Cẩm nang phát triển dành cho bé 4 tuổi 11 tháng: Trẻ ở lứa tuổi này nên đạt các mốc phát triển thể chất và vận động; ngôn ngữ và giao tiếp; cảm xúc và xã hội; sức khỏe và dinh dưỡng như thế nào? Cha mẹ có thể tham khảo trong bài viết sau để có định hướng nuôi dạy bé sao cho phù hợp cũng như giúp bé phát triển tốt hơn.
- Bé 4 tuổi 11 tháng và cột mốc quan trọng dành cho cha mẹ tham khảo
- Phát triển thể chất của bé 4 tuổi 11 tháng
- Bé 4 tuổi 11 tháng có các mốc phát triển nhận thức quan trọng nào?
- Phát triển cảm xúc và xã hội của bé 4 tuổi 11 tháng
- Các mốc phát triển ngôn ngữ của bé 4 tuổi 11 tháng
- Sức khỏe và chế độ dinh dưỡng của bé 4 tuổi 11 tháng
- Các loại vắc xin cần thiết dành cho bé 4 tuổi 11 tháng
Bé 4 tuổi 11 tháng và cột mốc quan trọng dành cho cha mẹ tham khảo
Chào mừng em bé của mẹ đã cán đích 4 tuổi 11 tháng. Và mẹ sẽ thật sự ngạc nhiên với các mốc phát triển vượt bậc của con.
Mới ngày nào con còn tổ chức sinh nhật 4 tuổi, vậy mà giờ đây con đã bước vào năm của cuối trường mẫu giáo. Em bé của bạn đã thực sự như một cá thể độc lập với tính cách rõ rệt, tự tin, tràn đầy năng lượng.
Phát triển thể chất của bé 4 tuổi 11 tháng
Khác với độ tuổi chập chững, trẻ ở độ tuổi này đã có những tiến bộ vượt bậc về phát triển thể chất. Các cơ trở nên dẻo dai, linh hoạt. Kĩ năng vận động thô và vận động tinh của bé nhuần nhuyễn hơn.
Bạn có thể thấy bé hoàn toàn thực hiện được các động tác chạy, nhảy, leo trèo một cách dễ dàng.
Cũng ở tháng này, những mốc phát triển đáng lưu ý của bé sẽ bao gồm:
- Đứng giữ thăng bằng trên một chân trong nhiều giây
- Nhận biết trái phải tốt
- Kĩ năng vận động tinh phát triển giúp đôi tay bé trở nên khéo léo, con có thể dễ dàng đóng mở, chai nước, biết sử dụng kéo, cầm bút…
- Tự mình dễ dàng vệ sinh cá nhân như rửa mặt, cởi quần áo, đi vệ sinh…
- Mặc dù trẻ ở độ tuổi này hầu như đã thành thạo trong việc tự mình đi vệ sinh, tuy vậy đôi khi bé sẽ tè dầm vào đêm. Đừng quá lo lắng! Hệ cơ và khả năng kiểm soát tiểu tiện của con vẫn đang tiếp tục phát triển mà thôi.
Bí quyết nuôi dạy trẻ trong tháng này dành cho cha mẹ là:
Hãy để bé chạy, nhảy, nô đùa. Điều này sẽ giúp trẻ giải phóng nguồn năng lượng tràn trề và phát triển thể chất một cách tốt nhất.
Khuyến khích bé học cách chơi những đồ chơi mới trên sân chơi…
Mở rộng các hoạt động ngoại khóa như bơi lội, karate, ba-lê hoặc âm nhạc… Đây là các hoạt động giúp hệ cơ xương của con vừa dẻo dai, chắc khỏe, tăng khả năng phối hợp của các giác quan.
Cha mẹ nên bắt đầu tập cho bé các thói quen lịch sự trên bàn ăn. Đồng thời cho bé thử sức nấu nướng, sử dụng các thiết bị nhà bếp đơn giản để bé được học hỏi các kĩ năng mới.
Khuyến khích trẻ giúp đỡ cha mẹ làm công việc nhà như rửa bát, cho quần áo vào máy giặt, dọn bàn ăn, … Điều này sẽ dạy trẻ có tinh thần trách nhiệm lại giúp trẻ hoàn thiện các kĩ năng vận động tinh và thô.
Khi nào cha mẹ cần tư vấn với bác sĩ chuyên khoa?
- Khi con cảm thấy khó khăn, chân tay luôn vụng về lóng ngóng khi đi bộ hoặc chạy
- Bé không thể ghi nhớ, viết, vẽ được các chữ cái, hình khối đơn giản
- Trẻ không có khả năng tự cởi, mặc quần áo.
