Chăm sóc trẻ sinh non tại nhà đòi hỏi cần có những lưu ý đặc biệt vì cơ thể con vẫn còn rất non yếu. Lưu ý 9 điều dưới đây sẽ giúp mẹ vững vàng hơn trong quá trình nuôi nấng con.
- TRẺ SINH NON: Sữa mẹ sẽ là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời nhất để bé sớm phục hồi thể chất
- Chăm sóc trẻ sinh non: hãy áp dụng phương pháp Kangaroo
Các bé sinh ra trước tuần thai thứ 37 sẽ được xếp vào nhóm trẻ sinh non. Vấn đề chủ yếu thường gặp ở trẻ sinh thiếu tháng là con thường nhẹ cân, các bộ phận của cơ thể chưa hoạt động hoàn chỉnh và sức đề kháng của trẻ thường rất yếu ớt. Vì thế việc nuôi nấng, đặc biệt là cho ăn và phòng ngừa các căn bệnh do vi rút gây ra sẽ khó khăn hơn trẻ đủ tháng. Do đó, mẹ cần lưu ý kỹ về 9 điều sau đây khi chăm sóc trẻ sinh non tại nhà.
1. Tạo không gian ở thoáng mát sạch sẽ cho bé
Phòng ở của bé sinh thiếu tháng cần được đảm bảo vệ sinh sạch sẽ tuyệt đối, không khí trong lành và thoáng mát. Đừng vì nghĩ con đẻ non, yếu ớt mà suốt ngày đóng cửa kín mít. Điều này sẽ khiến cho vi khuẩn gây bệnh càng có cơ hội phát triển, khiến con dễ ốm đau hơn.
2. Con cần ăn sữa thường xuyên hơn trẻ sinh đủ tháng
Bé sinh non chưa hoàn thiện về cơ thể nên khả năng biết đói của con so với trẻ thông thường sẽ khác hoàn toàn. Hơn nữa, con ngủ nhiều trong những tháng đầu (số giờ ngủ có thể lên tới 18-20 tiếng/ngày) nên mẹ cần đánh thức con dậy để cho bé ăn thường xuyên. Mỗi bữa chỉ ăn một lượng nhỏ, tránh ăn quá nhiều để con không bị nôn trớ.
3. Hệ tiêu hóa và hấp thụ của con còn rất kém
Dạ dầy của trẻ sinh non rất nhỏ nên lượng ăn nhiều có thể khiến trẻ bị trào ngược và nôn nhiều. Để tránh hiện tượng này, mẹ cần đặc biệt chú ý đến việc ợ hơi cho con sau khi bú.
Bế vác bế hoặc bế bé ngồi dựng ở tư thế thích hợp, sau đó vuốt dọc sống lưng hoặc vỗ nhè nhẹ cho đến khi nào nghe thấy một tiếng ợ mới đảm bảo là con đã được thoải mái và phòng tránh được nôn trớ sau khi ăn.
Chăm sóc trẻ sinh non tại nhà
4. Đặc biệt lưu ý đến vấn đề tăng cân của con
Bé sinh thiếu tháng gặp nhiều khó khăn trong việc tăng cân và tốc độ lớn của con cũng chậm hơn trẻ thông thường.
Theo tài liệu hướng dẫn chăm sóc trẻ sinh non của WHO, 2003 về tốc độ tăng cân của bé sinh non như sau:
– Trẻ tăng khoảng 20g mỗi ngày cho đến khi được 32 tuần (tính theo tuần thai), tương đương khoảng 150-200g/ tuần.
– Con tăng khoảng 25g mỗi ngày từ 33-36 tuần (tính theo tuần thai), tương đương khoảng 200-250g/ tuần.
– Trẻ tăng khoảng 30g mỗi ngày từ 37-40 tuần (tính theo tuần thai), tương đương khoảng 250-300g/ tuần.
Do đó, mẹ nên mua một chiếc cân điện tử với mức đo chia nhỏ và chính xác để cân bé hàng ngày trong những tháng đầu tiên. Nếu con tăng cân chưa đạt mức chuẩn thì mẹ phải điều chỉnh về cách cho ăn và thực hiện bổ sung dinh dưỡng theo hướng dẫn của bác sĩ.
