Chăm sóc trẻ sơ sinh những ngày đầu tiên có vẻ rất đơn giản: bé chỉ ăn, ngủ, ị, khóc. Tuy nhiên, bạn có thể sẽ rất bỡ ngỡ. Và tất cả mọi thứ đều rối tung cả lên. Đây là những điều bạn nên biết trước để chuẩn bị tinh thần chăm sóc bé.
Cho bé ăn
Dạ dày bé rất nhỏ, do đó bé cần ăn ít nhưng thường xuyên. Mỗi lần bé sẽ bú khoảng 30 đến 90ml. Có bé bú mỗi hai đến ba giờ, có bé bú thường xuyên hơn.
Một số em bé thông báo cơn đói bằng tiếng khóc. Nhưng sẽ có bé nhẹ nhàng hơn ví dụ như mút tay, mím môi, quay đầu về vú mẹ hoặc bình sữa.
Trong vài ngày đầu tiên, trẻ sơ sinh thường giảm khoảng 7% trọng lượng cơ thể. Bạn nên cho bé ăn sau mỗi hai giờ hoặc lâu hơn cho đến khi bé trở lại cân nặng khi sinh. Bạn có thể đánh thức bé dậy để bú và cho bé tỉnh táo khi ăn.
Ợ, nấc cụt và nôn trớ
Một số trẻ sơ sinh cần được ợ thường xuyên. Có bé lại tự ợ mà không cần bố mẹ giúp đỡ. Nếu em bé quấy khóc hoặc có vẻ không thoải mái trong hoặc sau khi bú, có thể bé cần được ợ.
Bạn chỉ cần xoa nhẹ hoặc vỗ nhẹ vào lưng bé để cho bé ợ, không cần đánh mạnh. Mẹ cũng không cần lo nếu bé nấc cụt hay nôn trớ. Đây là điều bình thường.
Dù bé chỉ nôn trớ một chút hoặc gần như nôn hết sữa đã bú thì cũng không sao. Nhưng nếu bé cong lưng hoặc khóc, có thể bé bị trào ngược.
Bé sơ sinh đi ngoài
Bé sơ sinh bú sữa mẹ sẽ cần thay khoảng 5 cái tã mỗi ngày. Còn bé bú sữa công thức có thể cần nhiều hơn.
Ngoài ra, không có số lần đi ngoài cụ thể dành cho bé. Trẻ bú sữa mẹ thường ị nhiều hơn vì sữa công thức mất nhiề thời gian để tiêu hóa hơn sữa mẹ.
Phân đầu tiên bé thải ra, được gọi là meconium, ban đầu có màu đen và độ đặc gần như hắc ín. Nếu bé bú mẹ, phân sẽ có màu xanh lục, nâu nhạt, hoặc màu vàng mù tạt.
Bé bú sữa công thức phân màu nhạt hơn. Nếu phân có chất nhầy trắng hay vệt đỏ thì bé đang có vấn đề.
Bé khóc thì chăm sóc trẻ sơ sinh những ngày đầu tiên thế nào?
Chắc chắn trẻ sơ sinh sẽ khóc rất nhiều. Tần suất, mức độ và thời gian bé khóc rất đa dạng.
Trong vài ngày đầu tiên, trẻ thường yên lặng và chỉ ngủ. Nhưng đến hai tuần tuổi, bé thường sẽ khóc khoảng hai giờ mỗi ngày. Trong thời gian đầu, nguyên nhân bé khóc thường sẽ là tã bẩn, đói, mệt, không thoải mái.
Tuy nhiên, sẽ có lúc bé khóc không rõ nguyên nhân và mẹ phải tìm cách dỗ bé quấy khóc.
Hơi thở của bé
Bé sơ sinh thường có thói quen thở định kỳ. Bé có thể thở nhanh, dừng lại vài giây, sau đó bắt đầu thở lại. Những dấu hiệu sau đây không bình thường và bạn cần đưa bé đến bác sĩ ngay:
- Bé thở khò khè
- Co thắt ngực
- Hít thở nhanh
- Tiếng khò khè từ ngực chứ không phải mũi hay cổ họng
- Hơi thở nặng nhọc. Có tiếng huýt sao hay âm thanh chói tai khi hít vào và thở ra
- Tạm dừng hơn 10 đến 15 giây giữa các nhịp thở
Giấc ngủ cuả bé sơ sinh
Tổng cộng thời gian các giấc ngủ ngắn của bé có thể khoảng 16 đến 18 giờ mỗi ngày. Bé có thể ngủ ở bất kì đâu: trên người mẹ, trên nôi, trên ghế xe hơi.
Nhiều trẻ sơ sinh thích được quấn chặt khi ngủ. Vì khi đó, bé cảm thấy vừa vặn và gần gũi như đang ở trong tử cung mẹ. Quấn bé đúng cách sẽ cho bé môi trường mà bé đã quen, bé không bị thức dậy do phản xạ giật của tay hoặc chân.
Dù bé ngủ ở đâu, luôn cho bé nằm ngửa, không cho bé đắp chăn. Cất tất cả gối mền, đồ chơi để giảm nguy cơ hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS).
Ngoài ra, không được cho bé nằm trên giường hay ghế dài vì bé có thể lăn xuống đất ngay cả khi chưa thể tự lăn.
Tắm cho trẻ sơ sinh
Khi bé chưa rụng cuống rốn, hầu hết bác sĩ không khuyên nên ngâm bé trong nước. bé chỉ cần tắm bọt biển là đủ sạch sẻ trong một hoặc hai tuần đầu tiên. Tắm quá nhiều có thể làm khô da bé.
Sử dụng khăn ấm, ẩm hoặc khăn lau không mùi để lau nhẹ quanh nếp gấp cổ và các khu vực khác mà sữa mẹ, sữa công thức hoặc hơi ẩm có thể tích tụ. Nếu mẹ thấy bé bị đỏ hoặc kích ứng ở vùng đeo bỉm, mẹ có thể bôi kem vaseline cho bé.
Bé có thể gặp các kích ứng da như phát ban, bong tróc, khô. Lông ở lưng và vai bé có thể rụng trong vòng một trong hai tuần. Đây đều là triệu chứng bình thường sau khi bé tắm nước ối trong 9 tháng thai kỳ.
Chăm sóc trẻ sơ sinh những ngày đầu tiên có thể rất mới mẻ, luống cuống và bối rối. Nhưng đừng lo lắng. Bố mẹ luôn có thể nhờ ông bà, người thân hay điều dưỡng giúp đỡ chăm sóc bé!
Nguồn: Babycenter.com
Xem thêm:
- Chăm bé sơ sinh – những điều mẹ PHẢI biết!
- Bé sơ sinh khóc – Giải mã 6 tiếng khóc thường xuyên của trẻ sơ sinh
- Tư thế ngủ tốt nhất cho bé sơ sinh