương với bé; có thể dùng tiếng shhhh… để trấn an con
- Luôn đặt con xuống giường/cũi khi con còn thức
- Không nên vội can thiệp khi con khóc, phải để bé có không gian 1 mình và tự học cách tìm vào giấc ngủ. Nhiều bé khóc không phải do đau đớn hay có vấn đề gì, chỉ là bé đang buồn ngủ và muốn ngủ thôi.
Hy vọng rằng 1 số chia sẻ trên đây sẽ giúp các mẹ phần nào trong hành trình nuôi con khôn lớn. Mẹ cũng đừng quá sốt ruột nếu sau vài ngày luyện tập con vẫn không hết khóc và tự ngủ được. Mỗi em bé có quá trình tìm tòi và phát triển khác nhau. Mẹ chỉ cần kiên nhẫn hơn với con 1 chút mà thôi.
Xem thêm
- Bé 3 tuổi đi chợ 1 mình – Cách người Nhật dạy con tự lập khiến cả thế giới nể phục
- 7 suy nghĩ sai lầm hầu như bố mẹ nào cũng mắc phải về phương pháp luyện ngủ cho trẻ sơ sinh
- Phương pháp luyện ngủ CIO và những điều bố mẹ cần nắm vững
Vào ngay Fanpage của theAsianparent Vietnam để cùng thảo luận và cập nhật thông tin cùng các cha mẹ khác!