Cúng thôi nôi cho bé là phong tục đã được truyền lại từ lâu đời, với mục đích cảm tạ tổ tiên đã che chở, phù hộ cho bé suốt năm đầu đời và cầu mong những điều tốt đẹp nhất cho con. Lễ cúng thôi nôi tùy từng vùng miền mà được chuẩn bị khác nhau nhưng cũng đều có những điểm chung sau, mời các mẹ cùng tìm hiểu nhé:
- Thôi nôi là gì?
- Thời điểm cúng thôi nôi
- Mâm cúng thôi nôi
- Cách cúng và bài cúng
- Nghi thức chọn nghề cho trẻ
Thôi nôi là gì?
Cúng thôi nôi cho bé 1 tuổi có ý nghĩa quan trọng, với mục đích cầu mong những điều tốt đẹp nhất sẽ đến với bé trong tương lai sau này. Đây là phong tục, nét văn hóa đẹp của người Việt Nam. Mặt khác nó thể hiện một nét văn hóa đặc trưng. Và thể hiện niềm tin của cha mẹ về một tương lai tươi sáng cho những đứa con yêu của mình.
Thôi nôi là dừng lại, bỏ đi cái nôi, cái giường nhỏ để đong đưa trẻ chưa tròn năm. Vì vậy cụm từ thôi nôi có nghĩa là bỏ cái nôi, không nằm trong giường nhỏ bé nữa mà chuyển sang nằm giường lớn. Có thể nói, thôi nôi là nghi lễ trọng đại trong cuộc đời của bé, do đó ba mẹ cần ghi nhớ những chú ý sau khi làm lễ thôi nôi cho bé:
- Lễ thôi nôi được tính theo lịch âm và tuân theo nguyên tắc tính ngày: Gái lùi 2, trai lùi 1. Khác với ngày sinh nhật bình thường hay được tổ chức vào ngày sinh dương lịch, lễ cúng thôi nôi được tổ chức vào ngày sinh âm lịch của trẻ. Nguyên tắc tính ngày gái lùi 2, trai lùi 1 tức là lễ thôi nôi sẽ được tổ chức lùi 2 ngày so với ngày sinh âm lịch của bé trai và lùi 1 ngày so với ngày sinh âm lịch của bé gái. Thời gian tổ chức lễ thôi nôi thường là vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối. Tuy nhiên với nhịp sống bận rộn ngày nay thì thời gian tổ chức lễ thôi nôi sẽ tùy theo điều kiện của từng gia đình.
- Nên chuẩn bị đầy đủ lễ vật trước khi bắt đầu nghi thức cúng. Nếu lo sợ chuẩn bị không đầy đủ hoặc không có kinh nghiệm, ba mẹ có thể đặt trước mâm cúng cho bé tại các địa chỉ cung cấp đồ cúng, đồ lễ
- Nguyên tắc sắp xếp mâm cúng: Đông bình Tây quả – bình hoa đặt phía Đông còn lễ vật đặt ở phía Tây
- Nghi thức chọn nghề nghiệp tương lai cho bé được thực hiện sau khi nghi thức cúng lễ kết thúc nhằm dự đoán tương lai cho con
- Sau khi kết thúc nghi lễ, người thân trong gia đình có thể tặng cho bé lì xì và gửi những lời chúc tốt đẹp nhất.
Bài viết liên quan
Cúng thôi nôi cho bé vào giờ nào?
Khi trẻ vượt qua 12 tháng đầu đời khỏe mạnh – từ khi sinh ra đến mốc thời gian này, gia đình sẽ tổ chức lễ cúng thôi nôi cho bé. Đây là sự kiện lớn giúp bé chính thức hòa nhập vào cuộc sống sinh động bên ngoài.
Mâm cúng thôi nôi cho em bé gồm những gì?
Cúng thôi nôi cho bé cần gì? Theo tín ngưỡng dân gian và phong tục truyền thống, việc chuẩn bị đồ cúng thôi nôi đầy đủ, nghi lễ cúng chỉn chu sẽ mang phước lành đến cho đứa trẻ. Về cơ bản, khi cúng thôi nôi cho trẻ, ngoài những mâm cúng trong nhà cũng sẽ có một mâm cúng ngoài sân. Cụ thể:
1. Mâm cúng thôi nôi ngoài sân
Trong mâm cúng thôi nôi không thể thiếu các lễ vật như chè, xôi, gà hoặc vịt luộc. Các lễ vật này dùng để cúng bà Mụ – Ông Mụ theo tín ngưỡng dân gian. Bên cạnh đó, một số gia đình với mong muốn con cái sau này sẽ đủ đầy ấm no nên bày biện thêm cả heo quay.