Bé 4 tuổi 11 tháng có các mốc phát triển nhận thức quan trọng nào?
Con đã gần 5 tuổi. Đây cũng là mốc đánh dấu bé đã trưởng thành hơn so với những tháng trước. Con luôn ở trạng thái ham học hỏi, muốn tìm hiểu mọi thứ xung quanh, thích thử nghiệm, sáng tạo và hứng thú với các hoạt động bé thực sự say mê. Khả năng tập trung của trẻ lâu hơn, bé có thể say mê hàng giờ bên bộ lego con yêu thích.
Những mốc phát triển nhận thức quan trọng bé cần đạt được ở tháng này gồm:
- Đếm đến 10 hoặc hơn
- Biết vẽ người với các bộ phận của cơ thể
- Nhận biết và gọi tên được các đồ vật quen thuộc
- Gọi tên được chính xác ít nhất 4 màu
- Viết được một vài chữ cái và con số
- Có khả năng hiểu được một số khái niệm về thời gian và tiền.
Bí quyết nuôi dạy trẻ trong tháng này dành cho cha mẹ là:
Khuyến khích bé viết, vẽ để giúp con phát huy trí tưởng tượng, tính sáng tạo.
Cùng bé thực hiện các hoạt động thủ công theo ý bé.
Đọc sách cùng trẻ, kể chuyện cho bé nghe, cùng hát… Những hoạt động này không những giúp khả năng nhận thức của bé nâng cao mà còn rất hữu ích cho việc phát triển ngôn ngữ.
Khi nào cha mẹ cần tư vấn với bác sĩ chuyên khoa?
- Con gặp khó khăn trong việc diễn dạt
- Bé không thể đếm quá 5
- Con không ngồi yên và tập trung vào thứ gì đó quá 5 phút
- Không hiểu được các câu 2 mệnh lệnh.
Phát triển cảm xúc và xã hội của bé 4 tuổi 11 tháng
Con bắt đầu có thế giới của riêng mình với việc bận rộn kết bạn. Bé trở nên tự tin hơn khi giao tiếp bên ngoài, muốn thu hút sự chú ý của người khác nhưng đồng thời cũng muốn lấy lòng người khác.
Một điều đặc biệt nữa là con đã nhận thức rõ rệt sự khác biệt giữa nam nữ. Con có thể ghi nhớ các bộ phận của cơ thể.
Bé ngày càng độc lập hơn, biết bày tỏ cảm xúc rõ rệt.
Bí quyết nuôi dạy trẻ trong tháng này dành cho cha mẹ là:
Luôn bình tĩnh trong mọi trường hợp để dạy con cách gọi tên cảm xúc như con đang giận dữ, con thất vọng, con tủi thân…
Giúp trẻ hiểu được cách chia sẻ, chờ đợi khi chơi với các bạn
Luôn sẵn sàng lắng nghe, chú ý khi bé muốn nói chuyện với cha mẹ. Hỏi điều bé thích, không thích và giúp con thể hiện bản thân tốt hơn
Khuyến khích bé chạy, nhảy, hát múa, … Hãy tận hưởng thời gian vui chơi với bé và giúp con hiểu rằng điều gì có thể khiến con hạnh phúc.
Khi nào cha mẹ cần tư vấn với bác sĩ chuyên khoa?
- Nếu bé thường xuyên buồn bã và giận dữ, cáu gắt
- Không quan tâm chơi đùa với trẻ khác
- Không bày tỏ bất kỳ cảm xúc hay giao tiếp lại với mọi người.
Các mốc phát triển ngôn ngữ của bé 4 tuổi 11 tháng
Khi con 4 tuổi 11 tháng, 'người ta' sẽ thể hiện bản thân mình thông qua ngôn từ và các câu chuyện bất tận.
Cha mẹ nên lưu ý các mốc phát triển ngôn ngữ quan trọng của bé ở tháng này như sau:
- Con nói được họ tên của mình, số điện thoại, địa chỉ nhà
- Bé có thể nói một câu dài lên tới 9-10 từ
- Nói năng rành mạch, rõ ràng
- Bé có thể diễn giải các sự việc đã diễn ra như câu chuyện xảy ra ở đâu, vào thời điểm nào…
Bí quyết nuôi dạy bé 4 tuổi 11 tháng dành cho cha mẹ là:
Tiếp tục duy trì thói quen đọc sách cho bé nghe hoặc khuyến khích bé tự đọc. Nhờ đó con sẽ được mở rộng vốn từ trước khi vào Tiểu học.
Dành thời gian cho các hoạt động sáng tạo, tưởng tượng như vẽ tranh, tô màu, cắt giấy, âm nhạc, kể chuyện, trò chơi đóng kịch…
Trò chuyện với bé, giải đáp mọi thắc mắc của con. Hỏi con về một ngày ở trường, những gì con đã trải nghiệm...
Khi nào cha mẹ cần tư vấn với bác sĩ chuyên khoa?
Nếu bé không thể nói được họ tên của mình và gặp khó khăn trong việc diễn đạt các câu đơn giản.
Sức khỏe và chế độ dinh dưỡng của bé 4 tuổi 11 tháng
Vào độ tuổi này, mỗi năm bé sẽ tăng 4-5cm và nặng thêm 2-3kg. Bé sẽ cần 1200-1700 calo/ngày hoặc nhiều hơn, tùy thuộc vào hoạt động hàng ngày của con.
Khẩu phần ăn của trẻ có thể bao gồm:
Tinh bột
Có thể đa dạng bữa ăn của trẻ bằng nhiều nguồn tinh bột. Trẻ ở tuổi này thích mì, bún phở hơn là ngày nào cũng phải ăn cơm.
Chất béo
Chất béo có từ quả bơ, dầu thực vật hoặc cá hồi luôn giàu Omega 3 giúp nâng cao hệ miễn dịch và tốt cho trí não. Bạn có thể cho trẻ dùng 2 lần/tuần các thực phẩm chứa Omega 3 để tăng trí thông minh và độ nhanh nhạy.
Rau và hoa quả
Các loại rau xanh đậm thường giàu sắt, vitamin tốt cho bé. Nếu con không thích ăn rau hãy thử cho con salad, những loại rau giòn như dưa chuột... Khuyến khích bé ăn nhiều hoa quả hoặc nước sinh tố.
Chất đạm
Trứng, cá và các loại thịt nên được bổ sung đa dạng vào bữa ăn của bé. Khuyến khích trẻ ăn với lượng vừa phải nhưng cảm thấy ngon miệng để bé luôn hứng thú với bữa ăn.
Sữa và các chế phẩm từ sữa
3 cốc sữa tươi, sữa chua, phô mai hoặc các món làm từ sữa như bánh flan, ... đều hấp dẫn trẻ. Nếu bé lười uống sữa, hãy thử ướp lạnh hoặc cho vào cùng sinh tố để tạo cảm giác thơm ngon hơn.
Các loại vắc xin cần thiết dành cho bé 4 tuổi 11 tháng
Bạch hầu - Uốn ván - Ho gà lần 5 (DTaP)
Tiêm nhắc lại với trẻ trong độ tuổi 4-6 tuổi.
Bại liệt lần 5 (IPV 5)
Viêm não mô cầu A+C cho trẻ từ 2 tuổi
• Mũi đầu tiên: khi trẻ từ 2 tuổi trở lên
• Mũi tiêm nhắc lại: sau mũi đầu từ 3 đến 5 năm
Vắc xin phòng cúm
Lịch tiêm phòng vắc xin phòng cúm cho trẻ
• Trẻ em trên 3 tuổi và người lớn: tiêm một mũi 0.5ml
• Trẻ em dưới 9 tuổi mà chưa tiêm vắc xin cúm lần nào thì phải tiêm liều thứ 2 cách liều thứ nhất 4 tuần
• Tất cả các trường hợp đều cần tiêm nhắc lại mũi cúm hàng năm hoặc vào đầu các mùa có nguy cơ bùng phát dịch.
Vắc xin phòng bệnh sởi – quai bị – Rubella
Mũi đầu tiên: tiêm khi trẻ từ 12 -15 tháng
Mũi tiêm nhắc: khi trẻ được 4 – 6 tuổi
Vắc xin phòng bệnh thủy đậu
- Một liều duy nhất khi trẻ được 1 tuổi.
- Có thể tiêm mũi thứ 2 khi trẻ được 4-6 tuổi
- Lưu ý: Việc tiêm ngừa vắc xin thủy đậu đúng thời điểm khi trẻ được 1 tuổi vừa có tác dụng bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ mắc bệnh từ sớm vừa thuận tiện trong việc tiêm ngừa (chỉ 1 mũi duy nhất).
Vắc xin phòng thương hàn
Mũi 1: khi trẻ được 2 tuổi trở lên
Tiêm nhắc sau mỗi 3 năm.
Khi nào cha mẹ cần tư vấn với bác sĩ chuyên khoa?
- Nếu bé quá nhẹ cân/ cân nặng vượt chuẩn quá mức
- Thường xuyên mệt mỏi, khó chịu
- Con có hành vi ăn uống không lành mạnh như phàm ăn…
Theo theAsianparent Singapore.