Bạn băn khoăn, bối rối về thời điểm cũng làm thế nào để cho trẻ ăn dặm đúng cách? Dưới đây là hướng dẫn đầy đủ đến từ một bác sĩ nhi khoa, mẹ của hai người con để bắt đầu cho bé ăn dặm với thức ăn đặc.
Sẽ thật tốt khi chăm sóc trẻ với những hướng dẫn cụ thể đúng không nào? Và một trong những chương hữu ích nhất là “Cho bé ăn gì?” Đầu tiên sẽ là những câu hỏi dai dẳng như: Bé ăn có đủ no? Bé ăn quá nhiều? Bên cạnh đó các bậc phụ huynh cũng có quá nhiều sự lựa chọn nên càng thêm căng thẳng để đưa ra quyết định đúng đắn cho dinh dưỡng của con yêu. Dưới đây là hướng dẫn cụ thể dễ hiểu để cho trẻ ăn dặm đúng cách từ tác giả Sara DuMond, MD, bác sĩ nhi khoa ở Mooresville, Bắc Carolina và là mẹ của hai người con.
Chỉ uống sữa (0 đến 4 tháng)
Trong 0 đến 4 tháng đầu đời thì dinh dưỡng bé cần duy nhất là sữa mẹ hoặc sữa công thức và bé sẽ ăn “theo yêu cầu”. Nghĩa là thay vì ép bé theo thời khóa biểu thì hãy cho bé ăn bất kể khi nào bé đói.
Theo dõi các dấu hiệu cho thấy bé bị đói như đẩy lưới, đập môi, quay đầu, mút ngón tay… để cho bé bú.
Trẻ bú sữa công thức sẽ cần trung bình từ 480 đến 840 ml sữa mỗi ngày trong tháng đầu tiên. Nếu nuôi con bằng sữa mẹ sẽ khó định lượng hơn. Nhưng nói chung trẻ sơ sinh sẽ bú ít nhất 15 đến 20 phút mỗi lần bú, và bú được khoảng 180 đến 240 ml sữa mẹ. Vào khoảng tháng thứ 4 bé cần khoảng 720 đến 1200 ml mỗi ngày.
Mở rộng chế độ ăn của bé (4 đến 6 tháng)
Mặc dù Viện Hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ luôn khuyến khích nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu. Tuy nhiên ủy ban dinh dưỡng cho biết có thể cho bé làm quen với thức ăn đặc trong khoảng từ 4 đến 6 tháng.
Bạn có thể tham khảo bác sĩ để xác định khi nào con bạn sẵn sàng cho thực phẩm. Bé có thể kiểm soát tốt đầu và cổ, có dấu hiệu quan tâm đến thực phẩm… Mỗi bé sẽ có nhu cầu khác nhau. Vì thế đừng lo lắng khi bé 4 tháng tuổi nhưng chỉ muốn bú sữa. Hầu hết trẻ sơ sinh sẽ sẵn sàng ăn dặm từ tháng thứ 5 đến tháng thứ 6.
Nếu bạn muốn cho trẻ ăn dặm đúng cách bằng thìa thì hãy bắt đầu bằng thành phần duy nhất là trái cây hoặc rau củ xay nhuyễn/ ngũ cốc cho trẻ sơ sinh. Hãy đặt bé ngồi trên ghế và cho bé ăn 2 lần/ ngày. Nhiều bậc phụ huynh cho thức ăn dặm vào chai để bé uống. Nhưng hãy lưu ý rằng chúng ta cho bé ăn chứ không phải “uống”. Bởi vậy hãy cho bé làm quen với việc ăn dặm dần dần.
Việc cho bé ăn dặm giữa các lần bú sữa trong ngày là rất hữu ích. Từ đó, bé có thể bắt đầu và kết thúc bằng thứ quen thuộc. Hãy cho bé bú trong vài phút để tạo sự ngon miệng như không quá no.
Cho trẻ ăn dặm đúng cách với rau, trái cây, cá, và thịt
Để cho trẻ ăn dặm đúng cách thì không có thứ tự cụ thể để cho bé làm quen với thực phẩm. Chỉ cần đợi 2-3 ngày cho các thức ăn mới. Bằng cách này, nếu em bé của bạn bị phát ban hoặc đau bụng một chút, bạn sẽ có thể xác định nguyên nhân. Những triệu chứng này có thể cho thấy bị dị ứng hoặc không dung nạp tạm thời. Bạn sẽ cần thảo luận với bác sĩ trước khi cho ăn lại.
Đừng ngạc nhiên nếu em bé có sở thích rõ ràng hoặc không thích ban đầu. Điều đó rất bình thường, nhưng để giúp bé có chế độ ăn uống lành mạnh. Bạn hãy tiếp tục cho bé ăn những thực phẩm mà bé không thức ngay từ đầu. Có trường hợp cho bé ăn đến 15, 20 lần trước khi bé thích hoặc thậm chí thử nó.
Ngay cả sau khi bé bắt đầu ăn dặm thì trẻ từ 4 - 6 tháng tuổi vẫn cần đến 720 đến 1200 ml sữa công thức hoặc 5 đến 6 khẩu phần sữa mẹ mỗi ngày.
Tăng tốc cho trẻ ăn dặm đúng cách từ 6 đến 9 tháng
Từ 6 đến 9 tháng tuổi, con đã thành thạo với thực phẩm dành cho trẻ em được xay nhuyễn. Bạn có thể chuyển sang các loại thực phẩm “sần sùi” và nhiều kết cấu hơn. Bao gồm các loại thịt xay nhuyễn - một nguồn protein và chất sắt tuyệt vời.