5. Đảm bảo nhiệt độ thân thể con luôn ổn định và ấm áp
Chăm sóc trẻ sinh non tại nhà mẹ cần biết rằng con rất dễ bị mất nhiệt và người lạnh. Đây cũng là nguyên nhân chính khiến bé bị ốm thường xuyên. Do đó, mẹ cần chú ý như sau:
- Con cần mặc một lớp quần áo nhiều hơn thời tiết hàng ngày 1 lớp.
- Luôn giữ ấm đôi bàn chân cho bé bằng việc đi tất mỏng hoặc giầy vải. Cần đảm bảo rằng sờ vào chân bé phải luôn ấm áp.
- Sau khi tắm cho bé, mẹ cần chuẩn bị sẵn sàng khăn tắm và quần áo đã được sấy ấm (dùng máy sấy làm ấm là cách khá tiện lợi) để mặc cho bé. Điều này giúp nhiệt độ cơ thể con không bị giảm xuống đột ngột sau khi tắm xong.
6. Thường xuyên thực hiện phương pháp “da tiếp da” khi chăm sóc trẻ sinh non tại nhà
“Da tiếp da” hay còn gọi là phương pháp Kangaroo. Đây là một kiểu ôm ấp, bồng bế trẻ sơ sinh sao cho làn da của bé và làn da của bố hoặc mẹ tiếp xúc trực tiếp với nhau. Đó có thể là vị trí trên ngực trần của bố hay giữa ngực của mẹ. Và chỉ sử dụng một tấm chăn phủ lên trên lưng của bé. Việc tương tác trực tiếp qua da có lợi cho cả người bế và con.
7. Kiểm soát hệ miễn dịch và phòng tránh vi rút gây bệnh cho bé
Chăm sóc trẻ sinh non tại nhà là công việc khó khăn khiến nhiều mẹ dễ bị căng thẳng vì cơ hội con bị bệnh cao hơn so với thông thường. Để giúp con có được sức đề kháng khỏe mạnh, mẹ cần:
– Nếu không vì điều kiện sức khỏe hay khó khăn, trẻ sơ sinh cần được nuôi dưỡng bằng sữa mẹ ngay từ khi chào đời. Đây sẽ là nguồn cung cấp các chất dinh dưỡng và kháng thể cần thiết cho bé sinh non.
– Hạn chế việc bế ẵm, tiếp xúc của người ngoài cho đến khi trẻ đủ khỏe mạnh.
– Tuyệt đối không đưa trẻ đến những nơi đông đúc, chật hẹp.
– Người thân trong gia đình cần phải rửa chân tay sạch sẽ trước khi bế con lên.
Chăm sóc trẻ sinh non tại nhà
8. Kích thích phát triển về thể chất và não bộ cho bé
Thông thường bé sinh thiếu tháng có thể đạt các mốc phát triển chậm hơn từ 2-3 tháng. Tuy vậy, điều này còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như chế độ chăm sóc và nuôi dưỡng bé từ khi chào đời. 4 điều quan trọng mà mẹ cần thực hiện hàng ngày khi chăm sóc trẻ sinh non để bé sớm phát triển gồm:
– Trò chuyện và chơi với bé thường xuyên
– Mát-xa cho bé sau mỗi lần tắm
– Cho bé nghe những bản nhạc êm dịu
– Thường xuyên tắm nắng cho con như trẻ sinh đủ tháng
9. Mẹ hãy cố gắng thư giãn và tránh căng thẳng
Những lo lắng và sợ hãi khi sinh bé thiếu tháng là tâm trạng phổ biến của nhiều mẹ. Điều này cũng dễ ảnh hưởng tới khả năng cho bé bú và sự phát triển của trẻ. Mẹ hãy cố gắng thư giãn, chấp nhận thực tế về việc mình đang chăm sóc trẻ sinh non dù đặc biệt phần nào nhưng rồi con cũng sẽ lớn lên như mọi trẻ em bình thường khác.
Mọi thời điểm khó khăn sẽ qua đi, mẹ sinh non hãy cố gắng dành thời gian chăm sóc bản thân và chia sẻ công việc chăm sóc con với người thân xung quanh. Thời gian và công sức của mẹ sẽ được đền bù khi bé lớn lên khỏe mạnh. Đó chính là điều quan trọng nhất với mẹ và bé sinh non.