Đi cùng với một con lợn quay còn có thêm các lễ vật được tính theo số lẻ, chẳng hạn: 5 bát cháo nhỏ, 1 tô cháo lớn, 1 dĩa thịt luộc hoặc lòng lợn, 1 dĩa rau sống, 1 dĩa trái cây, 1 ly rượu trắng, 1 tách trà. Cùng với đó còn phải kể thêm các dụng cụ khác như nhang, đèn và một con dao cắm trên mình con lợn quay.
Tất cả những lễ vật này dùng để cúng đất đai diên địa, thổ công thổ chủ nên nhất thiết phải được đặt ở ngoài sân, nơi ra vào của người trong gia đình và luôn quay đầu mâm cúng hướng ra ngoài.
2. Mâm cúng thôi nôi trong nhà
Theo nghi lễ truyền thống, mâm cúng trong nhà dùng để cúng 3 vị: Thành Hoàng bổn cảnh; Cửu Huyền thất tổ và ông bà. Như vậy, theo tục thờ cúng của người Việt, tương ứng bao nhiêu bàn thờ trong nhà sẽ có bấy nhiêu mâm cúng được bày biện.
Các vật phẩm trong mâm cúng có thể được dùng theo tập quán của mỗi vùng miền khác nhau. Trên bộ ván hoặc bộ vạt sẽ có 12 chén chè, xôi để dùng mời 12 bà Mụ; 1 con gà hoặc vịt luộc với 3 chén cháo nhỏ cùng 1 tô cháo lớn dùng để mời 3 ông Mụ.
Cách cúng và bài cúng thôi nôi cho bé
Sau khi sắm lễ cúng thôi nôi cho bé đầy đủ và bày ra mâm, người lớn trong nhà sẽ thực hiện phong tục cúng thôi nôi cho bé như sau:
1. Cúng ngoài sân
Người lớn trong nhà thắp nhang, bái lạy và đọc lời khấn
“Hôm nay, ngày (mùng) tháng (âm lịch), gia đình cháu (nêu họ tên) bày làm mâm lễ vật, trước cung thỉnh đất đai diên địa, thổ công thổ chủ trước về chứng minh nhận lễ mừng cho cháu (tên bé) tròn một năm tuổi, sau tiếp tục phù trợ cho cháu (tên bé ) khỏe mạnh, chóng lớn, ngoan hiền, phù trợ cho gia đình luôn ấm no, hạnh phúc ”.
2. Cúng trong nhà
Thực hiện cúng ở các bàn thờ Phật, tổ tiên, ông Địa ông Thần Tài và ông Táo: Nghi thức này thực hiện giống nghi thức trên với lời khấn tương tự, chỉ thay đổi danh xưng các vị cần khấn cầu cho phải phép.
Lễ cúng thôi nôi cho bé là một nét đẹp tâm linh thể hiện sự nối tiếp truyền thống của người xưa để lại. Vì vậy, các mẹ hãy chuẩn bị lễ vật và các bài cúng thật chu đáo và đủ đầy nhé.
Bài viết liên quan
Hướng dẫn chuẩn bị mâm cúng thôi nôi bé trai đúng chuẩn theo 3 miền Bắc, Trung và Nam
3. Cúng 12 bà Mụ và Đức ông (văn cúng đơn giản nhất):
Sau khi bày lễ cúng thôi nôi xong, bố hoặc mẹ em bé thắp 3 nén nhang, rồi bế bé ra trước án khấn bài sớ cúng thôi nôi cho bé:
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)
– Con kính lạy Đệ nhất Thiên tỷ đại tiên chúa.
– Kính lạy Đệ nhị Thiên đế đại tiên chúa.
– Con kính lạy Đệ tam Tiên Mụ đại tiên chúa.
– Kính lạy Thập nhị bộ Tiên Nương.
– Con kính lạy Tam thập lục cung chư vị Tiên Nương.
