Bài viết về hỏi đáp sức khỏe nam giới sau đây sẽ giúp các anh hiểu rõ hơn về vấn đề vô sinh nam giới là gì và đâu là giải pháp điều trị.
Tỷ lệ vô sinh ở các cặp vợ chồng lên tới 15%. Chẩn đoán lâm sàng vô sinh ở phụ nữ và nam giới được xác định khi họ không thể thụ thai, mặc dù có quan hệ tình dục không được bảo vệ thường xuyên trong một năm hoặc lâu hơn. Vô sinh nam chiếm hơn 1/3 trong các trường hợp này.
Vô sinh nam là do thiếu tinh trùng, chức năng tinh trùng bất thường hoặc tắc nghẽn ống dẫn tinh. Bệnh tật, thương tích, các vấn đề sức khỏe, lối sống và các yếu tố khác cũng có thể là nguyên nhân gây ra vô sinh nam.
Khó có con gây ảnh hưởng tới tâm lý và sức khỏe của nam giới. Tuy nhiên hiện nay có nhiều phương pháp có thể điều trị căn bệnh này.
Triệu chứng của vô sinh nam là gì?
Dấu hiệu chính của vô sinh nam là không có khả năng thụ thai. Không có dấu hiệu hay triệu chứng rõ rệt. Tuy nhiên, trong một vài trường hợp, các vấn đề liên quan như rối loạn di truyền, mất cân bằng nội tiết tố, tĩnh mạch giãn nở xung quanh tinh hoàn hoặc tắc ống dẫn tinh sẽ có các dấu hiệu và triệu chứng dễ nhận biết hơn.
Các dấu hiệu và triệu chứng liên quan đến vô sinh nam
– Gặp vấn đề với chức năng tình dục. Ví dụ: khó xuất tinh hoặc xuất tinh quá ít, giảm ham muốn tình dục, hoặc khó duy trì cương cứng (rối loạn cương dương)
– Đau, sưng hoặc có u trong tinh hoàn
– Nhiễm trùng đường hô hấp tái phát
– Mất khả năng khứu giác
– Vú tăng trưởng bất thường (bệnh vú to ở nam giới)
– Giảm lượng lông, tóc trên khuôn mặt hoặc cơ thể hay các dấu hiệu bất thường khác về rối loạn nhiễm sắc thể hoặc nội tiết tố.
– Số lượng tinh trùng thấp hơn bình thường (dưới 15 triệu tinh trùng/ 1 ml tinh dịch hoặc số tinh trùng ít hơn 39 triệu mỗi lần xuất tinh)
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Nên đi khám bác sĩ nếu bạn không thể thụ thai sau 1 năm giao hợp thường xuyên, hoặc sớm hơn nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào sau đây:
– Vấn đề cương cứng hoặc xuất tinh, tình dục ít, hoặc các vấn đề khác với chức năng tình dục
– Đau, khó chịu, u hoặc sưng ở vùng tinh hoàn
– Tiền sử viêm tinh hoàn, tuyến tiền liệt hoặc các vấn đề tình dục
– Phẫu thuật háng, tinh hoàn, dương vật hoặc bìu
Nguyên nhân gây vô sinh là gì?
1. Nguyên nhân y khoa
Các vấn đề về khả năng sinh sản của nam giới có thể do một số vấn đề sức khỏe và phương pháp điều trị y tế gây ra, bao gồm:
• Giãn tĩnh mạch thừng tinh (varicoceles)
Là hiện tượng giãn rộng của các tĩnh mạch trong bìu, túi da chứa tinh hoàn. Đó là nguyên nhân phổ biến nhất của vô sinh nam.
Mặc dù người ta không biết chính xác tại sao varicoceles gây ra vô sinh, nhưng nó có thể liên quan đến bất thường về nhiệt độ tinh hoàn. Varicoceles có thể làm giảm chất lượng tinh trùng.
Điều trị varicocele có thể cải thiện số lượng và chức năng tinh trùng, và khả năng thụ thai cũng tăng lên khi sử dụng các kỹ thuật sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm.
• Nhiễm trùng
Một số bệnh nhiễm trùng có thể gây trở ngại cho sản xuất tinh trùng hoặc sức khỏe tinh trùng. hoặc có thể gây ra sẹo ngăn trở sự di chuyển của tinh trùng.
Chúng bao gồm tình trạng viêm mào tinh hoàn hoặc tinh hoàn và một số bệnh lây truyền qua đường tình dục, bao gồm cả bệnh lậu hoặc HIV. Mặc dù một số bệnh nhiễm trùng có thể dẫn đến tổn thương tinh hoàn vĩnh viễn, nhưng hầu hết tinh trùng thường vẫn có thể được lấy ra.
• Vấn đề về xuất tinh
Xuất tinh ngược xảy ra khi tinh dịch đi vào bàng quang lúc “cực khoái” thay vì đi ra đầu dương vật. Một số vấn đề sức khỏe của nam giới có thể gây xuất tinh ngược, bao gồm tiểu đường, chấn thương cột sống, thuốc và do phẫu thuật bàng quang, tuyến tiền liệt hoặc niệu đạo.
Một số người bị chấn thương tủy sống hoặc một số bệnh không thể xuất tinh, mặc dù họ vẫn sản xuất tinh trùng. Thông thường trong những trường hợp này, tinh trùng vẫn có thể được lấy ra để sử dụng trong các kỹ thuật sinh sản nhân tạo.
• Kháng thể tấn công tinh trùng
Kháng thể chống tinh trùng là các tế bào hệ miễn dịch nhận diện nhầm tinh trùng là những kẻ xâm lược có hại và cố gắng loại bỏ chúng.
• Khối u
Ung thư và khối u lành tính có thể ảnh hưởng trực tiếp đến các cơ quan sinh sản nam giới, thông qua giải phóng hocmon liên quan đến sinh sản, chẳng hạn như tuyến yên. Trong một số trường hợp, phẫu thuật, xạ trị hoặc hóa trị để điều trị khối u có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới.
• Tinh hoàn không xuống bìu
Ở một số nam giới, trong quá trình phát triển lúc còn là bào thai một hoặc cả hai tinh hoàn không đi xuống túi tinh hoàn (bìu) như bình thường. Những người có tình trạng này sẽ có nguy cơ giảm khả năng sinh sản.
• Mất cân bằng nội tiết tố
Vô sinh có thể do rối loạn tinh hoàn hoặc bất thường ảnh hưởng đến hệ thống nội tiết tố khác bao gồm vùng dưới đồi, tuyến yên, tuyến giáp và tuyến thượng thận. Lượng Testosterone thấp (thiểu năng sinh dục nam) và các vấn đề nội tiết tố khác có thể là nguyên nhân tiềm ẩn.
• Khiếm khuyết ống dẫn tinh
Có nhiều ống dẫn vận chuyển tinh trùng. Chúng có thể bị chặn do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm chấn thương sơ ý từ phẫu thuật, nhiễm trùng, chấn thương hoặc sự phát triển bất thường của xơ nang hoặc các tình trạng di truyền tương tự.
Tình trạng tắc nghẽn có thể xảy ra ở mọi cấp độ, kể cả trong tinh hoàn, trong các ống dẫn tinh hoàn, ở ống dẫn tinh, gần ống dẫn tinh hoặc trong niệu đạo.
• Rối loạn nhiễm sắc thể
Các rối loạn di truyền như hội chứng Klinefelter (tình trạng không phân li nhiễm sắc thể) – nam giới sinh ra với hai nhiễm sắc thể X và một nhiễm sắc thể Y (thay vì một X và một Y) – gây ra sự phát triển bất thường của các cơ quan sinh sản nam. Hội chứng di truyền khác liên quan đến vô sinh bao gồm xơ nang, hội chứng Kallmann hoặc Kartagener.
• Các vấn đề về quan hệ tình dục
Chúng có thể bao gồm rối loạn chức năng cương dương, xuất tinh sớm, đau rát khi giao hợp, hoặc các vấn đề tâm lý hoặc mối quan hệ cản trở tình dục.
• Bệnh celiac
Một rối loạn tiêu hóa do nhạy cảm với gluten, bệnh celiac có thể gây ra vô sinh nam. Khả năng sinh sản có thể cải thiện sau khi áp dụng chế độ ăn không có gluten.
• Ảnh hưởng của một số loại thuốc
Liệu pháp thay thế testosterone, sử dụng steroid lâu dài, thuốc ung thư (hóa trị), một số loại thuốc chống nấm, chữa viêm loét và một số loại thuốc khác có thể làm giảm sản xuất tinh trùng và giảm khả năng sinh sản của nam giới.
• Di chứng sau phẫu thuật
Một số ca phẫu thuật có thể khiến nam giới không có tinh trùng khi xuất tinh, bao gồm thắt ống dẫn tinh, sửa chữa thoát vị đĩa đệm, phẫu thuật bìu hoặc tinh hoàn, phẫu thuật tuyến tiền liệt và phẫu thuật được thực hiện cho các bệnh ung thư tinh hoàn và trực tràng.
Trong hầu hết các trường hợp, phẫu thuật có thể được thực hiện để đảo ngược những tắc nghẽn này hoặc để lấy tinh trùng trực tiếp từ tinh dịch và tinh hoàn.
2. Nguyên nhân môi trường
Phơi nhiễm quá mức với một số yếu tố môi trường như nhiệt, chất độc và hóa chất có thể làm giảm số lượng hoặc chức năng tinh trùng. Các nguyên nhân cụ thể bao gồm:
• Hóa chất công nghiệp. Tiếp xúc lâu dài với benzen, toluene, xylen, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, dung môi hữu cơ, vật liệu sơn và chì có thể làm giảm số lượng tinh trùng.
