Trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc hay giật mình thường khiến chúng ta lo lắng. Tuy nhiên thực tế đây là một trạng thái sinh lý khá bình thường của trẻ sơ sinh.
Nội dung bài viết:
- Hiểu về giấc ngủ của trẻ sơ sinh
- Vì sao bé ngủ không sâu giấc hay giật mình?
- Làm gì để cải thiện tình trạng trẻ sơ sinh hay giật mình?
Hiểu về giấc ngủ của trẻ sơ sinh
Thạc sĩ, Bác sĩ Ngô Thị Oanh - Bác sĩ Nhi - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long cho biết, giấc ngủ của trẻ sơ sinh thay đổi theo số tháng tuổi của bé
- Trẻ dưới 1 tháng tuổi hầu như ngủ suốt ngày đêm và chỉ thức dậy để bú (sau mỗi 2-3 giờ).
- Trẻ từ 3 tháng tuổi có thể ngủ suốt đêm (6-8 tiếng) mà không cần bú. Các trường hợp trẻ non tháng, nhẹ cân, trào ngược dạ dày... hay có vấn đề về sức khỏe thì phải cho bú thường xuyên hơn.
- Giấc ngủ của trẻ sơ sinh rất quan trọng (Ảnh: istockphoto)
Giấc ngủ của trẻ sơ sinh cũng chia làm nhiều giai đoạn. Thông thường bé sẽ ngủ theo 4 giai đoạn:
- Buồn ngủ: Mí mắt sụp xuống, ngủ gà gật
- Ngủ lơ mơ: Bé vẫn có cử động, có thể giật mình, vặn mình hoặc rên
- Trẻ ngủ sâu: Im lặng và không cử động
- Ngủ rất sâu: Im lặng và không cử động.
Sau khi diễn tiến tuần tự theo 4 giai đoạn này, bé sẽ quay lại giai đoạn ngủ lơ mơ và chuyển sang giấc ngủ nhanh . Trong vài tháng đầu, trẻ sơ sinh hay bị giật mình khi chuyển từ ngủ sâu sang ngủ lơ mơ và khó ngủ trở lại.
Vì sao trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc hay giật mình
Các kiểu ngủ của trẻ sơ sinh được phân thành 2 loại là ngủ động và ngủ tĩnh. Chiếm thời gian gần bằng nhau (50%) trong những tháng đầu đời.
- Ngủ động: Trong giấc ngủ động trẻ sẽ cử động tay chân, cơ mặt (nhăn nhó hoặc miệng cười), cơ thể vặn vẹo, uốn éo đôi khi trẻ sẽ rên ư ử. Và bé rất dễ bị đánh thức trong giấc ngủ này.
- Ngủ tĩnh: Trẻ nằm yên, nhịp thở sâu và đều đặn. Trẻ ngủ ngon và ít thức giấc, khó đánh thức trẻ. Đó là lý do bé sơ sinh thường ngủ không sâu giấc, hay bị giật mình, vặn vẹo, uốn éo.
Các nguyên nhân thông thường khiến trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc hay giật mình
Theo các chuyên gia nhi khoa, có 3 nhóm nguyên nhân dẫn đến hiện tượng trẻ sơ sinh bị giật mình khi ngủ. Với mỗi nhóm nguyên nhân, bố mẹ cần có những biện pháp can thiệp khác nhau.
- Môi trường: Tiếng ồn, ánh sáng, nhiệt độ, những va chạm mạnh đều khiến bé lo sợ. Phản xạ giật mình trong khi ngủ chính là biểu hiện cho thấy bé cảm thấy sợ hãi, bất an. Trạng thái này sẽ kết thúc sau vài tháng khi bé đã quen với môi trường mới.
- Quần áo hay tã vải: Quần áo không mềm mại hoặc chật chội, trẻ sẽ cảm thấy khó chịu, dẫn đến tình ngủ không sâu giấc và hay giật mình.
- Thói quen bế trẻ, đu đưa trẻ trước khi ngủ làm bé bị phụ thuộc vào các thói quen này và sẽ không ngủ được.