Mẹ hãy cho bé ăn từ 2 đến 4 muỗng canh thịt và 1 đến 2 phần mỗi ngày. Các quy tắc tương tự áp dụng khi bạn tiến tới thực phẩm mới. Cho bé làm quen từ từ và từng thứ một.
Bé cũng sẽ bắt đầu thử “finger food” với các món như bánh quy cho trẻ em, bánh mỳ nướng… Ngoài ra bạn có thể cho bé thử trái cây, rau quả mềm như bơ, chuối… Ban đầu mẹ có thể phải hướng dẫn bé cho thức ăn vào miệng. Nhưng theo thời gian bé sẽ tự hoàn thiện kỹ ăn ăn uống. Phải luôn theo dõi khi bé ăn để đảm bảo bé không bị nghẹn.
Thời điểm này bạn vẫn nên cho bé bú khoảng 720 đến 1080 ml sữa công thức mỗi ngày.
Thực đơn cho trẻ ăn dặm đúng cách từ 9 đến 12 tháng
Từ 9 đến 12 tháng, thức ăn trên bàn trở thành sự bổ sung thú vị cho chế độ cho ăn. Miễn là bé đã chịu đựng được thức ăn dày hơn, cứng hơn và đã học cách nghiền finger food giữa nướu. Mẹ có thể tiếp tục cho bé làm quen với các loại thực phẩm được cắt nhỏ, thái hạt lựu hoặc nghiền.
Lưu ý, một số loại thực phẩm không nên cho bé thử giai đoạn này. Nhưng hầu hết mẹ có thể cho bé tham gia vào bữa tối của gia đình. Mẹ vẫn có thể cho bé ăn thức ăn được xay cho đến khi bé tự ăn tốt hơn. Nhưng nhiều bé bắt đầu từ chối thức ăn quá nhuyễn khi chúng nhận ra mình có thể ăn thức ăn rắn.
Điều đó tốt, miễn là mẹ cho bé ăn theo lượng khuyến nghị hàng ngày bao gồm: 2 phần trái cây (3 đến 4 muỗng canh); khoảng 2 hoặc 3 phần rau (khoảng 3 đến 4 muỗng canh); 2 phần thịt hoặc protein (từ 3 đến 4 muỗng canh); 2 đến 3 phần ngũ cốc (3 đến 4 muỗng canh), bánh quy giòn hoặc bánh mì nướng; và 3 đến 4 phần từ 180 đến 240 ml sữa công thức hoặc sữa mẹ.
Khi bé tròn 1 tuổi (12 đến 15 tháng)
Khi em bé đến một tuổi, hãy bắt đầu cho bé ăn uống theo cấu trúc cơ bản gồm bữa sáng, bữa trưa và bữa tối, với một bữa ăn nhẹ giữa chừng và một bữa ăn nhẹ buổi chiều. Thời điểm này bé cần ăn thực phẩm rắn. Còn sữa được xem như đồ uống trong ngày không phải là một bữa ăn.
Từ tháng 12, bố mẹ nên chuyển từ sữa công thức sang sữa nguyên chất. Nếu bạn vẫn đang cho con bú, điều đó cũng thật tuyệt. Nhưng vẫn phải đưa sữa nguyên chất vào chế độ ăn của bé ở độ tuổi này.
Trẻ mới biết đi cần từ 480 đến 600 ml sữa mỗi ngày. Nếu cho bé uống nhiều sữa sẽ dẫn đến việc bé sẽ không muốn ăn các món ăn khác. Không cần nước trái cây trong chế độ ăn của trẻ mới biết đi. Nếu bạn cho bé uống hãy đảm bảo tổng lượng nước ép không vượt quá 120 ml mỗi ngày.
Chế độ ăn cho bé 1 tuổi mẹ nên tham khảo ngay!
Nhìn chung chế độ ăn cho bé 1 tuổi sẽ bao gồm các nhóm thực phẩm sau: 2 đến 3 phần trái cây 1/4 chén, 2 đến 3 phần rau 1/4 chén, 1/4 chén thịt nấu chín hoặc protein khác, và 4 đến 6 phần ngũ cốc mỗi ngày (1 khẩu phần bằng 1/4 chén ngũ cốc, 1/4 lát bánh mì, 1/4 chén mì ống, 2 đến 3 bánh quy). Trẻ em dưới 2 tuổi không nên ăn kiêng ít chất béo. Bởi chúng cần thêm chất béo - từ các nguồn lành mạnh như sữa, phô mai và trứng - để phát triển trí não.
Tất cả những hướng dẫn về việc cho trẻ ăn dặm đúng cách trên bao gồm các ý kiến từ bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng khác nhau. Tuy nhiên, bố mẹ nên cân nhắc áp dụng tùy theo nhu cầu của con. Bên cạnh đó, nhớ tham khảo lời khuyên trực tiếp từ bác sĩ riêng để có sự chăm sóc tốt nhất cho con.
Xem thêm:
- 7 trái cây cực tốt cho bé ăn dặm mẹ đừng bỏ qua...
- Bột ăn dặm cho bé, nên mua loại ăn liền hay mẹ tự nấu cho con?
- 5 món ăn dặm kiểu Nhật dễ làm cho bé từ 5 - 6 tháng tuổi!