Hôm nay là ngày….tháng….. năm……
Vợ chồng con là ………………….. sinh được con (trai, gái) đặt tên là …………..
Chúng con ngụ tại:…………………………………….. …….
Nay nhân ngày đầy năm chúng con thành tâm sắm lễ vật dâng bầy lên trước án, trước bàn tọa chư vị Tôn thân kính cẩn tâu trình:
Nhờ ơn thập phương chư Phật, chư vị Thánh hiền, chư vị Tiên Bà, các Đấng thần linh, Thổ công địa mạch, Thổ địa chính thần, Tiên tổ nội ngoại, cho con sinh ra cháu tên là……sinh ngày…… được mẹ tròn con vuông.
Cúi xin chư vị tiên Bà, chư vị Tôn thần giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì, che chở cho cháu được ăn mau chóng lớn, vô bệnh vô tật, vô tai, vô ương vô hạn, vô ách.
Phù hộ cho cháu bé được tươi đẹp, thông minh, sáng láng, thân mệnh bình yên, cường tráng, được hưởng vinh hoa phú quí.
Gia đình con được phúc thọ an khang, nhân lành nảy nở, nghiệp dữ tiêu tan, bốn mùa không hạn ách nghĩ lo.
Xin thành tâm đỉnh lễ, cúi xin được chứng giám lòng thành.
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)
Lưu ý khi đã khấn cúng thôi nôi xong thì bố hoặc mẹ chắp tay bé lại vái trước án 3 vái sau 3 tuần nhang thì lễ tạ.
Nghi thức chọn nghề cho trẻ
Một trong những phần vui vẻ nhất trong lễ cúng thôi nôi bé gái và bé trai là “Nghi thức chọn nghề”. Sau khi thực hiện các nghi thức cúng xong, người nhà sẽ bày ra mâm những vật dụng như kéo, lược, gương, bút, sổ tay… để bé lựa chọn nghề nghiệp tương lai. Nếu bé bốc trúng đồ vật nào dự đoán tương lai bé sẽ theo nghề đó như quan niệm của dân gian. Nhìn chung ý nghĩa của từng đồ vật cho bé thường là:
- Cây viết: Liên quan đến nghề viết lách và tương lai có thể con sẽ thành nhà báo, nhà văn, nhà viết kịch…
- Quyển sách, vở: Con của bạn sẽ là một đứa con rất chăm học và yêu thích sự khám phá.
- Máy tính: Trẻ có thiên hướng yêu thích những con số và có khả năng thành công đến các lĩnh vực như kinh tế, tài chính, kinh doanh… Hoặc bé có xu hướng trở thành một nhà toán học trong tương lai.
- Ống nghe bác sĩ: Nếu có thích thú với nghe ống nghe thì có thể tương lai sẽ đi theo ngành bác sĩ, y tá hoặc dược sĩ.
- Bộ đồ chơi bếp: Nếu con yêu thích các vật dụng bếp núc thì con có thể thành một đầu bếp giỏi khi lớn lên.
- Ô tô, máy bay: Những vật này thường được các bé trai lựa chọn. Bạn đừng quá ngạc nhiên khi lớn lên bé sẽ thành một phi cơ, tay lái xe cừ khôi, hoặc làm các ngành liên quan đến sản xuất các thiết bị này nhé.
Sau khi trẻ lựa chọn cho mình nghề nghiệp trong tương lai thì ông bà, họ hàng hai bên nội ngoại và khách mời người đến chúc phúc, tặng quà và lì xì cho bé. Và chúc bé hay ăn chóng lớn và khỏe mạnh, gặp nhiều may mắn trong cuộc sống.
Trên đây là hướng dẫn làm mâm cúng thôi nôi cho bé. Các mẹ hãy chuẩn bị thật kĩ để bé có lễ cúng thôi nôi đầy đủ và may mắn nhất nhé!
Xem thêm:
- Cúng thôi nôi như thế nào để cả đời con luôn may mắn?
- Gợi ý những quà tặng thôi nôi bé gái ý nghĩa và thiết thực nhất
- Quà tặng thôi nôi bé trai và những điều bố mẹ cần biết
Vào ngay Fanpage của theAsianparent Vietnam để cùng thảo luận và cập nhật thông tin cùng các cha mẹ khác!