• Tiếp xúc kim loại nặng. Chì hoặc các kim loại nặng khác cũng có thể gây vô sinh.
• Bức xạ hoặc tia X. Tiếp xúc với bức xạ có thể làm giảm tinh trùng, mặc dù nó có thể trở lại bình thường.
• Tăng nhiệt độ tinh hoàn. Nhiệt độ cao làm giảm chức năng tinh trùng. Mặc dù các nghiên cứu còn hạn chế và không có kết luận rõ ràng. Việc thường xuyên xông hơi khô hoặc bồn tắm nước nóng có thể làm giảm số lượng tinh trùng tạm thời.
Ngồi lâu, mặc quần áo bó sát hoặc làm việc trên máy tính trong thời gian dài cũng có thể làm tăng nhiệt độ tinh hoàn và làm giảm số lượng tinh trùng.
3. Sức khỏe, lối sống và các nguyên nhân khác
Một số nguyên nhân khác của vô sinh nam bao gồm:
• Sử dụng chất gây nghiện
Steroid đồng hóa được dùng để kích thích sức mạnh cơ bắp và sự phát triển có thể khiến tinh hoàn co lại và sản xuất tinh trùng giảm. Sử dụng cocaine hoặc cần sa có thể tạm thời làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng.
• Sử dụng rượu
Uống rượu có thể làm giảm nồng độ testosterone, gây rối loạn cương dương và giảm sản xuất tinh trùng.
• Hút thuốc lá
Những người hút thuốc có thể có số lượng tinh trùng thấp hơn những người không hút thuốc. Khói thuốc cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới.
• Căng thẳng
Tình trạng căng thẳng có thể ảnh hưởng đến một số hormone cần thiết để sản xuất tinh trùng. Căng thẳng quá mức hoặc kéo dài, có thể ảnh hưởng đến số lượng tinh trùng của bạn.
• Phiền muộn
Nghiên cứu cho thấy khả năng mang thai có thể thấp hơn nếu nam giới bị trầm cảm. Ngoài ra, trầm cảm ở nam giới có thể gây rối loạn chức năng tình dục do giảm ham muốn tình dục, rối loạn chức năng cương dương, hoặc trì hoãn, ức chế xuất tinh.
• Cân nặng
Béo phì có thể làm giảm khả năng sinh sản theo nhiều cách, bao gồm cả tác động trực tiếp đến tinh trùng cũng như gây ra thay đổi hormone làm giảm khả năng sinh sản của nam giới.
4. Các yếu tố nguy cơ
Các yếu tố nguy cơ liên quan đến vô sinh nam bao gồm:
– Hút thuốc
– Uống rượu
– Sử dụng một số loại thuốc bất hợp pháp
– Thừa cân
– Bị trầm cảm hoặc căng thẳng nghiêm trọng
– Bị nhiễm trùng
– Tiếp xúc với chất độc hại
– Tăng nhiệt tinh hoàn
– Có tiền sử chấn thương tinh hoàn
– Cắt bỏ thắt ống dẫn tinh hoặc phẫu thuật vùng bụng hoặc vùng chậu trước
– Có tiền sử ẩn tinh hoàn
– Rối loạn sinh sản bẩm sinh
– Có một số bệnh lý nhất định. Chẳng hạn như các khối u và bệnh mãn tính, bệnh hồng cầu hình liềm
– Dùng thuốc hoặc điều trị y tế, chẳng hạn như phẫu thuật hoặc xạ trị để điều trị ung thư
Biến chứng
Vô sinh có thể gây căng thẳng cho cả bạn và bạn tình của bạn. Biến chứng của vô sinh nam có thể bao gồm:
– Phải phẫu thuật để điều trị nguyên nhân tinh trùng ít hoặc các vấn đề sinh sản khác
– Có thể phải sử dụng các hình thức sinh sản nhân tạo
– Căng thẳng và gặp khó khăn trong các mối quan hệ
Phòng ngừa bằng cách nào?
Có một số trường hợp vô sinh nam không thể ngăn ngừa được. Tuy nhiên, bạn có thể tránh nguyên nhân gây vô sinh. Ví dụ:
– Không hút thuốc
– Hạn chế hoặc kiêng rượu
– Tránh xa các loại thuốc bất hợp pháp
– Giảm cân
– Không được thắt ống dẫn tinh
– Tránh những tác động gây tăng nhiệt độ tinh hoàn
– Giảm căng thẳng
– Tránh tiếp xúc với thuốc trừ sâu, kim loại nặng và độc tố khác
Theo mayoclinic
Xem thêm:
- Chi phí khám vô sinh là bao nhiêu? Có phải ai cũng đủ điều kiện khám và chữa trị vô sinh?
- Vô sinh nguyên phát là gì và có thể chữa trị được không?
- Nguyên nhân vô sinh lớn nhất ở cả nam và nữ là lối sống hay bẩm sinh?