- Ánh sáng ở môi trường xung quanh hoặc trẻ tiếp xúc với ánh sáng điện thoại, tivi, máy tính... trước khi ngủ cũng là nguyên nhân bé ngủ không sâu giấc và hay giật mình.
- Trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc có nhiều nguyên nhân khác nhau (Ảnh: istockphoto)
Các nguyên nhân sinh lý khiến trẻ giật mình khi ngủ
Các hiện tượng sinh lý như tiểu tiện, đại tiện trong khi ngủ cũng khiến trẻ sơ sinh giật mình. Do bé sẽ cần gồng người lên để tống chất thải ra ngoài.
Việc cho bú sai cách trước khi ngủ cũng có thể dẫn đến tình trạng trẻ sơ sinh dễ bị giật mình.
Nhóm nguyên nhân bệnh lý khiến trẻ sơ sinh ngủ hay giật mình
Tuy nhiên nếu tình trạng trẻ sơ sinh giật mình khi ngủ tiếp tục diễn ra với tần suất cao, bố mẹ cũng nên cẩn trọng. Có thể bé đang mắc phải một số bệnh lý dưới đây:
- Hạ canxi huyết: trẻ dễ kích động, phản ứng mạnh với các tác nhân môi trường.
- Trào ngược dạ dày: do việc cho bú quá nhiều của mẹ.
- Bệnh lý về gan: Khi mắc bệnh, trẻ sẽ bị vàng da, cơ thể sản sinh bilirubin quá mức cần thiết. Bố mẹ cần lưu ý kiểm tra khi thấy màu da của bé ngã vàng.
- Trẻ bị còi xương do thiếu canxi, trẻ thiếu 1 số vi chất như kẽm, mangan dễ bị rối loạn giấc ngủ. Đặc biệt trẻ thiếu sắt.
- Trẻ bị nhiễm khuẩn đường mũi họng, đường hô hấp nên khó thở, phải thở bằng miệng dẫn đến ngủ không sâu giấc.
- Các trường hợp trẻ bị béo phì, cơ đường thở phì đại làm bé khó thở, khó nuốt nên khó ngủ, thở bằng miệng, đổ nhiều mồ hôi, hay tè dầm...
Làm gì để cải thiện tình trạng trẻ sơ sinh hay giật mình?
Hạn chế tác động của yếu tố môi trường, quần áo với bé
- Thiết kế lại không gian ngủ phù hợp cho bé. Phòng ngủ nên có nhiệt độ ổn định, yên tĩnh, tránh ánh sáng quá gắt.
- Bố mẹ nên thường xuyên vệ sinh giường ngủ, tránh côn trùng xâm nhập.
- Chọn loại tã phù hợp với làn da của trẻ, có khả năng thấm hút tốt, phù hợp.
Tránh để trẻ bị ảnh hưởng bởi nhóm nguyên nhân sinh lý
- Không cho trẻ bú quá ít hoặc quá nhiều để tránh bệnh lý trào ngược dạ dày.
- Cho trẻ tắm nắng thường xuyên để cung cấp đủ lượng vitamin D và canxi.
- Mẹ nên ôm trẻ vào lòng khiến trẻ cảm thấy an toàn, được chở che và bảo vệ.
- Ôm ấp và vuốt ve giúp giảm tình trạng trẻ sơ sinh hay giật mình
Cha mẹ cần quan tâm đến cảm xúc của trẻ
Khó chịu, ngứa ngáy, mệt mỏi, đói, tã quá ướt... cũng khiến trẻ giật mình khi ngủ. Do đó mẹ cần quan tâm đến cảm xúc để có thể hiểu và đáp ứng nhu cầu của trẻ.
Kiểm tra vùng nhạy cảm cho bé một cách thường xuyên
Khi bé vặn mình, khó chịu, quấy khóc thì mẹ nên để ý các vùng da nhạy cảm xem trẻ có bị hăm, viêm loét, mẩn đỏ hay không. Nếu bị cần đưa bé đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán và chữa trị kịp thời.
Trên đây là những cách đơn giản để bố mẹ cùng bé vượt qua tình trạng giật mình khi ngủ. Thông thường bé sẽ giảm giật mình sau những tháng đầu đời. Tuy nhiên nếu tình trạng kéo dài, bố mẹ hãy đưa bé đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị.