Hướng dẫn thủ tục hưởng thai sản và quy trình thực hiện để nhận được đầy đủ quyền lợi

Thai sản là một trong những chế độ bảo hiểm được nhiều người lao động quan tâm, tuy nhiên không phải ai cũng nắm rõ các thủ tục hưởng thai sản để nhận đầy đủ quyền lợi, đặc biệt khi chế độ thai sản năm 2020 có nhiều điểm thay đổi. Vậy thủ tục hưởng thai sản thực hiện như thế nào, quy trình ra sao? Dưới đây là những hướng dẫn chi tiết nhất.

Ai được hưởng chế độ thai sản theo luật định

• Phụ nữ mang thai;

• Lao động nữ sinh con;

• Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ;

• Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 6 tháng tuổi;

• Lao động nữ đặt vòng tránh thai, thực hiện biện pháp triệt sản;

• Lao động nam đang đóng BHXH có vợ sinh con.

Các trường hợp lao động nữ sinh con, mang thai hộ và nhờ mang thai hộ phải đóng BHXH từ đủ 6 tháng trở lên trong vòng 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận con nuôi. Cũng trong trường hợp này, nếu lao động nữ đã đóng BHXH từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở y tế thì phải đóng BHXH từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.

Tăng mức trợ cấp thai sản từ 01/07/2020

Chế độ thai sản của BHXH gồm 3 khoản trợ cấp: Trợ cấp một lần khi sinh con, trợ cấp trong thời gian nghỉ sinh và trợ cấp dưỡng sức sau sinh. Mức trợ cấp thai sản có sự thay đổi theo mỗi năm, phụ thuộc vào mức lương cơ sở. Từ ngày 01/07/2020, mức lương cơ sở tăng nên mức trợ cấp thai sản đối với các cặp vợ chồng cũng sẽ tăng theo.

Tiền trợ cấp thai sản 1 lần khi sinh con 

Điều 38 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định lao động nữ sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi sẽ được hưởng tiền trợ cấp 1 lần cho mỗi con. Khoản tiền này được tính như sau:

• Trợ cấp một lần: Mức trợ cấp = 2 x lương cơ sở

Cụ thể:

• Từ nay đến 30/6/2020, mức trợ cấp là 1,490.000 x 2 = 2,980,000 đồng;
• Từ  01/7/2020, mức trợ cấp là 1,600,000 x 2 = 3,200,000 đồng;

Trường hợp sinh con nhưng chỉ có cha tham gia bảo hiểm xã hội thì cha được nhận khoản trợ cấp này.

Tiền hưởng chế độ thai sản

• Mức hưởng hàng tháng = 100% x mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH 06 tháng trước khi nghỉ sinh

Ví dụ: Mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội là 5 triệu đồng/tháng; lao động nữ nghỉ sinh 06 tháng => Tiền hưởng chế độ thai sản của lao động nữ là 5 triệu đồng x 6 tháng = 30 triệu đồng.

Trường hợp người lao động đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 06 tháng thì mức hưởng là mức bình quân tiền lương tháng của các tháng đã đóng bảo hiểm xã hội.

Tiền dưỡng sau sinh

Lao động nữ sau khi sinh con mà trong khoảng thời gian 30 ngày đầu làm việc sức khỏe chưa phục hồi thì được nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe. Thời gian nghỉ dưỡng sức được tính như sau:

• Tối đa 10 ngày đối với lao động nữ sinh đôi trở lên;
• 07 ngày nếu sinh mổ;
• Tối đa 05 ngày với các trường hợp khác.

Thời gian này bao gồm cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.

Trong những ngày nghỉ dưỡng sức, lao động nữ được hưởng tiền trợ cấp mỗi ngày bằng 30% mức lương cơ sở. Khoản tiền dưỡng sức này chỉ được cấp cho người lao động có thời gian nghỉ dưỡng sức nối liền với thời gian nghỉ thai sản. Như vậy, khi mức lương cơ sở từ ngày 01/07/2020 được điều chỉnh tăng lên 1,6 triệu đồng/tháng thì mức trợ cấp dưỡng sức sau sinh của lao động nữ theo đó cũng tăng lên.

Thủ tục hưởng thai sản gồm những gì

Để thực hiện thủ tục hưởng thai sản, người lao động cần chuẩn bị một số giấy tờ, biểu mẫu theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội. Đồng thời người lao động cũng cần nắm rõ trường hợp của mình để có căn cứ chuẩn bị thủ tục hưởng chế độ thai sản đúng quy định.

Đối với người lao động đang đóng BHXH

Các giấy tờ sau đây cần chuẩn bị để gửi đến doanh nghiệp mà người lao động đóng BHXH để thực hiện thủ tục hưởng thai sản.

• Sổ bảo hiểm xã hội
• Bản sao giấy khai sinh hoặc giấy chứng sinh hoặc trích lục khai sinh của con

Ngoài ra, một số trường hợp đặc biệt dưới đây người lao động cũng cần nắm vững quy định để chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ kèm theo.

Trường hợp lao động nữ khám thai hoặc gặp các vấn đề về thai nhi

Giấy tờ cần chuẩn bị bao gồm:

• Sổ bảo hiểm xã hội
• Bản sao các giấy tờ ra viện của cơ sở y tế nêu rõ tình trạng của mẹ hoặc thai nhi khi điều trị
• Trường hợp nếu được chuyển lên bệnh viện tuyến trên thì có bản sao của giấy xác nhận chuyển viện

Trường hợp sinh con, sau khi sinh mẹ hoặc con tử vong

• Sổ bảo hiểm xã hội
• Bản sao giấy khai sinh hoặc giấy chứng sinh
• Trường hợp con tử vong: Bản sao giấy chứng tử/ trích lục khai tử hoặc bản sao giấy báo tử của con. Nếu trường hợp con tử vong sau khi sinh và chưa được cấp giấy chứng sinh thì cần nộp bảng tóm tắt hồ sơ bệnh án hoặc giấy ra viện của người mẹ.
• Trường hợp mẹ tử vong: Bản sao giấy chứng tử hoặc trích lục khai tử của mẹ

Trường hợp người lao động nhận con nuôi

Người lao động nhận con nuôi dưới 6 tháng tuổi được hưởng chế độ thai sản theo quy định, cần chuẩn bị

• Sổ bảo hiểm xã hội
• Giấy chứng nhận thông tin nhận con nuôi và nộp tại doanh nghiệp để làm thủ tục hưởng thai sản

Trường hợp người mang thai hộ sinh con

• Sổ bảo hiểm xã hội
• Giấy khai sinh/ trích lục khai sinh/ giấy chứng sinh của con
• Bản thỏa thuận về mang thai hộ vì mục đích nhân đạo; văn bản xác nhận thời điểm giao đứa trẻ của bên nhờ mang thai hộ và bên mang thai hộ.
• Trường hợp con tử vong: Giấy chứng tử/ trích lục khai tử của con/ trích sao hồ sơ bệnh án/ giấy ra viện của lao động nữ mang thai hộ trong trường hợp con tử vong sau khi sinh mà chưa được cấp giấy chứng sinh;
• Trong trường hợp lao động nữ mang thai hộ sau khi sinh tử vong: Giấy chứng tử/ trích lục khai tử;

Trường hợp lao động nam đóng BHXH có vợ sinh con

• Sổ bảo hiểm xã hội đang đóng tại doanh nghiệp
• Bản sao giấy khai sinh hoặc giấy chứng sinh hoặc trích lục khai sinh của con

Một số trường hợp khác mà lao động nam có vợ sinh mổ, sinh non thì cần có giấy tờ của cơ sở y tế, bệnh viện thể hiện điều này. Hoặc nếu con tử vong thì cần có giấy tờ bệnh án của vợ xác nhận.

Trường hợp lao động nam có vợ mang thai hộ

Lao động nam cần chuẩn bị sổ BHXH và bản sao của giấy khai sinh, giấy chứng sinh hoặc trích lục khai sinh. Một số trường hợp khác cần chuẩn bị thêm hoặc thay thế giấy tờ thực hiện như ở trường hợp trên.

Quy trình thực hiện thủ tục hưởng thai sản

Quy trình giải quyết thủ tục hưởng thai sản cho người lao động có 2 bước chính như sau

Bước 1: Người lao động tiến hành nộp hồ sơ

Người lao động chuẩn bị đầy đủ hồ sơ căn cứ vào các trường hợp cụ thể của mình. Sau đó, hồ sơ cần được nộp cho doanh nghiệp đang thực hiện đóng BHXH trong thời hạn 45 ngày kể từ ngày người lao động làm việc trở lại để tiến hành thủ tục hưởng thai sản.

Bước 2: Doanh nghiệp nộp hồ sơ lên cơ quan BHXH

Doanh nghiệp cần kiểm tra lại các giấy tờ đảm bảo đúng quy định và nộp cho cơ quan BHXH trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ từ người lao động,

Thời hạn giải quyết của cơ quan BHXH

• Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định từ người sử dụng lao động, cơ quan BHXH phải giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động;
• Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định từ người lao động thôi việc trước thời điểm sinh con, nhận nuôi con nuôi, cơ quan bảo hiểm xã hội phải giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động.
• Trường hợp cơ quan bảo hiểm xã hội không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Hy vọng với những thông tin được cung cấp, ba mẹ sẽ nắm vững được quy trình cũng như thủ tục hưởng thai sản cần thiết. Chúc các mẹ và bé luôn khỏe mạnh và hạnh phúc.

Xem thêm: